Estanh (element)
From Wikipedia, the free encyclopedia
L’estanh (var. estam[1][2]) es un element quimic de simbòl Sn e de numerò atomic Z = 50. Situat dins la 14a colona de la classicacion periodica, es dins lei condicions normalas de pression e de temperatura, un metau gris argent de pes atomic 118,69.
Pels articles omonims, vejatz estanh (omonimia). |
Descobridor o inventaire | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data de descobèrta | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Contrari | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Color | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Simbòl de quantitat | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Simbòl d'unitat | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Proprietat de | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fondador | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Compren | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Data de debuta | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Data de fin | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Precedit per | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Seguit per | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Coordenadas | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ge ↑ Sn ↓ Pb |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Generalitats | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nom, Simbòl, Numèro | estanh, Sn, 50 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tièra quimica | metal paure | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Grop, Periòde, Blòc | 14, 5, p | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aparéncia | Gris argent | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Massa atomica | 118.710(7) g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Configuracion electronica | [Kr] 4d10 5s2 5p2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Electrons per nivèl energetic | 2, 8, 18, 18, 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Proprietats fisicas | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fasa | solid | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Densitat (temperatura ambienta) | (blanc) 7.265 g/cm³ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Densitat (temperatura ambienta) | (gris) 5.769 g/cm³ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Densitat liquida al punt de fusion | 6.99 g/cm³ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Punt de fusion | 505.08 K (231.93 °C, 449.47 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Punt d'ebullicion | 2875 K (2602 °C, 4716 °F) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Calor de fusion | (blanc) 7.03 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Calor de vaporizacion | (blanc) 296.1 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Capacitat calorifica | (25 °C) (blanc) 27.112 J/(mol·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Proprietats atomicas | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Estructura cristallina | tetragonala | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Estat d'oxidacion | 4, 2 (oxid amfotèr) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Electronegativitat | 1.96 (Escala de Pauling) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Potencials d'ionizacion (mai) |
1èr : 708.6 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2nd : 1411.8 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3en : 2943.0 kJ/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rai atomic | 145 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rai atomic calculat | 145 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rai covalent | 141 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rai de Van der Waals | 217 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Informacions divèrsas | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Magnetisme | pas de donada
Modèl:Elementbox eresist ohmmat0 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Conductivitat termica | (300 K) 66.8 W/(m·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dilatacion termica | (25 °C) 22.0 µm/(m·K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Velocitat del son | (a temperatura ambienta) (rolled) 2730 m/s | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Modul de Young | 50 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Shear modulus | 18 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Modul de Bulk | 58 GPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Coeficient de Poisson | 0.36 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Duretat de Mohs | 1.5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Duretat de Brinell | 51 MPa | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Numèro CAS | 7440-31-5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Isotòps pus estables | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Conegut dempuei l'Antiquitat Auta, foguèt utilizat tre lo Temps dau Bronze per fabricar de bronzes en associacion amb lo coire. En causa de son ponch de fusion bas (293 °C), es un metau aisat de trabalhar e qu'es pas sensible a la corrosion. Dins la societat actuala, es donc mai que mai utilizat per formar de jaç protectius a la superficia d'objèctes d'acier. Intra tanben dins la fabricacion deis organostannics, un ensemble de de compausats organics permetent de realizar certanei sintèsis en quimia organica ò d'empachar la proliferacion dei microorganismes sus la còca dei naviris (antifouling).
En despiech d'aquela utilizacion anciana, l'estanh es un element relativament rar dins la crosta terrèstra. A la fin deis ans 2010, la produccion annuala èra ansin d'aperaquí 200 000 tonas e lei resèrvas identificadas èran leugierament superioras a 4 milions de tonas. De procès de reciclatge existisson, mai son costós e pauc eficaç. L'estanh es donc considerat coma una matèria premiera critica.