Aspirina

L'aspirina o acid acetilsalicIlic es un medicament de la familha dels salicilats, utilizat coma analgesic (mals menors e dolor aguda), antipiretic (contra la fèbre), e antiinflamatòri. Ten tanben un efièch anticoagulant a febla dòsi, e per aquò s'utiliza per fin de prevenir los atacs del còr. L'aspirina foguèt isolada pel primièr còp dins sa forma establa per Felix Hoffmann, un quimista de la companhiá alemanda Bayer.^[1]

Aspirina
Descobridor o inventaire
Data de descobèrta
Contrari
Color
Simbòl de quantitat
Simbòl d'unitat
Proprietat de
Fondador
Compren
Data de debuta
Data de fin
Precedit per
Seguit per
Coordenadas
General
Formula bruta	C9H8O4
Nom IUPAC	acid 2-(acetiloxi)benzoic
Numèro CAS	50-78-2
Còde ATC	A01 AD05, B01 AC06, N02 BA01
Aparéncia	cristals incolors a blancs o polvera cristalina blanca, d'olor caracteristica
Farmacologia
Via d'administracion	orala, IV
Metabolisme	epatic
Mièja-vida
Excrecion	urinària
Biodisponibilitat	60 - 90 % segon la dòsi
Unitats del SI & CNTP, exceptat indicacion contrària.
Identificants
BNF	.
SUDOC	.
BNE	.
GND	.
VIAF	.
ULAN
ISSN	.
ZDB	.
DOI
Joconde	.
RKDimages
Rijksmonument
Mérimée	.
KGS
Historic Places identifier
ID d'artista de MusicBrainz
ID album de MusicBrainz
ID d'òbra de MusicBrainz
IMDb	.
NOR	.
Legislator
ISO standard	.
Identificant BHL
Identificant ITIS
Identificant IUCN
Identificant NCBI
Identificant TPDB
Identificant GBIF
Identificant WoRMS
Numèro EE
Indicatiu
Còde AITA
Còde OACI
Còde mnemonic
Identificant JPL Small-Body Database
Còde de l'observatòri Minor Planet Center
Identificant Structurae
Identificant Emporis
Numèro CAS
numèro EINECS
SMILES
InChI
InChIKey
Còde ATC
Numèro E
Identificant UNII
Numèro RTECS
Identificant ChemSpider
Identificant PubChem (CID)
Numèro ZVG
Identificant ChEBI
Numèro ONU
Còde Kemler
Identificant Drangbank
Mencion de dangièr SGH
Identificant Wine AppDB
Identificant d'un satellit NSSDC
SCN
Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Aspirina.

Es un dels medicaments pus consomat al mond, amb una consomacion annadièra estimada a 40 000 tonas, siá l'equivalent de 120 miliards de comprimits de 300 mg^[2]. En 2008, 85 % de la produccion d'acid acetilsalicilic èra realizada a Langreo en Espanha, dins una fabrica quimica de la multinationala Bayer^[2].

Etimologia

L'acid acetilsalicilic es obtengut per acetilacion de l'acid salicilic. Lo nom d'aquel acid ven del latin salix que significa sause, aquel acid essent estat isolat pel primièr còp dins la rusca de sause.

L'apelacion aspirina ven del nom de marca Aspirin®, depausat en 1899 per la societat Bayer. Aqueste nom es estat format del prefix a- (per acetilacion), « -spir » (per l'acid spiric^[3]), e lo sufix « -ina » caracterizant los alcaloïdes.