Friedrich von Wrangel

Friedrich Heinrich Ernst Graf von Wrangel (Stettin, 13 april 1784 - Berlijn, 1 november 1877) was een Pruisisch aristocraat en militair. Hij bracht het tot veldmaarschalk (Duits: Generalfeldmarschall). Wrangel was conservatief en koningsgezind. In diverse gevechten tijdens de oorlog tegen Napoleon bewees hij zijn grote persoonlijke moed. In 1848 onderdrukte hij met geweld de Berlijnse Maartrevolutie.

Friedrich von Wrangel
Feldmarschall Friedrich von Wrangel
Geboren	13 april 1784 Stettin, West-Pommeren, Polen
Overleden	1 november 1877 Berlijn, Duitse Keizerrijk
Land/zijde	Pruisen Duitse Keizerrijk
Onderdeel	Pruisische leger Deutsches Heer
Dienstjaren	1796 - 1864
Rang	Generalfeldmarschall
Eenheid	Kürassier-Regiment „Herzog Friedrich Eugen von Württemberg“ (Westpreußisches) Nr. 5 Kürassier-Regiment „Graf Wrangel“ (Ostpreußisches) Nr. 3
Bevel	10. Kavallerie-Brigade 13. Division (Deutsches Kaiserreich) I. Armee-Korps (Preußen) II. Armee-Korps (Deutsches Kaiserreich) III. Armee-Korps (Deutsches Kaiserreich)
Slagen/oorlogen	Napoleontische oorlogen Slag bij het Pruisische Eylau Slag bij Heilsberg Duitse bevrijdingsoorlog Slag bij Bautzen Slag bij Lützen (1813) Maartrevolutie Verdrag van Malmö (1848) Eerste Duits-Deense Oorlog
Onderscheidingen	Zie decoraties
Ander werk	Gouverneur van Berlijn (1849-1864) Minister van Oorlog

Portret door Menzel

Als de excentrieke "Papa Wrangel" en jarenlang hoogste Pruisische militair was de overigens in veler ogen weinig bekwame Wrangel erg populair^[1][2]. Hij droeg onder andere het IJzeren Kruis, de Orde Pour le Mérite en de Orde van de Zwarte Adelaar.

Militaire loopbaan

• Gefreiterkorporal: 1796
• Fähnrich: 8 juni 1797
• Sekonde-Lieutenant: 5 oktober 1798
• Premier-Leutnant: 19 maart 1808
• Stabskapitän: 18 april 1809
• Major: 3 augustus 1813
• Oberstleutnant: 13 mei 1814
• Oberst: 3 oktober 1815
• Generalmajor: 30 maart 1823
• Generalleutnant: 30 maart 1838
• General der Kavallerie: 20 april 1848
• Generalfeldmarschall: 15 augustus 1856^[3]

Decoraties

• Pour le Mérite met Eikenloof op 13 september 1848^[3]
• Pour le Mérite op 18 juli 1807^[4]
• Grafenstand op 18 mei 1864
• Ridder in de Orde van de Zwarte Adelaar (Pruisen) in 1849
• Ordenskanzler in 1859
• Ereburger van Berlijn
• Ereburger van Potsdam
• Ereburger van Rathenow
• IJzeren Kruis, 2e Klasse^[3]
• Ridder in de Orde van de Serafijnen
• Orde van de Rode Adelaar
• Huisorde van de Wendische Kroon
• Huisorde van Hohenzollern
• Orde van Sint-Andreas de Eerstgeroepene

Literatuur

• Georg Brandes, Aus dem Reiche des Absolutismus. Leipzig 1896 (Digitalisat uit de bibliotheek van het Institut für Ost- und Südosteuropaforschung).

Trivia

Maarschalk Friedrich von Wrangel wordt in de 4e episode van de Deense historische tv-serie '1864' uit 2014, over de Tweede Duits-Deense Oorlog, vertolkt door de Duitse acteur Hans-Michael Rehberg. In deze aflevering wordt Von Wrangel door stafchef Helmuth Karl Bernhard von Moltke ontslagen omdat hij onbekwaam is. Zo denkt hij tegen de Fransen te vechten terwijl het de Denen zijn.

Bronnen, noten en/of referenties

1. Georg Brandes: "Wrangel, der ein Haudegen und kein Heerführer war"
2. Zie: Prussian Warhorse – Generalfeldmarschall Friedrich Heinrich Ernst Graf von Wrangel 1784-1877, gottmituns.net, 29 december 2012.
3. http://home.comcast.net/~jcviser/prussia/wrangel.htm
4. https://www.napoleon-series.org/research/decorations/c_pourlemerite2.html