![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/95/Aleppo%252C_View_of_the_city%252C_Syria.jpg/640px-Aleppo%252C_View_of_the_city%252C_Syria.jpg&w=640&q=50)
Aleppo
belt fis-Sirja / From Wikipedia, the free encyclopedia
Aleppo (/əˈlɛpoʊ/ ə-LEP-oh; bl-Għarbi: ﺣَﻠَﺐ, ALA-LC: Ḥalab, IPA: [ˈħalab]) hija belt fis-Sirja, li sservi bħala l-belt kapitali tal-Governorat ta' Aleppo, l-iżjed governorat popolat tas-Sirja.[1] B'popolazzjoni stmata ta' 2,098,000 resident fl-2021,[2] Aleppo kienet l-ikbar belt tas-Sirja sakemm il-popolazzjoni tagħha nqabżet minn dik ta' Damasku, l-ikbar fost il-governorati tat-Tramuntana tas-Sirja kif ukoll waħda mill-ikbar bliet fir-reġjun tal-Lvant.[3][4]
Aleppo | |
---|---|
![]() | |
![]() | |
Amministrazzjoni | |
Pajjiż | Sirja |
Governorate of Syria | Governorat ta' Aleppo |
District of Syria | Distrett tal-Għolja ta' Xmun |
Isem uffiċjali | حلب |
Ismijiet oriġinali |
ﺣَﻠَﺐ Helep Halep ܚܠܒ |
Ġeografija | |
Koordinati | 36.2°N 37.16°E / 36.2; 37.16 |
Superfiċjenti | 190±1 kilometru kwadru |
Għoli | 379 m |
Demografija | |
Popolazzjoni | 2,003,671 abitanti (2021) |
Informazzjoni oħra | |
Fondazzjoni | 5 millennium "BCE" |
Kodiċi tat-telefon |
021 |
Żona tal-Ħin | UTC+2, Ħin tal-Lvant tal-Ewropau UTC+3 |
bliet ġemellati | Lyon, Gaziantep, Brestu Osmangazi |
ealeppo.sy |
Aleppo hija waħda mill-eqdem bliet kontinwament abitati fid-dinja; jaf kienet abitata diġà fis-sitt millenju Q.K. L-iskavi f'Tell as-Sawda u f'Tell al-Ansari, fin-Nofsinhar taċ-ċentru storiku ta' Aleppo, urew li ż-żona kienet okkupata mill-Amoriti sal-aħħar parti tat-tielet millenju Q.K.[5] Dak huwa wkoll iż-żmien meta Aleppo tissemma għall-ewwel darba fit-tavli bil-kitba kunejformi li nstabu f'Ebla u fil-Mesopotamja, li jiddeskrivuha bħala parti mill-istat Amorit ta' Yamhad, u jsemmu l-importanza kummerċjali u militari tagħha. L-istorja daqstant twila hija attribwita għall-pożizzjoni strateġika tal-belt bħala ċentru kummerċjali bejn il-Baħar Mediterran u l-Mesopotamja.
Għal sekli sħaħ, Aleppo kienet l-ikbar belt fir-reġjun Sirjan, u t-tielet l-ikbar tal-Imperu Ottoman wara Kostantinopli (issa Istanbul) u l-Kajr. L-importanza tal-belt fl-istorja hija dovuta wkoll għall-pożizzjoni tagħha f'tarf tat-Toroq tal-Ħarir, li kienu jgħaddu mill-Asja Ċentrali u mill-Mesopotamja. Meta ġie inawgurat il-Kanal ta' Suez fl-1869, il-biċċa l-kbira tal-kummerċ ġie ddevjat lejn il-baħar u bil-mod il-mod l-importanza ta' Aleppo bdiet tbatti. Mal-waqgħa tal-Imperu Ottoman wara l-Ewwel Gwerra Dinjija, Aleppo tilfet il-periferija tat-Tramuntana tagħha li saret parti mit-Turkija moderna, kif ukoll il-Linja Ferrovjarja importanti ta' Bagdad li kienet tikkollegaha ma' Mosul. Fis-snin 40 tas-seklu 20, il-belt tilfet l-aċċess prinċipali tagħha għall-baħar, qrib Antakya u İskenderun, li wkoll saru parti mit-Turkija. Iż-żieda fl-importanza ta' Damasku fl-aħħar ftit deċennji kompliet taggrava s-sitwazzjoni. Dan id-deklin jaf għen biex iċ-ċentru storiku ta' Aleppo, l-arkitettura Medjevali tagħha u l-wirt tradizzjonali tagħha jiġu ppreservati. Il-belt rebħet it-titlu ta' Kapitali Iżlamika tal-Kultura fl-2006 u kellha mewġa ta' xogħlijiet ta' restawr ta' suċċess fl-attrazzjonijiet prinċipali tagħha. Il-Battalja ta' Aleppo (2012-2016) seħħet fil-belt matul il-Gwerra Ċivili Sirjana, u ħafna partijiet mill-belt ġarrbu qerda kbira.[6] Il-partijiet affettwati tal-belt attwalment qed jiġu rikostruwiti.[7][8] Huwa stmat li 31,000 ruħ inqatlu f'Aleppo matul il-kunflitt.[9]