John Ernst Steinbeck (Salinas (Californië), 27 februari 1902 – New York, 20 december 1968) was een Amerikaans auteur die in 1962 de Nobelprijs voor Literatuur won. In de loop van zijn carrière schreef Steinbeck zevenentwintig boeken: zestien romans, zes non-fictieboeken en vijf bundels met korte verhalen.
 John Steinbeck | ||
|---|---|---|
| 27 februari 1902 – 20 december 1968 | ||
 | ||
John Steinbeck in 1962 | ||
| Geboorteland |  Verenigde Staten | |
| Geboorteplaats | Salinas (Californië) | |
| Nationaliteit | Amerikaans | |
| Overlijdensplaats | New York | |
| Nobelprijs | Literatuur | |
| Jaar | 1962 | |
| Reden | "Voor zijn realistische en creatieve schrijven, dat sympathieke humor en scherpe sociale waarneming combineert." | |
| Voorganger(s) | Ivo Andrić | |
| Opvolger(s) | Giorgos Seferis | |
| Bekende werken | Tortilla Flat, Of Mice and Men, East of Eden, The Grapes of Wrath | |
Stijl en thema's
Steinbeck schreef in een naturalistische/sociaal-realistische stijl, vaak over arme mensen uit de arbeidersklasse. Zijn werk The Grapes of Wrath (De druiven der gramschap) vertelt het verhaal van de Joads, een arme familie uit de Amerikaanse staat Oklahoma tijdens de "Dust Bowl", hun tocht naar de staat Californië en de problemen die ze daarbij ondervinden. De roman stelt op een indringende manier het immigratievraagstuk aan de orde en wordt gezien als een verdediging van de armen tegen de rijken.
East of Eden is waarschijnlijk het belangrijkste werk van Steinbeck. In deze roman zoekt de schrijver de wortels van het kwaad niet langer in sociale onrechtvaardigheid maar in de menselijke psychologie.
Biografie
John Ernst Steinbeck kwam uit de sociale middenklasse. Zijn vaders familie was van Duitse afkomst en die van zijn moeder kwam uit Noord-Ierland. Vader John Ernst Steinbeck was onder meer schatbewaarder bij Monterey County en eigenaar van een voeder- en graanwinkel. Moeder (Olive Hamilton Steinbeck) was voor haar huwelijk onderwijzeres. Samen met drie zusters groeide Steinbeck op in het landelijke Monterey County in de Salinas Valley. In de zomer werkte hij op boerderijen in de omgeving, en later op een ranch. Hier werkte hij met migrantenarbeiders. Hij werd zich sterk bewust van de ruwe aspecten van het migrantenleven en de donkere kant van de menselijke natuur. Het leidde tot het schrijven van boeken als Of Mice and Men.
Al tijdens zijn schooltijd schreef hij verhalen en gedichten. Nadat hij in 1919 zijn diploma aan de middelbare school van Salinas haalde, ging hij – om zijn ouders te plezieren – naar de Stanford-universiteit om mariene biologie te studeren. Die studie was voor hem echter bijkomstig; hij was ervan overtuigd dat hij een schrijver was en verliet na zes jaar de universiteit zonder diploma.[1]
In 1925 ging hij naar New York, waar hij werkte als freelanceverslaggever voor The American. Daarnaast schreef hij verhalen, maar kreeg zijn werk niet gepubliceerd. Uiteindelijk restte hem niets anders dan terug te keren naar Californië.
In Californië voorzag hij in zijn levensonderhoud door onder meer te werken als opperman, leerling-schilder, landmeter, hulpje in een warenhuis, als fruitplukker en als opzichter van een viskweekbedrijf. Hier ontmoette hij zijn eerste vrouw Carol Henning (1930 - gescheiden 1941). Hij bleef schrijven. In 1929 werd zijn eerste boek gepubliceerd: Cup of Gold (een historische roman over het leven van de Jamaicaanse boekanier Captain Henry Morgan).[2] Het was niet meteen een voltreffer. Kort nadien publiceerde hij nog twee boeken, maar ook deze konden de literaire wereld niet overtuigen van zijn schrijverscapaciteiten.
Steinbeck woonde met Carol Henning in Pacific Grove in een huisje van zijn familie,[2] waar hij materiaal verzamelde voor twee succesvolle boeken: Tortilla Flat en Een blik in Cannery Row. Laatstgenoemde roman was gebaseerd op Steinbecks vriend Ed Ricketts. Steinbeck bezocht regelmatig diens laboratorium in Cannery Row, Pacific Biological Laboratories geheten. In 1932 werd Steinbeck mede-eigenaar en werkte veel met Ricketts samen. Samen publiceerden zij Sea of Cortez, een populair wetenschappelijke verhandeling over het mariene leven in de Golf van Californië.[3]
Tortilla Flat (1935), een verzameling grappige verhalen over de 'paisanos', boerenwerkers, rondom Monterey, was het keerpunt in Steinbecks carrière.[4] Hij ontving van een Californische schrijverskring een gouden medaille voor het beste debuut. Het winnen van deze prijs hernieuwde het vertrouwen in zijn kunnen. Dat hij een succesvolle schrijver met toekomst was, werd extra bevestigd door in 1939 met The Grapes of Wrath de Pulitzerprijs te winnen. Dit boek werd verfilmd met Henry Fonda in de hoofdrol. Boek en film brachten het sociale bewustzijn van de Amerikanen op gang en werden regelmatig vergeleken met Uncle Tom's Cabin (De negerhut van Oom Tom) van Harriet Beecher Stowe. De hoofdpersoon Tom Joad werd later bezongen door Woody Guthrie en Bruce Springsteen.
Ook zijn boek East of Eden werd verfilmd (1955) met James Dean in een hoofdrol.[5]
In de Tweede Wereldoorlog was Steinbeck oorlogscorrespondent voor de New York Herald Tribune. Hij kreeg als verslaggever speciale opdrachten in het buitenland. Sommige van zijn berichten werden later verzameld en gebundeld in Once There Was a War. In 1944 raakte Steinbeck gewond in Noord-Afrika, waarna hij, oorlogsmoe, ontslag nam en terug naar huis ging. Hier pakte Steinbeck zijn gewone leven als schrijver weer op. In 1947 maakte hij samen met de bekende fotograaf Robert Capa zijn eerste reis naar de Sovjet-Unie. Vele bezoeken volgden, waarbij Moskou, Kiev, Tbilisi, Batoemi en Stalingrad werden aangedaan. Steinbeck schreef hierover het boek A Russian Journal (1948), dat was geïllustreerd met de foto's van Capa. Ook in dat jaar werd Steinbeck voorgedragen aan de American Academy of Arts and Letters.
Inmiddels was Steinbeck in de VS controversieel geworden door zijn steun aan de kansarme bevolking en zijn bezoeken aan de Sovjet-Unie. Het was de tijd van het Mccarthyisme, een uitvloeisel van de jacht van senator McCarthy op (vermeende) communisten, die maakte dat zijn nieuwe werk werd genegeerd. Steinbeck leed onder de langdurige en vele negatieve kritieken in Amerika, maar in Europa bleef hij zeer populair. Begin jaren 1960 maakte hij, samen met zijn Franse poedel Charley, een tocht door veertig Amerikaanse staten. Dit resulteerde in het boek Travels with Charley: in search of America (1962).
In 1962 volgde de ultieme bekroning voor zijn schrijverscarrière, toen hij de Nobelprijs voor de Literatuur ontving.
Steinbeck overleed op 66-jarige leeftijd op 20 december 1968 in New York. Doodsoorzaak was hartfalen. Bij autopsie bleek dat zijn kransslagaders bijna dichtgeslibd waren. Zijn levensstijl zal daaraan niet vreemd zijn geweest: Steinbeck was zijn hele leven een fervent roker. Zijn as werd bijgezet in het familiegraf in zijn geboorteplaats Salinas in Californië.
Gezin
John Steinbeck hertrouwde tweemaal – Gwyn Conger (1943) en Elaine Anderson (1950) – en had twee zonen: Thomas en John.[2]
Bibliografie
- Cup of Gold (1929) (Een handvol goud)[6] - roman
- The Pastures of Heaven (1932) (Het beloofde land)[7] - korte verhalen
- The Red Pony (1933) (De rode pony) - novelle
- To a God Unknown (1933) (Aan een onbekende god)[8] - roman
- Tortilla Flat (1935) (Danny & compagnie)[9] - roman
- In Dubious Battle (1936) (Het onrecht van de sterkste)[10] - roman
- Of Mice and Men (1937) (Van muizen en mensen) - novelle
- The Long Valley (1938) (De rode pony en andere verhalen)[11] - korte verhalen
- The Grapes of Wrath (1939) (De druiven der gramschap) - roman
- The Forgotten Village (1941) - film
- Sea of Cortez: A Leisurely Journal of Travel and Research (1941) - non-fictie
- The Moon Is Down (1942) (De vliegenvanger)[12] - roman
- Bombs Away: The Story of a Bomber Team (1942) - non-fictie
- With Your Wings (1944) - kort verhaal in 2014 ontdekt[13]
- Cannery Row (1945) (Een blik in Cannery Row)[14] - roman
- The Wayward Bus (1947) (De verdoolde bus) - roman
- The Pearl (1947) (De Parel) - novelle
- A Russian Journal (1948) (Russisch reisverhaal)[15] - non-fictie
- Burning Bright (1950) (De felle gloed)[7] - novelle
- The Log from the Sea of Cortez (1951) - non-fictie
- East of Eden (1952) (Ten oosten van Eden) - roman
- Sweet Thursday (1954) (Goede Donderdag) - roman
- The Short Reign of Pippin IV: A Fabrication (1957) (Wees maar eens koning, ook De korte regering van Pepijn IV)[16] - roman
- Once There Was A War (1958) (Er was eens een oorlog) - non-fictie
- The Winter of Our Discontent (1961) (Wintertij van tegenzin) - roman
- Travels with Charley: In Search of America (1962) (Op reis met Charley) - non-fictie
- America and Americans (1966) - non-fictie
- Journal of a Novel: The East of Eden Letters (1969) - non-fictie
- Viva Zapata! (1975) - film
- The Acts of King Arthur and His Noble Knights (1976) - hervertelling
- Working Days: The Journals of The Grapes of Wrath (1989) - non-fictie
- Steinbeck in Vietnam: Dispatches from the War (2012), Thomas E. Barden (Editor) - non-fictie
In de Salamanderpockets van Querido verschenen 13 titels van Steinbeck in vertaling.
Filmografie
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
