Lombokkruis

Het Lombokkruis is een Nederlandse militaire onderscheiding voor alle militairen die tussen 26 juni en 24 december 1894 meegedaan hebben aan de Lombok-Expeditie. De onderscheiding werd bij Koninklijk Besluit van 13 april 1895 ingesteld door koningin-regentes Emma der Nederlanden, handelend voor haar minderjarige dochter koningin Wilhelmina.

Lombokkruis
Het Lombokkruis
Uitgereikt door  Koninkrijk der Nederlanden
Type	Onderscheiding voor militaire inzet
Status	Wordt niet meer uitgereikt
Statistieken
Instelling	13 april 1895
baton
Portaal    Ridderorden

Geschiedenis

De reden voor de instelling was dat bij de Lombok-Expeditie na een aanvankelijk echec de orde door de Nederlandse expeditionaire troepen hersteld en het Nederlandse gezag bevestigd werd.

Het Lombokkruis werd met veel ceremonieel en statie op 6 juli 1895 op het Malieveld te Den Haag door de 14-jarige Wilhelmina uitgereikt aan alle deelnemers van de land- en de zeemacht die tussen 26 juni en 24 december 1894 (de dag dat de expeditie formeel ontbonden werd) aan de expeditie hadden deelgenomen. Het was een van haar eerste publieke optredens.

Koningin Wilhelmina verordonneerde in 1944 in Londen dat de in te stellen Bronzen Leeuw aan hetzelfde lint als het oude Lombokkruis zou worden gedragen.

Beschrijving van het kruis

"Uitreiking van de Lombokkruizen op 6 juli 1895 op het Malieveld te Den Haag", door Mari ten Kate.

Het is een 41 millimeter breed vierarmig bronzen kruis met grote ballen op de acht hoeken. In het midden is koningin Wilhelmina als meisje met loshangend haar afgebeeld op een medaillon. Op de armen staat de naam van het eiland, Lombok, waar de strijd plaatsvond en de namen van de plaatsen waar de zwaarste gevechten werden geleverd, Tjakra Negara en Mataram. Op de onderste arm is het jaartal 1894 geplaatst.

Het medaillon werd vervaardigd van het op de Lombokkers veroverde bronzen geschut. Op de keerzijde is binnen een krans van laurierbbladeren een "Nederlandse Leeuw" afgebeeld, zoals die indertijd in het rijkswapen was afgebeeld. De gekroonde leeuw draagt een zwaard en een bundel pijlen. Op de armen staat de tekst "HULDE AAN LEGER EN VLOOT".

Het gewaterde zijden lint is 37 millimeter breed en verdeeld in negen gelijke banen van oranje en Nassaus blauw met oranje banen aan de buitenzijde van het lint.

Zie ook

• De Lijst van Nederlandse onderscheidingen

Literatuur

• W.F. Bax, "Ridderorden, eereteekenen, draagteekens en penningen, betreffende de Weermacht van Nederland en Koloniën (1813-heden)", 1973
• H.G. Meijer, C.P. Mulder en B.W. Wagenaar, "Orders and Decorations of the Netherlands", 1984
• J.A van Zelm van Eldik, Moed en deugd, 2003

Nederlandse sterren, kruisen en eretekens

Kruis voor Moed en Trouw · Verzetskruis · Erepenning voor menslievend hulpbetoon · Eervolle Vermelding · Bronzen Leeuw · Verzetsster Oost-Azië · Bronzen Kruis · Kruis van Verdienste · Vliegerkruis · Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven · Lombokkruis · Metalen Kruis 1830-1831 · Metalen Kruis Vrijwilligers 1830-1831 · Oorlogsherinneringskruis · Verzetsherdenkingskruis · Ereteken voor Orde en Vrede · Nieuw-Guinea-Kruis · Mobilisatie-Oorlogskruis · Kruis voor Recht en Vrijheid · Onderscheidingsteken voor Langdurige Dienst als officier · Ereteken voor meester-scherpschutter op geweer voor schepelingen van de Koninklijke Marine · Ereteken voor meester-kanonnier voor schepelingen van de Koninklijke Marine · Schietprijsster van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger · Kruis van Verdienste van het Nederlandse Rode Kruis · Kruis van Verdienste van de Nederlandse Bond van Vrijwillige Burgerwachten · Kruis van de Algemene Vereniging van Nederlandse Reserve-officieren voor militaire prestatietocht · Mobilisatiekruis 1914-1918 · Witte Mobilisatiekruis 1914-1918 · Kruis van Verdienste van de Nationale Bond "Het Mobilisatiekruis 1914-1918" · Herinneringskruis 1939-1940 van het Nederlandse Rode Kruis · Herinneringskruis 1940-1945 van het Nederlandse Rode Kruis · Vierdaagsekruis · Elfstedenkruisje · Onderscheidingen van de brandweer

Zie ook: Lijst van Nederlandse onderscheidingen

Onderscheidingen in Nederlands-Indië

Kruis voor Moed en Trouw · Erepenning · Ereteken voor de Affaire van Lobenar · Beloning voor Betoonde Dapperheid in het Cheribonse · Medaille van den Oorlog op Java 1825-1830 · Zilveren medaille voor moed en trouw · Ruit van Bonjol · Eresabel · Medaille voor Moed en Trouw · Medaille voor Burgerlijke Verdienste · Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven · Ster voor Trouw en Verdienste · Lombokkruis · Atjeh-medaille 1873-1874 · Schietprijs van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger · Vaardigheidsmedaille van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger · Ereteken voor Orde en Vrede · Verzetsster Oost-Azië 1942-1945 · Schietprijsster van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger · Medaille van de Koninklijke Nederlandsch-Indische Vereeniging voor Luchtvaart
Zie ook: Ridderorden en onderscheidingen in Nederland