From Wikipedia, the free encyclopedia
Ingeborg Bachmann (fødd 25. juni 1926 i Klagenfurt i Austerrike, død 17. oktober 1973 i Roma) var ein av dei viktigaste tyskspråklege lyrikarane og prosaforfattarane på 1900-talet. Ho skreiv i blant under pseudonymet «Ruth Keller».
Ingeborg Bachmann | |
Statsborgarskap | Austerrike |
Fødd | 25. juni 1926 Klagenfurt |
Død |
17. oktober 1973 (47 år) |
Yrke | lyrikar, skribent, journalist, manusforfattar, filosof, essayist, skodespelforfattar, librettist, omsetjar |
Medlem av | Gruppe 47, Deutsche Akademie für Sprache und Dichtung |
Ingeborg Bachmann på Commons |
Ingeborg Bachmann voks opp i Kärnten og var det første barnet til rektoren Mathias Bachmann og Olga Haas. Som barn hadde ho ambisjonar om å bli musikar og tok til å komponere musikk og skrive dikt allereie i ung alder. Frå 1945 til 1950 studerte ho filosofi, psykologi, germanistikk og rettsvitskap ved universiteta i Innsbruck, Graz og Wien. Doktorarbeidet[1] var ei kritisk analyse av Martin Heidegger sin eksistensialisme.[2]
Magasinet Kärntner Illustrierte publiserte i 1946 den vesle novella «Die Fähre», og det var det første verket Ingeborg Bachmann fekk på trykk.[3] I studietida blei Bachmann kjend med Paul Celan, Ilse Aichinger og Klaus Demus. Ho hadde eit kjærleiksforhold til Celan på slutten av 1940- og og byrjinga av 1950 åra. Eit brev i buet etter den austerrikske filosofen Jacob Taubes frå 1981, som blei publisert i 2005, syner at Ingeborg Bachmann på eit tidspunkt òg hadde eit kjærleiksforhold med Taubes.[4]
Etter at Bachmann var uteksaminert ved universitetet arbeidde ho i 1951–1953 ved den allierte radiostasjonen Rot-Weiß-Rot i Wien. Her skreiv ho sitt første høyrespel Ein Geschäft mit Träumen og forfatta elleve episodar i det svært populære vekentlege programmet Radiofamilie – at det var ho som skreiv dei blei ikkje kjend før lenge etter at ho var død.[5][6]
I 1953 las ho for første gong opp på eit Gruppe 47-møte og gjorde si første reise til Italia. Same år fekk ho Gruppe 47 sin litteraturpris for diktsamlinga Die gestundete Zeit. Frå seinsommaren same år budde ho i Ischia, Napoli, til slutt Roma. I august hadde det tyske vekebladet Der Spiegel ein hovudartikkelen om henne og med det blei ho kjend for eit større publikum.[7][8] Frå 1955 samarbeidde ho med komponisten Hans Werner Henze ved å skrive høyrespelet Die Zikaden, tekstversjonen til ballettpantomimen Der Idiot og operalibrettoane til Der Prinz von Homburg og Der junge Lord.
Bachmann budde i Roma i sambuarskap med den sveitsiske forfattaren Max Frisch frå 1960. For den første novellesamlinga si, Das dreißigste Jahr (1961), vann ho den tyske kritikarprisen (Deutscher Kritikerpreis). Ho blei òg medlem av Berlin kunstakademi (Akademie der Künste). To av hennar forteljingar med eit eksplisitt kvinneperspektiv, Ein Schritt nach Gomorrha og Undine geht høyrer til dei tidlegaste døma på feministiske ytringar i den tyskspråklege etterkrigslitteraturen.[9]
Samlivet med Frisch tok slutt i 1962. Ingeborg Bachmann takla brotet dårleg, og ho måtte ved fleire høve legge seg inn på sjukehus. I 1963 fekk ho eit eittårig «Artist in Residence»-stipend frå Ford Foundation og med det i lomma reiste ho til Berlin der ho blei buande til 1965. Ho byrja å arbeide på romantrilogien Todesarten, men berre første band, Malina (1971) blei ferdigskriven. Dei to andre, Der Fall Franza og Requiem für Fanny Goldmann blei publisert som fragment i 1979. Desse seine arbeida til Bachmann reknar kvinneforskarar som «paradigmatisk kvinnelitteratur».[10]
I 1964 vann Ingeborg Bachmann Georg-Büchner-Preis. Året etter reiste ho attende til Roma. Ho var no avhengig av tablettar og publiserte berre sporadisk nokre dikt. I 1967 forlét ho Piper Verlag fordi dei hadde gjeve den tidlegare Hitlerjugend-leiaren Hans Baumann i oppdrag å omsette Anna Akhmatova sin diktsyklus Requiem. Ho skifta over til Suhrkamp Verlag etter at Paul Celan anbefalte forlaget. I sitt siste brev til Bachmann frå 30. juli 1967 takka Celan for engasjementet hennar i «Akhmatova-affæren».[11] Novellesamlinga Simultan (1972) blei løna med Anton-Wildgans-Preis, men Marcel Reich-Ranicki kritiserte samlinga som «affektert-anakronistisk prosa».[12]
Natta til 26. september 1973 blei Ingeborg Bachmann hardt skadd under ein brann i leilegheita si i Roma. På grunn av de mangeårige storforbruket av roande middel (barbituratar) – noko dei behandlande legane først ikkje var klår over – døydde ho 17. oktober 1973 av alvorlege abstinenssymptom (konvulsjonar som likna epileptiske anfall).[13] Det italienske politiet etterforska først brannen som mogleg mordbrann, men det blir no rekna som sannsynleg at brannen starta ved at ho sovna frå ein brennande sigarett. Ho skal ha tatt opp til 100 tablettar om dagen og denne sterke dosen hadde gjort henne så ufølsam for smerte at Alfred Grisel, som vitja henne i starten av august 1973, fortalde at han såg brennande oske frå Gauloises-sigarettane ho røykte falle ned på armen uten at ho reagerte, og at kroppen hennar var nåbleik og full av merke etter brennande oske.[14]
Ingeborg Bachmann er bisett på gravplassen Zentralfriedhof Annabichl i Klagenfurt.
Heinrich Böll skreiv ein nekrolog i Der Spiegel der han beskreiv ho som ein «briljant intellektuell som i poesien sin korkje veik unna sensualitet eller neglisjerte abstraksjon.»[15]
Ho etterlét seg 6 000 manuskriptsider som sidan 1979 har vorte oppbevart i Österreichische Nationalbibliothek.
Ein litteraturkonkurranse i Klagenfurt har sidan 1977 delt ut Ingeborg-Bachmann-Preis; den blir rekna som ein av dei viktigaste litteraturprisane i det tyske språkområdet.
I Klagenfurt har eit gymnas fått namnet «Ingeborg Bachmann-Gymnasium», og i Wien er «Ingeborg-Bachmann-Platz» i 22. Bezirk kalla opp etter henne.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.