From Wikipedia, the free encyclopedia
Karbon-13 (13C) ialah sejenis isotop karbon semula jadi yang stabil dengan nukleus yang mengandungi enam proton dan tujuh neutron. Sebagai salah satu daripada isotop persekitaran, ia membentuk kira-kira 1.1% daripada semua karbon semula jadi yang ada pada Bumi.
Maklumat umum | |
---|---|
Simbol | 13C |
Nama | karbon-13, 13C, C-13 |
Proton (Z) | 6 |
Neutron (N) | 7 |
Data nuklid | |
Kelimpahan semula jadi | 1.109% |
Jisim isotop | 13.003355[1] Da |
Spin | −1⁄2 |
Isotop Karbon Jadual nuklid lengkap |
Disebabkan kadar penyerapan yang berbeza pada tumbuhan serta karbonat lautan, 13C berupaya untuk digunakan sebagai penanda isotop dalam bidang sains bumi. Proses-proses biologi lebih cenderung untuk menyerap isotop dengan jisim yang lebih rendah melalui proses pemeringkatan kinetik. Dalam bidang geokimia akueus, dengan menganalisis nilai δ13C pada bahan berkarbonat yang terdapat pada permukaan serta dalam air bawah tanah, sumber asal air dapat dikenal pasti. Hal ini disebabkan oleh terdapatnya perbezaan dari segi nilai terbitan δ13C pada atmosfera, karbonat dan tumbuhan. Dalam bidang biologi pula, nisbah isotop karbon-13 melawan isotop karbon-12 dalam tisu tumbuhan adalah berbeza bergantung pada jenis fotosintesis tumbuhan. Perkara ini boleh digunakan untuk menentukan jenis tumbuhan yang dimakan oleh haiwan. Kepekatan karbon-13 yang lebih tinggi menunjukkan had-had stomata yang memberikan maklumat tentang tingkah laku tumbuhan semasa tempoh kemarau.[2] Analisis cincin pokok isotop karbon boleh digunakan untuk memahami secara retrospektif berkenaan fotosintesis hutan dan bagaimana proses fotosintesis tersebut dipengaruhi oleh peristiwa kemarau.[3]
Dalam bidang geologi, nisbah 13C/12C digunakan untuk mengenal pasti lapisan batuan mendapan yang dicipta pada peristiwa kepupusan Perm sekitar 252 juta tahun dahulu dengan perubahan mendadak nisbah tersebut sebanyak 1%.
Karbon-13 mempunyai nombor kuantum putaran bukan sifar setinggi ½, dan nombor tersebut membenarkan struktur bahan yang mengandungi karbon disiasat menggunakan resonans magnet nukleus karbon-13.
Ujian nafas urea karbon-13 merupakan alat diagnostik yang selamat dan sangat tepat untuk mengesan kehadiran jangkitan Helicobacter pylori dalam perut.[4] Ujian nafas urea yang menggunakan karbon-13 lebih diguna pakai berbanding karbon-14 untuk populasi terdedah tertentu kerana sifatnya yang tidak radioaktif.[4]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.