From Wikipedia, the free encyclopedia
Lo National Health Service (NHS, literalament «servici nacional de la santat») es lo sistèma de la santat publica del Reialme Unit. Aquesta organizacion fornit l'essencial dels suènhs de la medecina generala fins a las salas d'urgéncia dels espitals, los suènhs de longa durada als suènhs dentaris. Foguèt creada en 1948 pel govèrn trabalhista de Clement Attlee e es venguda una partida integranta de la societat e de la cultura britanica al ponch d'èsser descricha per un ancian ministre de l'economia, Nigel Lawson, coma la «religion nacionala»[1].
Lo budgèt del NHS per l'annada 2020 s'enauça a 140 miliards de liuras esterlina, siá environ 160 miliards d'èuros[2]. En comparason, las prestacions per la branca malautiá del regim general de la seguretat sociala francesa s'enauça a 198 miliards d'èuros (chifra 2018)[3]. Lo NHS es finançada majoritàriament pels impòsts[4]. En aquò, diferís fondamentalament de la seguretat sociala francesa qu'es ela finançada per las cotizacions socialas e la CSG[3].
Subjècte present dins lo camp politic dempuèi las annadas 1930, recomandat dins lo rapòrt Beveridge lo projècte de servici nacional de la santat es finalament mes en plaça pel govèrn trabalhista de Clement Attlee en 1948.
Aneurin Bevan, secretari d'Estat a la santat, pòrta lo projècte. Lo presenta coma devent respondre a tres principis : respondre als besonhs de cadun, èsser entièrament gratuit, e èsser basat suls besonhs medicals e pas sus la capacitat del pacient a pagar.
Tres ans après sa mesa en plaça, lo govèrn conservator de Winston Churchill introduch los primièrs rèsta-a-carga mas ne destrutz pas lo sistèma, que s'inscrich coma una institucion publica incontournable cara als Britanics.
Dempuèi 1999 e la lei de descentralizacion, cada nacion del Reialme Unit es responsable del sistèma public de santat. Lo NHS foguèt donc despartida en quatre organismes independents :
Malgrat lor administracion e finançament distint, i a pas cap de discriminacion quand un abitant d'un parçan del Reialme Unit a besonh de suènhs dins un autre parçan, los pacients son sovent tornar enviar dins lor region d'origana quand lo desplaçament es possible. Las consequéncias financièras e administrativas son tractadas per las organizacions concernidas e pas cap de participacion personala del pacient es necessari.
Las despensas de cada organisme son decididas pel poder legislatiu de cada nacion. Lo Govèrn del Reialme Unit alòga lo montant correspondent e cada NHS gerís de faiçon autonòm son budgèt. En 2012, le budgèt total de 127 miliards de liuras esterlina es distribuït de la faiçon seguenta :
Las ressorsas provenon per la quasi-totalitat dels impòsts, las contribucions socialas essent exclusivament destinadas a pagar las prestacions monetàrias.
En 2020, lo NHS a emes un avís medical dins la lucha contra lo covid-19 e s'es associat a d'entrepresas tecnologicas per crear de tablèus de bòrd informatics afin de luchar contra la pandemia de coronavirus al país[5].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.