Loading AI tools
proteïne in Arginine vasopressin Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Antidiuretisch hormoon (ADH) of vasopressine is een hormoon dat een belangrijke rol speelt bij de regulatie van de osmolariteit en de bloeddrukregulatie. Het is een cyclisch peptidehormoon dat is opgebouwd uit negen aminozuren. Qua structuur lijkt het erg op het hormoonoxytocine. ADH wordt door de hypothalamus geproduceerd en via neurale banen getransporteerd naar de neurohypofyse. Vanuit de neurohypofyse wordt ADH aan het bloed afgegeven. De afgifte van ADH wordt gereguleerd door osmotische receptoren in de hypothalamus en bloeddrukreceptoren in het hart, de longvaten, de sinus caroticus en door de aanwezigheid van angiotensine II.
ADH speelt een belangrijke rol bij de resorptie van water in de distale tubulus en de verzamelbuis in de nieren. De V2-receptoren van de nieren dienen als bindingsplaats voor ADH. Door het stimuleren van waterresorptie zorgt ADH ervoor dat er minder water in de urine terechtkomt. Hierdoor wordt de osmolaliteit van urine verhoogd en de osmolaliteit van het bloed verlaagd. Een verlaagde (of verhoogde) osmolaliteit wordt aanvankelijk waargenomen in het achterkwab van de hypofyse. De hypothalamus bevat osmosensoren die verschillen in de osmolaliteit tot 1 procent variatie kunnen waarnemen. Als de osmolaliteit toeneemt, stijgt de vasopressineconcentratie in het bloed. ADH heeft ook een kleine vaatvernauwende werking.
Bij gebrek aan antidiuretisch hormoon treedt een centrale diabetes insipidus op, waarbij de patiënt water niet goed vast kan houden (polyurie) en ontzettend veel moet drinken (polydipsie) (soms wel 10-20 liter per dag of meer) om niet uit te drogen (dehydratie). Een gebrek aan ADH kan ook veroorzaakt worden door het nuttigen van alcohol en cafeïne. Vandaar dat men veel en vaak moet plassen als er (veel) koffie, thee, cola of alcoholhoudende dranken gedronken wordt. Men spreekt van een nefrogene diabetes insipidus als de V2-receptoren in de nieren afwezig zijn, als de receptoren het ADH niet goed kunnen binden of als de receptoren niet goed werken.
Bij een teveel aan ADH houdt de patiënt water vast waarbij gewichtstoename, hyponatriëmie en oedemen optreden. Dit komt weleens voor bij mensen die bepaalde longtumoren hebben. Men spreekt dan van SIADHS, (Syndrome of Inappropriate ADH Secretion).
Bij het vermoeden van een gebrek of teveel aan ADH kan het ADH in het klinisch chemisch laboratorium gemeten worden in bloedplasma. De osmolaliteit van het bloedplasma en de urine wordt dan ook altijd bepaald.[1]
ADH en stoffen met een soortgelijke werking worden wel gebruikt als behandeling van bedplassen. Er moet wel op worden gelet dat deze middelen dan alleen voor het slapengaan worden genomen om vasthouden van water overdag te voorkomen. Een bijwerking kan zijn dat de bloeddruk sterk toeneemt.
ADH heeft ook een negatieve werking op de nieren en is onder andere geassocieerd met nierfunctieachteruitgang bij patiënten met diabetes mellitus en polycysteuze nieren (ADPKD).[2]
ADH speelt een rol bij agressie en bij de regulatie van lichaamstemperatuur. Mogelijk speelt het ook een rol bij de vorming van herinneringen.
ADH wordt door de hypothalamus op een door de biologische klok gereguleerde manier in de hersenen uitgescheiden.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
