![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Tuerkischer_schachspieler_windisch4.jpg/640px-Tuerkischer_schachspieler_windisch4.jpg&w=640&q=50)
Turk (schaakmachine)
Aykan / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
De Turk, ook wel bekend als de Mechanische Turk (Hongaars: A Török), was een schaakmachine gebouwd in de late 18e eeuw. Hij werd van 1770 tot 1854 tentoongesteld door verschillende eigenaren als een automaton, hoewel hij uiteindelijk werd ontmaskerd als een uitgebreide hoax.[1] Hij werd gebouwd en onthuld in 1770 door de Hongaarse edelman en uitvinder Wolfgang von Kempelen om indruk te maken op keizerin Maria Theresa van Oostenrijk. Het mechanisme leek in staat om een sterk schaakspel tegen een menselijke tegenstander te spelen, evenals een paardenrondgang uit te voeren, een puzzel waarbij de speler het paard zodanig moet verplaatsen dat elk vlak van het schaakbord precies één keer wordt geraakt.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Tuerkischer_schachspieler_windisch4.jpg/320px-Tuerkischer_schachspieler_windisch4.jpg)
In werkelijkheid zat er een kleine, sterke schaker in. De werking van deze machine, eigenlijk dus een goocheltruc, was jarenlang een mysterie. Met een bekwame bestuurder won de Turk bijna 84 jaar lang de meeste gespeelde wedstrijden tijdens zijn demonstraties in Europa en Noord-Amerika, waarbij hij veel uitdagers versloeg, onder wie staatslieden zoals Napoleon Bonaparte en Benjamin Franklin. Het apparaat werd later gekocht door Johann Nepomuk Maelzel in 1804. De schaakmeesters die het toestel in het geheim bedienden, waren onder anderen Johann Allgaier, William Lewis, Jacques Mouret en William Schlumberger. Wie het mechanisme bediende tijdens de oorspronkelijke tour van Kempelen, is onbekend.