Uluru

From Wikipedia, the free encyclopedia

Ulurumap

Uluru eller Ayers Rock er ein fjellformasjon som ligg i Nordterritoriet i sentrale Australia, i Uluru-Kata Tjuta nasjonalpark. Fjellet er heilag for fleire anangufolk (aboriginarar), og har mykje bergkunst. Det har også blitt eit nasjonalt symbol for Australia, og er rekna som verdsarv av UNESCO.

Kjappe fakta Land ...
Uluru
klippe
Thumb
Land  Australia
Thumb
Uluru
25.345°S 131.03611111111°E / -25.345; 131.03611111111
Wikimedia Commons: Uluru
Lukk

Uluru-fjellet er ein inselberg-monolitt av arkose-sandstein. Det er 335 meter høgt og forma som ein oval med ei lengd på 3,6 km og vidde på 2 km. Det har som regel ein raudleg let, men ser ut til å skifta farge ut frå tida på dagen, vêr og årstid. Ved solnedgang blir fjellet djupraudt ein augneblink, medan i sjeldan regnvêr blir det sjåande sølvgrått ut.

Thumb
Bergkunst på Uluru.
Thumb
Skydekt Uluru.
Thumb
Uluru frå lufta.

Namn

Namnet «Uluru» kjem frå pitjantjatjara, og har inga anna tyding på dette språket. I 1873 gav landmålaren William Gosse det namnet «Ayers Rock» etter den dåverande kolonisekretæren for Sør-Australia, sir Henry Ayers. Dette blei det vanlegaste namnet på engelsk, men i 1993 vedtok ein å kalla fjellet «Ayers Rock/Uluru». I 2002 blei det offisielle namnet snudd til «Uluru/Ayers Rock» etter førespurnad frå turistnæringa i Alice Springs.[1]

Fjellet har sidan 1985 høyrd til aboriginarane, men er leigd ut til dei australske styresmaktene i ein 99-årskontrakt. Det er tabu for lokale aborignarar å gå opp på fjellet, men mange turistar klatrar likevel opp på det.

Sjå òg

  • Kata Tjuta

Kjelder

Bakgrunnsstoff

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.