Maximiliaan III van Oostenrijk

Maximiliaan III van Oostenrijk (Wiener Neustadt, 12 oktober 1558 - Wenen, 2 november 1618) was van 1612 tot aan zijn dood aartshertog van Voor-Oostenrijk. Hij behoorde tot het huis Habsburg.

Maximiliaan III van Oostenrijk
1558-1618
Portret van Maximiliaan III van Oostenrijk door Hans Henseiller, jaren 1590.
Aartshertog van Voor-Oostenrijk
Periode	1612-1618
Voorganger	Matthias
Opvolger	Leopold V
Vader	Keizer Maximiliaan II
Moeder	Maria van Spanje

Levensloop

Maximiliaan was de derde zoon van keizer Maximiliaan II van het Heilige Roomse Rijk en Maria van Spanje, dochter van keizer Karel V. In 1585 werd hij coadjutor van de Duitse Orde, waarna hij van 1590 tot aan zijn dood grootmeester van de Orde was.

In 1587 was hij kandidaat voor de troon van het Pools-Litouwse Gemenebest, na het overlijden van koning Stefanus Báthory. Een deel van de Poolse adel verkoos Maximiliaan als koning, maar door het chaotische kiesproces werd de Zweedse prins Sigismund III Wasa verkozen. Maximiliaan probeerde het dispuut op te lossen door troepen naar Polen te sturen, wat resulteerde in de Poolse Successieoorlog. Zijn zaak genoot grote steun in Polen, maar er traden veel minder Polen toe tot zijn leger dan tot dat van zijn rivaal. Nadat de bestorming van Krakau eind 1587 was mislukt, werden zijn troepen in januari 1588 verslagen in de Slag bij Pitschen door die van Sigismund III Wasa, die aangevoerd werden door de Poolse hetman Jan Zamoyski. Maximiliaan werd gevangengenomen en pas anderhalf jaar later vrijgelaten na de bemiddeling van paus Sixtus V. In 1589 beëindigde hij formeel zijn claims op de Poolse kroon.

Van 1593 tot 1595 fungeerde hij als de regent van zijn minderjarige neef, aartshertog Ferdinand van Binnen-Oostenrijk. In 1602 werd hij door zijn broer keizer Rudolf II benoemd tot gouverneur van Tirol en in 1612 volgde zijn broer Matthias op als aartshertog van Voor-Oostenrijk toen die tot keizer van het Heilige Roomse Rijk werd verkozen. In zijn gebieden bewees hij zich als een solide voorstander van de Contrareformatie. Ook probeerde hij de afzetting van Melchior Khlesl te bewerkstellingen. Die was de bisschop van Wenen en ijverde voor verzoening tussen katholieken en protestanten. Daarnaast probeerde hij te verzekeren dat zijn neef Ferdinand zijn broer Matthias kon opvolgen als Heilig Rooms keizer.

Maximiliaan werd vooral herinnerd om zijn barokke aartshertogelijke hoed, die tentoongesteld werd in de schatkamer van het Stift Klosterneuburg en die tot in 1835 gebruikt werd voor ceremoniële doeleinden. Hij stierf in 1618, op 60-jarige leeftijd, waarna hij werd bijgezet in de Dom van Innsbruck. Maximiliaan bleef ongehuwd en kinderloos.

Kwartierstaat (voorouders)

Filips de Schone (1478-1506)

Johanna van Castilië (1479-1555)

Wladislaus II van Hongarije (1456-1514)

Anna van Foix-Candale (1484-1506)

Filips de Schone (1478-1506)

Johanna van Castilië (1479-1555)

Emanuel I van Portugal (1469-1521)

Maria van Aragon (1482-1517)

Keizer Ferdinand I (1503-1564)

Anna van Bohemen en Hongarije (1503-1547)

Keizer Karel V (1500-1558)

Isabella van Portugal (1503-1539)

Keizer Maximiliaan II (1527-1576)

Maria van Spanje (1528-1603)

Anna van Oostenrijk (1549-1580)

Keizer Rudolf II (1552-1612)

Elisabeth van Oostenrijk (1554-1592)

Keizer Matthias (1557-1619)

Maximiliaan III van Oostenrijk (1558-1618)

Albrecht van Oostenrijk (1559-1521)

...+ 6 broers en 4 zusters

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Maximilian III, Archduke of Austria op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.