![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/CS_gas.svg/langnl-640px-CS_gas.svg.png&w=640&q=50)
CS-gas
chemische verbinding / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
CS-gas, de triviale naam voor ortho-chloorbenzylideenmalononitril, is een toxische en irriterende organische chloorverbinding, met als brutoformule C10H5ClN2. De stof komt voor als een wit kristallijn poeder met kenmerkende geur. CS-gas is slecht oplosbaar in water, maar zeer goed in aceton en DMSO.
CS-gas | |||||
---|---|---|---|---|---|
Structuurformule en molecuulmodel | |||||
![]() | |||||
Structuurformule van CS-gas | |||||
![]() | |||||
Molecuulmodel van CS-gas | |||||
Algemeen | |||||
Molecuulformule | C10H5ClN2 | ||||
IUPAC-naam | 2-(chloorfenyl)methyleennitril | ||||
Andere namen | o-(chloorfenyl)methyleenmalonnitril, (2-chloorfenyl)methyleenpropaandinitril, β-,β-dicyaan-o-chloorstyreen, CS, NCI-C55118, USAF KF-11, 2-chloor-BMN | ||||
Molmassa | 188,6131 g/mol | ||||
SMILES | C1(=CC=CC=C1C=C(C#C)C#C)Cl | ||||
InChI | 1/C10H5ClN2/c11-10-4-2-1-3-9(10)5-8(6-12)7-13/h1-5H | ||||
CAS-nummer | 2698-41-1 | ||||
Wikidata | Q209357 | ||||
Beschrijving | Wit kristallijn poeder met kenmerkende geur | ||||
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen | |||||
| |||||
H-zinnen | H301 - H311 - H315 - H319 - H331 | ||||
EUH-zinnen | geen | ||||
P-zinnen | P264 - P270 - P301+P310 - P321 - P330 | ||||
Opslag | Gescheiden van voeding en voedingsmiddelen. Goed gesloten en in een goed verluchte ruimte bewaren. | ||||
VN-nummer | 3276 | ||||
ADR-klasse | Gevarenklasse 6.1 | ||||
Fysische eigenschappen | |||||
Aggregatietoestand | vast | ||||
Kleur | wit | ||||
Dichtheid | 1,04 g/cm³ | ||||
Smeltpunt | 93-96 °C | ||||
Kookpunt | 310-315 °C | ||||
Dampdruk | 0,0045 Pa | ||||
Oplosbaarheid in water | (bij 20°C) 1-5 g/L | ||||
Goed oplosbaar in | aceton, dimethylsulfoxide | ||||
Slecht oplosbaar in | water | ||||
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar). | |||||
|
De afkorting CS verwijst naar de achternamen van de ontdekkers van deze stof, Ben B. Corson en Roger W. Stoughton.[1] Ze ontdekten CS-gas aan het Middlebury College in 1928.
Ondanks het feit dat het als gas wordt bestempeld, is de stof wel degelijk een vaste stof. De voornaamste toepassing van CS-gas is als traangas. Het werd in de jaren '50 en '60 van de 20ste eeuw heimelijk ontwikkeld in Porton Down, een militair domein in Wiltshire (Engeland). Aanvankelijk werd de werking van de stof getest op proefdieren, later op vrijwilligers uit het British Army.