Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven

Het Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven, ook wel "Expeditie-Kruis of Kruis voor Krijgsverrichtingen" genoemd, is een Nederlandse militaire onderscheiding. Het op 19 februari 1869 ingestelde kruis wordt aan alle officieren, onderofficieren en manschappen toegekend die aan een bepaalde belangrijke expeditie deelnemen.

Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven (Expeditiekruis)
Expeditiekruis
Uitgereikt door  Koninkrijk der Nederlanden
Type	Onderscheiding voor militaire inzet
Status	Wordt niet meer uitgereikt
Statistieken
Instelling	19 februari 1869
Volgorde
Volgende (hoger)	Ereteken voor verdienste Nederlandse Douane
Volgende (lager)	Oorlogsherinneringskruis
baton
Portaal    Ridderorden

Het door de Kanselarij van de Militaire Willems-Orde bijgehouden register werd in 1949 gezuiverd. Een aantal oud-militairen had zich "onwaardig" getoond en verloor zijn onderscheiding.

Het kruis is vervaardigd van een goedkoop zilverkleurig metaal ("Berlijns zilver") en draagt de beeltenis van Koning Willem III binnen een kousenband met de woorden "VOOR BELANGRIJKE KRIJGSVERRIGTINGEN". Op de armen is het monogram van de stichter afgebeeld. De achterzijde is vlak. De onderscheiding had onder militairen de bijnaam “Loden Willem”.^[bron?]

Deze onderscheiding werd met een gesp waarop de expeditie vermeld staat verleend. Bij deelname aan meerdere belangrijk geachte expedities werd er een tweede of derde gesp op het lint bevestigd.

• Het bezit van een Eresabel wordt op het uniform aangeduid met een op het lint of de baton aangebrachte speld. Deze speld bestaat uit twee gekruiste gouden sabels en een beugelkroon.
• Een Eervolle Vermelding in een dagorder werd gesymboliseerd door een grote zilveren, sinds 1940 gouden, kroon op het lint van het Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven. Na de instelling van de Bronzen Leeuw verviel deze "Kroon voor Eervol Vermelden".

Gespen

Gesp Guinea-expeditie 1869-1870

Op het ereteken werden, afhankelijk van de expedities waaraan de drager had deelgenomen, de volgende gespen bevestigd:

• Bali 1846
• Bali 1848
• Bali 1849
• Borneo 1850-1854
• Boni 1859
• Borneo 1859-1863
• Guinea 1869-1870 (De enige gesp voor gevechten buiten Nederlands-Indië)
• Deli 1872
• Atjeh 1873-1874
• Atjeh 1873-1876
• Samalangan 1877
• Atjeh 1873-1880
• Atjeh 1873-1885
• Atjeh 1873-1890
• Tamiang 1893
• Atjeh 1873-1896
• Atjeh 1896-1900
• Korintji 1903
• Djambi 1901-1904
• Gajo en Alaslanden 1904
• Atjeh 1901-1905
• Midden Sumatra 1903-1907
• Zuid Celebes 1905-1908
• Flores 1907-1908
• Kleine Soenda-eilanden 1905-1909
• Atjeh 1906-1910
• Atjeh 1911-1914
• W.afd.Borneo 1912-1914
• N.Guinea 1907-1915
• Ceram 1915
• Timor 1911-1917
• W.Kust Atjeh 1925-1927
• Timor 1942

Deze 33 gespen worden op de baton aangegeven door (maximaal vier) achtpuntige zilveren sterren. In de Tweede Wereldoorlog werd het "Oorlogsherinneringskruis" ingesteld waarop met gespen gevechtsacties in Europa en Azië werden aangeduid.

Batons (met 1, 2, 3, en 4 gespen)

Wanneer alleen het lint in de vorm van een baton op een uniform gedragen wordt mogen de gespen aangegeven worden door gebombeerde, dat wil zeggen naar boven toe puntige, sterren. Bij drie of vier gespen en drie of vier sterren wordt de breedte van de baton vergroot tot 37 millimeter in plaats van de gebruikelijke 27 millimeter. Er mogen desondanks niet meer dan 4 sterren op de baton worden gedragen. Het Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven, het Oorlogsherinneringskruis en het Ereteken voor Orde en Vrede zijn de enige onderscheidingen waarbij op de batons meer dan drie sterren worden gedragen en de enige Nederlandse batons die breder zijn dan de standaardmaat.

Externe link

Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven op TracesOfWar.nl

Nederlandse sterren, kruisen en eretekens

Kruis voor Moed en Trouw · Verzetskruis · Erepenning voor menslievend hulpbetoon · Eervolle Vermelding · Bronzen Leeuw · Verzetsster Oost-Azië · Bronzen Kruis · Kruis van Verdienste · Vliegerkruis · Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven · Lombokkruis · Metalen Kruis 1830-1831 · Metalen Kruis Vrijwilligers 1830-1831 · Oorlogsherinneringskruis · Verzetsherdenkingskruis · Ereteken voor Orde en Vrede · Nieuw-Guinea-Kruis · Mobilisatie-Oorlogskruis · Kruis voor Recht en Vrijheid · Onderscheidingsteken voor Langdurige Dienst als officier · Ereteken voor meester-scherpschutter op geweer voor schepelingen van de Koninklijke Marine · Ereteken voor meester-kanonnier voor schepelingen van de Koninklijke Marine · Schietprijsster van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger · Kruis van Verdienste van het Nederlandse Rode Kruis · Kruis van Verdienste van de Nederlandse Bond van Vrijwillige Burgerwachten · Kruis van de Algemene Vereniging van Nederlandse Reserve-officieren voor militaire prestatietocht · Mobilisatiekruis 1914-1918 · Witte Mobilisatiekruis 1914-1918 · Kruis van Verdienste van de Nationale Bond "Het Mobilisatiekruis 1914-1918" · Herinneringskruis 1939-1940 van het Nederlandse Rode Kruis · Herinneringskruis 1940-1945 van het Nederlandse Rode Kruis · Vierdaagsekruis · Elfstedenkruisje · Onderscheidingen van de brandweer

Zie ook: Lijst van Nederlandse onderscheidingen

Onderscheidingen in Nederlands-Indië

Kruis voor Moed en Trouw · Erepenning · Ereteken voor de Affaire van Lobenar · Beloning voor Betoonde Dapperheid in het Cheribonse · Medaille van den Oorlog op Java 1825-1830 · Zilveren medaille voor moed en trouw · Ruit van Bonjol · Eresabel · Medaille voor Moed en Trouw · Medaille voor Burgerlijke Verdienste · Ereteken voor Belangrijke Krijgsbedrijven · Ster voor Trouw en Verdienste · Lombokkruis · Atjeh-medaille 1873-1874 · Schietprijs van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger · Vaardigheidsmedaille van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger · Ereteken voor Orde en Vrede · Verzetsster Oost-Azië 1942-1945 · Schietprijsster van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger · Medaille van de Koninklijke Nederlandsch-Indische Vereeniging voor Luchtvaart
Zie ook: Ridderorden en onderscheidingen in Nederland