Lijst van graven van Holland

De volgende graven regeerden over het graafschap Holland, tot ongeveer 1100 graafschap West-Frisia.

Wapen van het huis der Gerulfingen (uit Holland)

Wapen van het huis Avesnes (graven van Henegouwen)

Wapen van het huis Wittelsbach (hertogen van Beieren)

Wapen van het huis Valois (hertogen van Bourgondië)

Wapen van het huis Habsburg (Filips de Schone en opvolgers)

Graven van Holland

Floris II was de eerste graaf die zich graaf "van Holland" mocht noemen, daarvoor werden zij 'Friese graven' (comes Fresonum) genoemd.^[1] Het graafschap Holland is gesticht door Floris II. Zijn voorouders waren wel graven, maar van graafschappen in West-Frisia. Zie voorts Lijst van heersers van Friesland § West-Frisia.

Graaf	Periode	Opmerkingen
	885-1299	Gerulfingen
Gerulf	ca. 885-ca. 889
Dirk I	ca. 916-ca. 928	Zoon van Gerulf.
Dirk II	ca. 970-988	Zoon van Dirk I.
Arnulf van Gent	988-993	Zoon van Dirk II.
Dirk III	993-1039	Zoon van Arnulf van Gent.
- Lutgardis van Luxemburg	993-1005	Regentes en moeder van Dirk III.
Dirk IV	1039-1049	Zoon van Dirk III.
Floris I	1049-1061	Broer van Dirk IV.
Dirk V	1061-1091	Zoon van Floris I.
- Geertruida van Saksen	1061-1063	Regentes en moeder van Dirk V.
- Robrecht de Fries	1063-1070	Regent en tweede echtgenoot van Geertruida van Saksen.
Floris II van Holland	1091-1122	Zoon van Dirk V.
Dirk VI van Holland	1122-1129	Zoon van Floris II, graaf van Holland
- Petronilla van Lotharingen	1122-1130	Regentes en moeder van Dirk VI van Holland.
Floris de Zwarte	1129-1131	Tweede zoon van Floris II van Holland, graaf na opstand tegen zijn broer Dirk VI van Holland.
Dirk VI van Holland	1131-1157
Floris III van Holland	1157-1190	Zoon van Dirk VI van Holland.
Dirk VII van Holland	1190-1203	Zoon van Floris III van Holland.
Ada van Holland	1203-1213	Dochter van Dirk VII van Holland; alleen in naam gravin.
Willem I van Holland	1203-1222	Broer van Dirk VII van Holland.
Floris IV van Holland	1222-1234	Zoon van Willem I van Holland.
Willem II van Holland	1234-1256	Zoon van Floris IV van Holland; + Rooms koning (1248-1256).
	?	Regent en oom: Willem.
	?	Regent en oom: Otto, bisschop van Utrecht.
Floris V van Holland	1256-1296	Zoon van Willem II van Holland.
	?	Regent en oom: Floris de Voogd.
Jan I van Holland	1296-1299	Zoon van Floris V van Holland.
- Jan van Renesse	1296-1297	Regent van Jan I van Holland.
- Wolfert I van Borselen	1297-1299	Regent van Jan I van Holland.
- Jan II van Avesnes	1299-1299	Regent van Jan I van Holland.
	1299-1351	Huis Avesnes (Henegouws huis)
Jan II van Avesnes	1299-1304	Kleinzoon van Floris IV van Holland; + graaf van Henegouwen.
Willem III de Goede	1304-1337	Zoon van Jan II van Avesnes; + graaf van Henegouwen.
Willem IV van Holland	1337-1345	Zoon van Willem III de Goede; + graaf van Henegouwen.
Margaretha II van Henegouwen	1345-1354	Zuster van Willem IV van Holland; + gravin van Henegouwen.
	1354-1433	Huis Wittelsbach (Beiers huis)
Willem V van Beieren	1349-1358	Zoon van Margaretha van Henegouwen; + graaf van Henegouwen en hertog van Beieren-Straubing.
Albrecht van Beieren	1358-1404	Broer van Willem V van Beieren; + graaf van Henegouwen en hertog van Beieren-Straubing.
Willem VI van Oostervant	1404-1417	Zoon van Albrecht van Beieren; + graaf van Henegouwen en hertog van Beieren-Straubing.
Jacoba van Beieren	1417-1433	Dochter van Willem VI van Oostervant; + gravin van Henegouwen.
	1418-1425	Jan III: door keizer Sigismund aangewezen
	1428	Jacoba moest (de Zoen van Delft) haar gewesten afdragen aan de Bourgondiërs
	1433-1482	Huis Valois (Bourgondisch huis)
Filips de Goede	1433-1467
Karel de Stoute	1467-1477	Zoon van Filips de Goede.
Maria van Bourgondië	1477-1482	Dochter van Karel de Stoute.
	1482-1581	Huis Habsburg
Filips de Schone	1482-1506	Zoon van Maria van Bourgondië.
- Maximiliaan van Oostenrijk	1482-1494	Regent en vader van Filips de Schone.
Karel V	1506-1555	Zoon van Filips de Schone.
- Maximiliaan van Oostenrijk	1506-1515	Regent en grootvader van Karel V.
Filips II van Spanje	1555-1581	Zoon van Karel V; afgezet, zie Plakkaat van Verlatinghe
Filips II van Spanje	1581-1598	Pretendent, na afzetting
Albrecht van Oostenrijk en Isabella van Spanje als co-soevereinen	1598-1633	Pretendenten, na schenking door Filips II.[2]
Filips IV van Spanje	1633-1648	Pretendent, zoon van Filips III van Spanje.
In de Vrede van Münster van 1648 erkende Filips IV de Republiek der Verenigde Nederlanden als soevereine staat.
Als opvolger van de graven	Periode	Opmerkingen
Staten van Holland en West-Friesland	1581-1794	De Staten oefenden feitelijk de grafelijke rechten uit.
Na de Bataafse Revolutie in 1795 worden alle feodale rechten en adellijke titels afgeschaft.

Trivia

Aan het begin van de 20ste eeuw werd ook het vak 'Vaderlandse geschiedenis' op Nederlandse scholen onderwezen volgens de methode van het rijtjes instampen. En zo leerden de kinderen de namen van de graven van Hollandse Huis, in een strak metrum, als volgt uit hun hoofd:

Dikkie Dikkie Arnout / Dikkie Dikkie Flo / Dikkie Flo / Dikkie Flo / Dikkie Ada Wimpie Flo / Wimpie Flo Jan I.

Gerulf, die pas vanaf het eind van de 19e eeuw algemeen als stamvader van het Hollandse Huis werd gezien, staat niet in dit rijtje. Ook de afwisseling Dirk VI - Floris de Zwarte - opnieuw Dirk VI komt in dit rijtje niet voor.

Zie ook

• Lijst van heersers in de Lage Landen

Externe links

• Development of titles of the counts of Holland in the 11th century-1467
• Development of titles of the rulers of the Burgundian Low Countries 1467-1795

Verwijzingen

1. Bert Koene, Voor God, graaf en geslacht: de kroniek van de ridders van Assendelft, Uitgeverij Verloren, Hilversum, 2005, p. 44
2. Universiteit Leiden: Filips II geeft de Nederlanden aan zijn dochter Isabella en haar man Albertus van Oostenrijk, m.m.v. René Vermeir, Universiteit Gent, in: Dutch Revolt, Nieuws op het gebied van de Tachtigjarige Oorlog of De Bello Belgico. Gearchiveerd op 4 december 2023.