Remove ads
From Wikipedia, the free encyclopedia
Motosikal (Jawi: موتوسيكل; bahasa Inggeris: Motorcycle ; Indonesia: Sepeda Motor ) ialah sejenis kenderaan beroda dua yang berenjin serta boleh dilesenkan untuk digunakan di atas jalan raya. Sebuah motosikal berupaya membawa seorang penunggang serta seorang pembonceng. Motosikal lazimnya digerakkan oleh enjin petrol kecil sama ada 2 lejang atau 4 lejang dengan kapasiti enjin antara 50 cc sehingga sebesar 2000 cc. Kebanyakan motosikal mempunyai tangki minyak berbentuk air mata di bahagian atas hadapan motosikal antara bar pemegang dan tempat duduk penunggang, tetapi motosikal jenis skuter dan kapcai pula mempunyai tangki minyak di bawah tempat duduk.
Motosikal bergerak berasaskan hukum giroskopik sebagaimana basikal. Melalui hukum ini, motosikal hanya akan tegak apabila bergerak. Ketika di selekoh, daya emparan yang terhasil akan menjejaskan kestabilan motosikal, oleh itu penunggang perlu menunggang condong sedikit mengikut arah selekoh bagi mengimbangi daya emparan tersebut.
Selain kestabilan, kelemahan utama motosikal ialah tiada perlindungan terhadap cuaca buruk serta penunggang motosikal amat mudah terdedah kepada risiko kemalangan jalan raya. Sungguhpun demikian, motosikal adalah satu bentuk pengangkutan yang tetap diminati oleh sebahagian pengguna jalan raya kerana menjimatkan bahan api, murah, mudah dimiliki serta penunggang boleh mencelah ketika jalan raya sesak.
Motosikal pada lazimnya boleh dibahagikan kepada beberapa jenis seperti berikut:-
Motosikal juga boleh dipasang dengan tempat duduk sisi (sidecar), malah ada gerai bergerak yang dipasang bersama-sama motosikal bagi membolehkannya diangkut ke mana sahaja.
Semua motosikal menggunakan enjin petrol sama ada 4 lejang atau 2 lejang dengan kapasiti antara 50 cc hingga melebihi 1000 cc. Motosikal kecil seperti skuter dan kapcai menggunakan karburetor bagi mencampurkan petrol dan udara, tetapi kebanyakan motosikal yang lebih besar pula menggunakan sistem suntikan bahan api. Kawalan terhadap kelajuan enjin motosikal dilakukan dengan memulas genggam pendikit. Motosikal terdahulu menggunakan sistem magneto dengan poin sesentuh, tetapi semua model motosikal yang dikeluarkan sekarang menggunakan sistem penyalaan elektronik.
Dahulunya, semua jenis motosikal menggunakan penghidup tendang bagi menghidupkan enjin tetapi motosikal yang lebih besar mula menggunakan penghidup elektrik sejak pertengahan 1970an. Kini, penghidup tendang hanya digunakan pada motosikal yang lebih kecil sahaja.
Sistem transmisi bagi motosikal disepadukan dengan enjin. Tidak seperti kenderaan lain di mana enjin dan transmisi adalah 2 unit yang berasingan, sistem transmisi bagi motosikal terletak di kotak engkol enjin. Kebanyakan motosikal menggunakan transmisi manual berjujukan, di mana penunggang perlu menggerakkan tuas penukar gear ke atas atau ke bawah menggunakan kaki kiri. Skuter pula menggunakan sistem transmisi automatik CVT (transmisi boleh ubah berterusan) yang menggunakan tali sawat tanpa perlu terkial-kial menukar gear. Motosikal kapcai pula menggunakan klac emparan automatik bagi membolehkan penunggang menukar gear dengan mudah tanpa perlu menghadapi masalah enjin hampir mati akibat masalah kurang cekap menggunakan klac.
Kebanyakan motosikal menggunakan rantai bagi memindahkan kuasa dari sistem transmisi ke roda belakang, tetapi terdapat beberapa jenis motosikal yang menggunakan tali sawat atau aci pacu bagi pemindahan kuasa.
Kebanyakan motosikal model terkini menggunakan brek cakera pada motosikal mereka untuk memperoleh kuasa membrek yang cukup kuat. Lazimnya, cakera brek hadapan adalah lebih besar, dan motosikal superbike menggunakan brek cakera berkembar bertujuan untuk kuasa membrek yang lebih kuat di bahagian hadapan kerana sebahagian besar daya yang terhasil daripada pecutan serta berat motosikal lebih tertumpu di bahagian hadapan.
Motosikal kapcai dan skuter pula menggunakan brek gelendong pada roda belakang dan brek cakera pada roda hadapan, tetapi sesetengah model kapcai menggunakan brek gelendong sepenuhnya bagi menjimatkan kos pengeluaran.
Salah satu punca utama kemalangan jalan raya yang melibatkan penunggang motosikal adalah berpunca daripada masalah kestabilan. Masalah kestabilan ketika mengambil selekoh boleh dikurangkan dengan mengurangkan sedikit kelajuan sebelum mengambil selekoh serta mengamalkan cara betul mengambil selekoh iaitu dengan menunggang dengan condong sedikit ketika mengambil selekoh.
Masalah tayar juga boleh menjejaskan kestabilan motosikal. Masalah tayar yang pancit tanpa disedari adalah amat berbahaya dan boleh mengakibatkan motosikal hilang kestabilan serta mengakibatkan kemalangan. Oleh itu, adalah amat penting untuk memeriksa keadaan tayar sebelum menunggang motosikal.
Masalah-masalah pengendalian yang lebih serius adalah berpunca daripada galas roda yang sudah rosak, penjajaran roda yang tidak betul, sistem suspensi yang tidak seimbang, kegagalan sistem brek serta sistem kerangka yang sudah bengkok. Oleh itu, adalah amat penting bagi penunggang untuk memastikan motosikal berada dalan keadaan yang paling sempurna sebelum menggunakannya.
Sejak motosikal mula dicipta, pelbagai jenis perlumbaan yang diadakan bagi menguji kelajuan serta kuasa motosikal yang dipertaruhkan di samping kecekapan penunggang dalam mengendalikan motosikal masing-masing. Acara perlumbaan yang dijalankan adalah sama ada perlumbaan motocross yang diadakan di litar jalan tanah merah ataupun perlumbaan yang dijalankan di atas litar berturap.
Kejohanan Grand Prix Motosikal, atau MotoGP adalah siri perlumbaan motosikal yang paling penting seperti mana Formula Satu bagi perlumbaan kereta. MotoGP diadakan dalam 3 kategori iaitu MotoGP, 250 cc dan 125 cc. Satu lagi siri perlumbaan motosikal yang tidak kurang hebatnya ialah perlumbaan Superbike yang mempertaruhkan model-model superbike 1000 cc dan 600 cc.
Di Malaysia, kejohanan Malaysian Cub Prix diadakan bagi mencungkil bakat pelumba-pelumba negara di samping menyediakan satu saluran yang betul bagi golongan muda menyertai sukan bermotor untuk mengelakkan mereka melibatkan diri dalam perlumbaan haram. Perlumbaan Cub Prix terdiri daripada kategori Novice, Expert dan Wira yang menggunakan model-model motosikal kapcai.
Sejarah motosikal bermula apabila manusia cuba untuk memasang enjin pada basikal. Berikutan dengan itulah terhasilnya motosikal pertama di dunia yang digerakkan oleh enjin wap, diikuti dengan motosikal yang menggunakan enjin petrol pada akhir kurun ke-19. Sejak daripada itulah rekaan motosikal terus berevolusi mengikut zaman sehinggalah kepada model-model motosikal terkini yang dapat kita lihat pada hari ini.
Motosikal berkuasa petrol terawal dicipta oleh Gottlieb Daimler dan Wilhelm Maybach pada tahun 1885. Hanya pada tahun 1894 motosikal mula dijual kepada orang ramai dan model pertama yang dijual adalah Hildebrand & Wolfmüller buatan Jerman.
Sejarah awal motosikal bermula di benua Eropah dan Amerika Syarikat, namun pada hari ini industri motosikal sebahagian besarnya dikuasai oleh pengeluar-pengeluar dari Jepun sepertiHonda, Yamaha, Suzuki dan Kawasaki. Malaysia juga tidak ketinggalan untuk mengeluarkan motosikal sendiri melalui penubuhan Modenas pada tahun 1995.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.