Bahasa Kyrgyz

Bahasa Kyrgyz (кыргызчаcode: ky is deprecated , قیرغیزچاcode: ky is deprecated code: ky is deprecated kyrgyzcha atau Кыргыз тилиcode: ky is deprecated , قىرغیزتئلىcode: ky is deprecated code: ky is deprecated kyrgyz tili) merupakan suatu bahasa Turkik yang dituturkan oleh kira-kira empat juta penduduk di Kyrgyzstan serta kawasan Asia Tengah, China, Turki dan Rusia.

Bahasa Kyrgyz
Кыргыз тилиcode: ky is deprecated , قیرغیزچاcode: ky is deprecated code: ky is deprecated
Sebutan	[qɯɾʁɯzˈtʃɑ] [qɯɾˈʁɯz tiˈli]
Asli kepada	Kyrgyzstan (rasmi), Afghanistan, Xinjiang (China), Tajikistan, Russia
Etnik	Etnik Kyrgyz
Penutur bahasa	[1]
Keluarga bahasa	Turkik Turkik Am Kipchak Kyrgyz–Kipchak Bahasa Kyrgyz
Sistem penulisan	Abjad Kyrgyz (Cyril, Arab, asalnya Rumi, Braille Kyrgyz)
Status rasmi
Bahasa rasmi di	Kyrgyzstan  Republik Rakyat China Wilayah Autonomi Kyrgyz Kizilsu
Kod bahasa
ISO 639-1	ky
ISO 639-2	kir
ISO 639-3	kir
Glottolog	kirg1245
Linguasphere	44-AAB-cd
Sampel Sampel teks Logo Wikipedia dalam bahasa Kyrgyz yang berisi transkripsi "Wikipedia" (atas) ke dalam ortografi masing-masing dan slogan "Ensiklopedia Bebas" (bawah) yang diterjemahkan ke dalam bahasa tersebut. Sampel teks lainnya
Rencana ini mengandungi simbol fonetik IPA. Tanpa sokongan perisian tertentu, anda mungkin melihat tanda tanya, kotak, atau simbol lain dan bukannya askara Unicode. Untuk panduan pengenalan mengenai simbol IPA, lihat Bantuan:IPA.

Fonologi

Vokal-vokal bahasa Kyrgyz^[2]

	Depan		Belakang
	Tak bundar	Bundar	Tak bundar	Bundar
Sempit	i	y	ɯ	u
Tengah	e	ø		o
Luas	(a)		ɑ

Vokal /a/ hanya wujud dalam kata pinjaman bahasa Farsi atau apabila vokal diikuti vokal depan dalam satu perkataan, seperti /ajdøʃ/ "cerun" berbanding /ɑjdøʃ/.^[3] Bahasa ini juga menampilkan vokal panjang. Kadangkala, perbezaan panjang vokal boleh membentuk perkataan dengan makna yang amat berlainan seperti perkataan саат "jam (jangka masa)" dan сат "menjual". Vokal panjang boleh terbentuk daripada vokal /ɑ/, /e/, /o/, /u/, /y/, /ø/ dan /i/.^[4]

Konsonan-konsonan bahasa Kyrgyz^[5]

		Dwibibir	Gigi/ gusi	Belakang gusi	Dorsal
Sengau		m	n		ŋ
Letupan	Tak bersuara	p	t̪		k
	Bersuara	b	d̪		ɡ
Letusan	Tak bersuara		(t͡s)	t͡ʃ
	Bersuara			d͡ʒ
Geseran	Tak bersuara	(f)	s̪	ʃ	(x)
	Bersuara	(v)	z̪
Aproksiman			l		j
Getaran			r

Vokal-vokal /f, v, t͡s, x/ hanya wujud dalam kata-kata pinjaman.^[2]

Tatabahasa

Kata ganti nama

Bahasa ini memiliki lapan patah kata ganti nama seperti berikut:

Tahap		Tunggal		Majmuk
		Cyril	Rumi	Cyril	Rumi
Pertama		Meн	Men	Биз	Biz
Kedua	Tidak formal	Ceн	Sen	Силер	Siler
	Formal	Cиз	Siz	Cиздep	Sizder
Ketiga		Aл	Al	Aлap	Alar

Penulisan

Bahasa Kyrgyz biasanya menggunakan tulisan Cyril, di mana semua huruf dalam bahasa Rusia digunakan bersama huruf-huruf ң, ө, dan ү. Tulisan Arab pula digunakan di Xinjiang, China.

Rujukan

1. "Kyrgyz". Ethnologue (dalam bahasa Inggeris) (ed. ke-15). Dicapai pada 6 Disember 2018.
2. Kara (2003:10)
3. Washington (2007:11)
4. http://journals.tsu.ru/uploads/import/1320/files/17.pdf
5. Kara (2003:11)

Pautan luar

Wikipedia Bahasa Kyrgyz, ensiklopedia bebas

• Media berkenaan Bahasa Kyrgyz di Wikimedia Commons
• Tentang Bahasa Kyrgyz Diarkibkan 2011-06-05 di Wayback Machine
• Penukar transliterasi Cyril-Rumi untuk bahasa Kyrgyz