La fèbre es l'estat d'un animal de sang caud (omeotèrme) que la temperatura intèrna es pal superiora (ipertermia) a sa temperatura ordinària (36,5 °C pels umans), de biais contraròtlada. D'obsèrve per la mesura amb un termomètre una auça de la temperatura corporala abituala. Aquel fenomèn fisiologic paréis subretot èsser una responsa ipotalamic estimulada per de substéncias pirogenas subretot liberadas pels macrofags e/o pendent de fenomèns inflamatòris.
La fèbre sembla èsser una reaccion sistemica d'omeotèrmes en preséncia d'unes agents infeccioses. L'efèit benefic es de perturbar las reaccions bioquimicas del microorganismes patogèns per mermar lor viruléncia.
Lo fenomèn se debana en tres fasas:
- pojada termica
- platèu d'ipertermia
- defervescéncia
Per l'uman, la temperatura corporala normala mejana es de 37 °C (entre 36,5 °C e 37,5 °C segon los individus). La fèbre se definís per una temperatura rectala al repaus superiora o egala a 38,0 °C[1]. Una fèbra passant 40 °C es considerada coma un risc de santat major e subte, subretot pel joves enfants.
Existís pas de definicion precisa universalament admesa de la fèbre entre autra a causa de las dificultats concrètas de mesura en situacion clinica (la temperatura mesurada depend dl moment de la jornada, de la proximitat d'un repai, de las caracteristicas del mitan). Pasmens lo Brighton Collaboration Fever Working Group definiguèt en 2004 la fèbre coma essent una temperatura corporala superiora o egala a 38 °C, quinas que siá las modalitats de mesura, l'edat o las condicions environamentalas. L'OMS ela, considèra coma febrosa una temperatura axillara superiora o egala a 37,5 °C[2],[3],[4].
La temperatura corporala se mesura amb un termomètre medical. Seguent ont se plaça se dich:
- temperatura bucala: termomètre plaçat dins la boca (lo metòde mai corrent dins los païses anglosaxons, levat pels mainats);
- temperatura rectala: extremitat del termomètre plaçat dins lo rectum via l'anus (metòde mai precís tradiconalament conselhada pels mainats);
- temperatura vaginala: extremitat del termomètre plaçat dins la vagina;
- temperatura axillara: jol braç, mesura mens precisa que la rectala. Segon las fonts, la temperatura axilària es entre 0,5 °C[5],[6] e 0,9 °C[7] mendre que temperatura rectala;
- temperatura timpanica: mesura infraroja de la temperatura del timpan. Per obténer une mesura fisabla cal prene la mesura dels dos timpans e far la mejana d'ambedoas[6].
La temperatura bucala e la temperatura axillara essent mens nauta que la temperatura rectala, presa coma referéncia, se cal far de correccions (+0,5 °C per la buccale, +0,8 °C per l'axillara).
La fèbre es un senhal medical corrent.
Tòca al mètge d'ensejar de la ligar a una etiologia (diagnostic) e d'evaluar sa gravetat.
Per establir un diagnostic fàcia a aquel signe lo mètge cerca sas caracteristicas semiologicas: òme / femna - edat - antecedents - etnia - factors de riscs - caractèr agut / de longas - luòc de demorança - fèbre isolada o dins un grop sindromic - incidéncia e prevaléncia localas e sasonièras - eca.
En medecina generala, mai sovent la fèbre mena cap a un diagnostic de patologia benigna.
Malgrat las prevaléncias escaças dins los païses occidentals, lo mètge deu saber alunhar los cases mai grèus:
- al retorn d'un viatge: paludisme
- se fèbre persista : tuberculòsi
- associada a de dolors articulàrias: artritis septica
- isolada, per l'òme: prostatitis
- en cas de buf cardiac: endocarditis infecciosa
L'ANSM recomanda per l'enfant: "Los beneficis esperats de la cura son ara mai centrats sul melhorament del confòrt de l'enfant que sus un abaissament sistematic de la temperatura, la fèbre presenta pas, d'esperela e levat de cases plan particulars, un dangièr.
Segon lo cas (per exemple: antecedents convulsius, allergia, comorbiditat, fiabilitat de l'entorn, tractaments associats, etc.) lo mètge deu pesar lo rapòrt entre beneficis esperats e riscs encorrits (epatotoxicitat, cardiotoxiciaté, sindròma de lyell, tust anafilactic, cellulita faciala, etc.) abans de prescriure o non d'antipiretics[8].
Actituds practicas per tractar una fèbre persistenta superiora a 38,5 °C[9]:
- ensejar d'accions fisicas simplas: abans una preda de medecina, cal evitat de cobrir l'enfant, lo daisar pas dins una pèça subrecaufada e lo far beure tant e mai que possible; es pas indispensable de li donar un banh tebés coma èra classicament conselhat.
- quand prescrit, se pòt donar una sola classa de medicaments antipiretics considerant las contra indicacions e precaucions d'emplec que cal.
- brumizar d'aiga sus la cara per refrescar se cal.
Aquelas recomandacions al subjècte del confòrt de l'enfant fan pas baissar, nimai auçar la temperatura perque lo termostat ipotalamic realizarà los mecanismes de termogenèsi (se l'enfant es tròp refregit) e de termolisi (se l'enfant es dins un mitan tròp caufat) per daissar lo còs a la temperatura prevista coma los mecanismes immunitaris seràn activats.
Fàcia a una fèbre de l'enfant, dins los païses occidentals, es corrent de demandar un avís diagnostic près d'un mètge generalista per afirmar lo caractèr benigne de l'episòdi per que pòscan s'encargat de l'enfant los adults rassurats.
Mas, un diagnostic medical es primordial se la fèbre de l'enfant presenta des caracteristicas inabitualas: ninons, fèbre mai nauta qu’abitualament, durada e evolution inabituala, comportaments inabituels (plors de contunhs, fatiga, agitacion, eca.), mina inaabituala, erupcions cutanèas, signes d'accompanhaments (vòmits, eca.), epidemia locala de patologias que pòt venir grèvas (meningitis, eca.)...
Passat 40 °C, la temperatura pòt èsser un signe de malautiá grèva e pòt èsser mal tolerada per l'organisme: per exemple lo cervèl, lo risc de convulsion aumenta[10].
pels enfants joves, aquela fèbre pòt provocar de convulsions que, se son impressionantas, son mai sovent denignas; pasmens cal imperativament evitar qu'aquela situacion ne se perlongue, cal donc baissar lentament la temperatura de l'ensems del còs.
Se recomanda abans de donar sistematicament de banhs d'aiga que la temperature es de 2 °C en dejós de la temperatura del nenon, e la prescripcion medicala consistava sovent en una biterapia aspirina paracetamòl; la casuda de la temperatura èra una prioritat amb tres objectius: empachar lo desvelopament de l'ipertermia maligna, evitar las convulsions febrilas e melhorar lo confòrt de l'enfant.
Pasmens, pas cap d'etudis recent provèt l'efièt dels antipiretics per la prevencion de las convulsions, e, sonque unes enfants (2 a 5 %) son subjècte a las convulsions[11].
Una fèbre vertadièra (superiora a 38 °C) per un enfant deu totjorn far una consultacion medicala[12], mas ecasçament a las urgéncias de l'espital[13] levat pels nenons de mens de 3 meses.
Se cal prene contacte aviadament amb un mètge (lo Samu en França) per aver de conselhs e benlèu una intervencion medicalizada en preséncia de signes de gravetat atal:
- temperatura passant 40 °C,
- pèrda de pes,
- convulsions que se repetan o duran malgrat lo resfrescament,
- tacas sus la pèl,
- trebles de la consciéncia,
- plors de contunh,
- …
Abans d'anar consultar un mètge, se cal esperar 24 h per un enfant entre 4 meses e mens de 2 ans puèi 48 h per un enfant de 2 ans e mai, levat se lors simptòmas s'agravan[14].
La fèbre avent un ròtle dins la luta contra l'infeccion, per un enfant essent pas subjècte a la convulsions e levat urgéncia, donar d'antipiretic es pas mai syistematic, e se pòt far sonqu'a partir de 38,5 °C. Se conselha alara puslèu lo paracetamòl en monoterapia[11],[15],[16].
L'utilizacion d'ibuprofèn per l'enfant es controversiada[17],[18]. Pòt i aver d'efièts secondaris rares mas grèus per l'enfant varicelós[11].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
