planteslekt From Wikipedia, the free encyclopedia
Jasminslekta (Jasminum) er ei planteslekt i oliventrefamilien som omfattar rundt 200 artar. Namnet på slekta kjem via fransk jasmin og arabisk yas(a)min frå persisk yasmin.
| Jasminslekta | |
_Jasminum_polyanthum_–_flowers_and_buds.jpg) | |
| Systematikk | |
| Rike: | Planteriket Plantae |
| Infrarike: | Streptophyta |
| Overrekkje: | Landplantar Embryophytes |
| Rekkje: | Karplantar Tracheophytes |
| Underrekkje: | Frøplantar Spermatophytes |
| Orden: | Leppeblomordenen Lamiales |
| Familie: | Oliventrefamilien Oleaceae |
| Slekt: | Jasminslekta Jasminum L., 1753 |
Plantane i slekta er oppretta eller klatrande buskar eller tre, og kan vera lauvfellande eller eviggrøne. Stengelen er glatt, kanta eller fura. Blada er motsette eller spreidde, eller ein sjeldan gong kransstilte; av form er dei enkle, trekopla eller finna. Blomane er kvite eller gule og har ofte ei sterk, behageleg duft. Krona er trakt- eller klokkeforma med 4–16 flikar. Alle artane har to pollenberarar. Frukta er eit bær.[1][2]
Slekta er utbreidd i Afrika, Asia, Australia og på stillehavsøyene. Ein art, Jasminum fruticans, veks i store delar av middelhavsområdet.[1] Fleire andre artar, mellom anna den asiatiske Jasminum officinale, er naturalisert i middelhavslanda.[2][3] Jasminum odoratissimum finnes på Kanariøyene og Madeira.[4]
Fylogenetiske studium har vist at sjasminartane med gule blomar og spreidde blad utgjer ei eiga gruppe som utgjer ei systergruppe til både dei andre Jasminum-artene og til slekta Menodora, som er utbreidd i Amerika og Sør-Afrika. Ein artikkel frå 2014 føreslo å flytta desse 15 artane til ei ny slekt, Chrysojasminum.[5]
Ein dyrkar sjasmin både som hage- og husplante på grunn av dei duftande blomane. Sjasminolje blir hovudsakleg laga av storsjasmin (J. grandiflorum), og blir brukt til parfyme og som smakstilsetjing i te. Den vanlegaste stoveplanten er Jasminum polyanthum. I Noreg er klimaet stort sett for kaldt til at sjasmin kan brukast utandørs, men vintersjasmin (J. nudiflorum) blir planta i dei mildaste delane av landet. Slekta må ikkje forvekslast med skjærsmin (Philadelphus), som er utbreidde og temmeleg hardføre hagebuskar.[6][4]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
