Loading AI tools
Brits-Amerikaans actrice (1925–2022) Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Angela Brigid Lansbury (Londen, 16 oktober 1925 – Los Angeles, 11 oktober 2022) was een Amerikaans actrice van Britse afkomst. Haar acteercarrière in Hollywood overbrugde een periode van meer dan 70 jaar. Ze werd wereldberoemd met haar rol van Jessica Fletcher in de Amerikaanse detectiveserie Murder, She Wrote.
Angela Lansbury | ||||
---|---|---|---|---|
Lansbury op een repetitie voor een Australisch toneelstuk in 2013 | ||||
Algemene informatie | ||||
Volledige naam | Angela Brigid Lansbury | |||
Geboren | 16 oktober 1925 | |||
Overleden | 11 oktober 2022 | |||
Land | Verenigd Koninkrijk Verenigde Staten | |||
Werk | ||||
Jaren actief | 1944-2022 | |||
Officiële website | ||||
(en) IMDb-profiel | ||||
(en) IBDB-profiel | ||||
MovieMeter-profiel | ||||
(mul) TMDb-profiel (en) Allmusic-profiel (en) Last.fm-profiel (en) AllMovie-profiel | ||||
|
Angela Lansbury was de dochter van de in Belfast geboren actrice Moyna MacGill en de kleindochter van de Labourpoliticus George Lansbury. Haar vader Edgar Lansbury overleed in 1934 aan de gevolgen van maagkanker toen Angela negen jaar oud was. Toen de Tweede Wereldoorlog begon, emigreerde ze op veertienjarige leeftijd met haar moeder naar de Verenigde Staten, waar zij in 1951 tot Amerikaanse werd genaturaliseerd. Als jonge actrice in Los Angeles verdiende ze bij met werk in een warenhuis.
Lansbury was kort getrouwd (1945-1946) met de vijftien jaar oudere Amerikaanse acteur Richard Cromwell. In 1948 trouwde zij met de zakenman van Ierse afkomst Peter Shaw, een voormalige vriend van actrice Joan Crawford. Shaw heeft een grote rol gespeeld als manager van haar carrière. Hun huwelijk duurde tot het overlijden van Shaw in 2003. Samen hadden ze een zoon, een dochter en een stiefzoon en woonden ze in Brentwood, Californië. Tijdens vakanties ging ze naar haar huis in County Cork, Ierland.
Lansbury had van jongs af aan veel kennissen in de lgbt-gemeenschap waardoor ze tot haar eigen vreugde uitgroeide tot een waar gay-icoon.
Lansbury overleed op 11 oktober 2022, vijf dagen voor haar 97e verjaardag.[1]
Lansbury begon op jonge leeftijd met zang- en acteerlessen te volgen, wat ze bleef doen na haar verhuizing naar de Verenigde Staten. Dankzij haar moeders contacten in Hollywood tekende ze een contract bij MGM.[2]
Lansbury maakte gebruik van Mid-Atlantic Engels, een kunstmatig accent dat is ontstaan in het Hollywood van de jaren dertig, als fusie tussen Amerikaans Engels en de Britse Received Pronunciation.
In 1944 maakte Lansbury haar filmdebuut, waarvoor zij meteen een Oscarnominatie ontving, als de brutale meid in de film Gaslight met Ingrid Bergman en Charles Boyer. Dit werd direct gevolgd door nog een Oscarnominatie voor haar rol als Sibyl Vane in een verfilming van Het portret van Dorian Gray (The Picture of Dorian Gray, 1945) van Oscar Wilde.
In 1961 speelde Lansbury in de commercieel zeer succesvolle film Blue Hawaii. Hoewel ze slechts tien jaar ouder was, speelde ze de moeder van het personage gespeeld door hoofdrolspeler Elvis Presley. Lansbury speelde in The Manchurian Candidate (1962) de kille, meedogenloze moeder van een veteraan die een door communisten gehersenspoelde moordenaar is. Zij kreeg veel lof voor haar koude rillingen veroorzakende optreden, uitmondend in een derde Oscarnominatie. In de film werd haar zoon gespeeld door Laurence Harvey die slechts drie jaar jonger was dan Lansbury. Zelf zei Lansbury in een interview met CNN dat dit boosaardig personage in 'The Manchurian Candidate' haar favoriete rol was.
Zij speelde Miss Marple in The Mirror Crack'd (1980) naar het boek van Agatha Christie. Daarna ging zij stemmen inspreken bij animatiefilms zoals The Last Unicorn (1982), de zingende theepot in Belle en het Beest (Disney, 1991) en Anastasia (1997). In Belle en het Beest zingt ze het themalied Tale as old as time (Tijdenlang verhaald).
Op Broadway had Lansbury succes met onder anderen de musicals Anyone Can Whistle, Mame (1966), Dear World (1969) en Gypsy (1974). Ze speelde ook Mrs. Lovett in Stephen Sondheims beroemde musical Sweeney Todd (1979). Voor al deze musicals kreeg ze een Tony Award. In 2022 ontving Lansbury een ere-Tony voor haar gehele toneelcarrière.[3]
Haar grootste bekendheid kreeg Lansbury als misdaadromanschrijfster Jessica Fletcher in een van de langstlopende detectiveseries in de Amerikaanse televisiegeschiedenis, Murder, She Wrote (1984-1996). Na enkele seizoenen werd ze ook producer van de reeks dat haar een van destijds best betaalde actrices maakte en haar het record leverde op de meeste Emmy-nominaties (zeventien, waarvan acht voor Murder, She Wrote[4]) te hebben ontvangen zonder er een te hebben gewonnen. Ze werd wel in de Television Academy Hall of Fame opgenomen in 1996.[4]
Na Murder, She Wrote speelde Lansbury voornamelijk theater. Zo was ze op hoge leeftijd te zien als Madame Arcati in Blithe spirit, wat haar in 2015 een Olivier Award opleverde. Af en toe dook ze nog eens op in films en series zoals Law & Order en Nanny McPhee.
In 1981 vertolkte zij voor Decca Records de rol van Mrs. Peachum op de plaatopname van John Gays The Beggar's Opera, naast onder meer Joan Sutherland en Kiri Te Kanawa.
In 1994 kreeg Lansbury van koningin Elizabeth de titel 'commandeur van de Orde van het Britse Rijk' en twintig jaar later de hogere rang van 'dame-commandeur'. In 1995 werd zij 'Disney Legende'. De acteursvakbond Screen Actors Guild gaf haar in 1997 een 'Lifetime Achievement Award' en in hetzelfde jaar kreeg zij de National Medal of Arts, de hoogste onderscheiding die een Amerikaans artiest kan krijgen. In 2000 ontving Lansbury de Kennedy Center Honors. In 2013 beloonde de Academy of Motion Picture Arts and Sciences haar met een ere-Oscar voor haar gehele filmcarrière.[5] Op de Tony Awards van 2022 werd haar carrière geëerd met een ‘Lifetime Achievement Award’.
Genomineerd:
Gewonnen:
Genomineerd:
Genomineerd:
Gewonnen:
Genomineerd:
Gewonnen:
Beste hoofdrol voor een actrice in een musical voor
Beste bijrol voor actrice in een toneelstuk
Genomineerd in 2007 als beste actrice in een toneelstuk voor Deuce en in 2010 als beste actrice in een bijrol in een musical voor A Little Night Music.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.