Jordania
From Wikipedia, the free encyclopedia
Jordania (var. Jordània;[1] en arabi: الأردن, al-ʾUrdunn [al.ʔur.dunː]), oficialament lo Reiaume Hachemita de Jordania (en arabi: al-Mamlaka l-ʾUrdunniyya l-Hāšimiyya), es un país dau Pròche Orient situat au nòrd-oèst de la peninsula Aràbia, entre Palestina e Iraq. Ocupa una region desertica, mai a un pichon accès a la mar Roja per lo mejan dau golf d'Aqaba. Sa capitala es Amman. Lo gentilici es jordanian -a.
Jordania | |
المملكة الأردنّيّة الهاشميّة Al Mamlakah al Urduniyah al Hashimiyah | |
Administracion | |
---|---|
Capitala | Amman 31° 57′ N, 35° 56′ E |
Forma de l'Estat | Monarquia constitucionala |
Rei Primièr Ministre | Abdallah II Bisher Al-Khasawneh |
Geografia | |
Vila principala | Amman |
Superfícia | Classat 112en |
• Totala | 89,341 km² |
• Aiga (%) | , % % |
Punt culminant | Jabal Umm ad Dami (ca) |
Demografia | |
Populacion | Classat 116en |
• Totala | 9,531,712 ab. (2015) |
• Densitat | 107 ab./km² |
Istòria | |
Independéncia | Societat dei Nacions |
25 de mai de 1946 | |
Economia | |
Moneda | JOD |
Autras informacions | |
Indicatiu telefonic | 962 |
ISO 3166 | JO |
Domeni internet | .jo |
Jordania es un reiaume arabi eissit de la fragmentacion de l'Empèri Otoman après la Premiera Guèrra Mondiala. Plaçat dins l'esfèra d'influéncia britanica, venguèt formalament independent en 1923, mai demorèt fòrça dependent de Londres fins a 1946. En particular, lei Britanics protegiguèron lei frontieras jordanianas còntra leis incursions saudianas e còntra lei temptativas de crompa de tèrras agricòlas de part d'agéncias sionistas durant leis ans 1920-1930. A partir de 1948, l'armada jordaniana participèt ai diferentei coalicions aràbias opausadas a Israèl. I perdèt totei sei territòris situats a l'oèst de Jordan. Aquò foguèt una grèva desfacha e Jordania deguèt subreviure a partir dei territòris fòrça eissuchs a l'èst dau fluvi. Pauc a cha pauc, se raprochèt donc deis Estats Units fins a signar un tractat de patz amb Israèl en 1994. Dempuei aquela data, la monarquia conoisse un lent procès de democratizacion.