Aceton
chemische verbinding / Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
Aceton (ook bekend onder de namen dimethylketon, DMK en propanon) is een kleurloze vloeistof die veel als oplosmiddel wordt gebruikt (onder andere nagellakverwijderaar in het dagelijks leven). Het is de eenvoudigste organische verbinding die een ketongroep bevat.
Aceton | ||||
---|---|---|---|---|
Structuurformule en molecuulmodel | ||||
Structuurformule van aceton | ||||
Molecuulmodel van aceton | ||||
Algemeen | ||||
Molecuulformule | C3H6O | |||
IUPAC-naam | Propanon | |||
Andere namen | Dimethylketon | |||
Molmassa | 58,08 g/mol | |||
SMILES | CC(=O)C | |||
InChI | 1/C3H6O/c1-3(2)4/h1-2H3 | |||
CAS-nummer | 67-64-1 | |||
PubChem | 180 | |||
Wikidata | Q49546 | |||
Beschrijving | Kleurloze vloeistof met kenmerkende geur | |||
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen | ||||
H-zinnen | H225 - H319 - H336 | |||
EUH-zinnen | EUH066 | |||
P-zinnen | P210 - P280 - P305+P351+P338 - P337+P313 - P403+P235 | |||
Opslag | Brandveilig. Gescheiden van sterk oxiderende stoffen. | |||
VN-nummer | 1090 | |||
MAC-waarde | 500 ppm; 750 mg/m3[1] | |||
LD50 (ratten) | 5800[2] mg/kg | |||
LD50 (konijnen) | 5300 mg/kg | |||
Fysische eigenschappen | ||||
Aggregatietoestand | vloeibaar[2] | |||
Kleur | kleurloos[2] | |||
Dichtheid | (bij 20°C) 0,79[2] g/cm³ | |||
Smeltpunt | −94,8[3] °C | |||
Kookpunt | 56[3] °C | |||
Vlampunt | < −20[2] °C | |||
Dampdruk | 2,28 × 104[2] Pa | |||
Goed oplosbaar in | water[2] | |||
Brekingsindex | 1,359 | |||
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar). | ||||
|
Aceton is een vluchtige en brandbare vloeistof. Het smeltpunt ligt bij −94,8 °C en het kookpunt is 56,53 °C. In het laboratorium wordt het soms gebruikt om glaswerk na het wassen goed te drogen (afspoelen met aceton om het water te verwijderen, en dan even wachten of droge lucht doorblazen om de aceton de kans te geven te verdampen).
Alhoewel aceton licht irriterend is, is huidcontact minder erg dan bij vele andere oplosmiddelen. Door zowel zijn oplossend vermogen voor organische stoffen als zijn oplosbaarheid in water, is aceton wel in staat door de huidbarrière (vet) te dringen. Eventueel op de huid aanwezige stoffen kunnen dan ook, opgelost in aceton, het lichaam binnendringen. Aceton werkt ook desinfecterend. Bij iemand die diabetes mellitus heeft, kan in het lichaam aceton ontstaan, wat tot gezondheidsschade kan leiden.