From Wikipedia, the free encyclopedia
मानवी लैंगिक क्रिया, मानवी लैंगिक सराव किंवा मानवी लैंगिक वर्तन ही अशी पद्धत आहे ज्यामध्ये मानव त्यांची लैंगिकता अनुभवतो आणि व्यक्त करतो. लोक विविध प्रकारच्या लैंगिक कृत्यांमध्ये गुंततात, एकट्याने केलेल्या क्रियांपासून (उदा. हस्तमैथुन ) ते दुसऱ्या व्यक्तीशी कृत्ये (उदा. लैंगिक संभोग, नॉन-पेनिट्रेटिव्ह सेक्स, ओरल सेक्स इ.) [1] वारंवारतेच्या वेगवेगळ्या नमुन्यांमध्ये, विविध कारणांमुळे. लैंगिक क्रियेमुळे सहसा उत्तेजित व्यक्तीमध्ये लैंगिक उत्तेजना आणि शारीरिक बदल होतात, ज्यापैकी काही उच्चारले जातात तर काही अधिक सूक्ष्म असतात. लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये आचरण आणि क्रियाकलाप देखील समाविष्ट असू शकतात ज्याचा हेतू दुसऱ्याची लैंगिक आवड जागृत करणे किंवा दुसऱ्याचे लैंगिक जीवन वाढवणे, जसे की भागीदार शोधण्यासाठी किंवा आकर्षित करण्यासाठी धोरणे ( प्रणय आणि प्रदर्शन वर्तन), किंवा व्यक्तींमधील वैयक्तिक परस्परसंवाद (उदाहरणार्थ, फोरप्ले किंवा BDSM ). लैंगिक क्रियाकलाप लैंगिक उत्तेजना नंतर असू शकतात.
मानवी लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये समाजशास्त्रीय, संज्ञानात्मक, भावनिक, वर्तनात्मक आणि जैविक पैलू असतात; यामध्ये वैयक्तिक बंध, भावनांची देवाणघेवाण आणि प्रजनन प्रणालीचे शरीरविज्ञान, सेक्स ड्राइव्ह, लैंगिक संभोग आणि लैंगिक वर्तन या सर्व प्रकारांचा समावेश आहे.
काही संस्कृतींमध्ये, लैंगिक क्रियाकलाप केवळ विवाहातच स्वीकार्य मानले जातात, तर विवाहपूर्व आणि विवाहबाह्य लैंगिक संबंध निषिद्ध आहेत. काही लैंगिक क्रियाकलाप एकतर सार्वत्रिक किंवा काही देशांमध्ये किंवा उपराष्ट्रीय अधिकारक्षेत्रात बेकायदेशीर आहेत, तर काही विशिष्ट समाज किंवा संस्कृतींच्या नियमांच्या विरुद्ध मानले जातात. दोन उदाहरणे जी बहुतेक अधिकारक्षेत्रात गुन्हेगारी स्वरूपाची आहेत ती म्हणजे संमतीच्या स्थानिक वयापेक्षा कमी वयाच्या व्यक्तीसोबत लैंगिक अत्याचार आणि लैंगिक क्रियाकलाप.
लैंगिक क्रियाकलापांचे अनेक प्रकारे वर्गीकरण केले जाऊ शकते. प्रथा पूर्वाश्रमीच्या असू शकतात किंवा केवळ फोरप्लेच्या असू शकतात.[2] ज्या कृत्यांमध्ये एका व्यक्तीचा समावेश होतो (ज्याला ऑटोएरोटिकिझम देखील म्हणतात) लैंगिक कल्पनारम्य किंवा हस्तमैथुन यांचा समावेश असू शकतो.[2] जर दोन किंवा अधिक लोक गुंतलेले असतील तर ते योनी समागम, गुदद्वारासंबंधीचा संभोग, ओरल सेक्स किंवा परस्पर हस्तमैथुन करू शकतात.[2] दोन व्यक्तींमधील भेदक संभोगाचे वर्णन लैंगिक संभोग म्हणून केले जाऊ शकते, परंतु व्याख्या भिन्न आहेत. जर एखाद्या लैंगिक कृत्यात दोनपेक्षा जास्त सहभागी असतील तर त्याला समूह सेक्स म्हणून संबोधले जाऊ शकते. ऑटोएरोटिक लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये डिल्डो, व्हायब्रेटर, बट प्लग आणि इतर लैंगिक खेळणी यांचा समावेश असू शकतो, जरी ही उपकरणे जोडीदारासह देखील वापरली जाऊ शकतात.
लैंगिक क्रियाकलाप सहभागींच्या लिंग आणि लैंगिक अभिमुखतेमध्ये तसेच सहभागींच्या नातेसंबंधानुसार वर्गीकृत केले जाऊ शकतात. संबंध विवाह, जिव्हाळ्याचे भागीदार, प्रासंगिक लैंगिक भागीदार किंवा अनामिक असू शकतात. लैंगिक क्रियाकलाप पारंपारिक किंवा पर्यायी म्हणून मानले जाऊ शकतात, उदाहरणार्थ, कामुकता किंवा BDSM क्रियाकलापांचा समावेश आहे.[3][4]
स्तन, नाभी किंवा पाय यांसारख्या शरीराच्या काही अवयवांची इच्छा ( पक्षपातीपणा ) यासह फेटिसिझम अनेक रूपे घेऊ शकतो.[5] शूज, बूट, अंतर्वस्त्र, कपडे, चामडे किंवा रबरच्या वस्तू असू शकतात. काही अपारंपारिक ऑटोरोटिक पद्धती धोकादायक असू शकतात. यामध्ये कामुक श्वासोच्छवास आणि स्व-बंधन यांचा समावेश आहे.[6] या fetishes (अनुक्रमे गुदमरणे आणि बंधने )च्या भागीदारीत गुंतलेली असताना दुखापत किंवा मृत्यूची संभाव्यता, समस्या उद्भवल्यास अलगाव आणि सहाय्याच्या अभावामुळे ऑटोएरोटिक प्रकरणात तीव्रपणे वाढते.[6]
संमतीने होणारी लैंगिक क्रिया ही लैंगिक क्रिया आहे ज्यामध्ये दोघे किंवा सर्व सहभागी भाग घेण्यास सहमत आहेत आणि ते संमती देऊ शकतील अशा वयाचे आहेत.[7] बळजबरीने किंवा दबावाखाली लैंगिक क्रिया घडल्यास, तो बलात्कार किंवा लैंगिक अत्याचाराचा दुसरा प्रकार मानला जातो. भिन्न संस्कृती आणि देशांमध्ये, विविध लैंगिक क्रियाकलाप या सहभागींचे वय, लिंग, वैवाहिक स्थिती किंवा इतर घटकांच्या संदर्भात कायदेशीर किंवा बेकायदेशीर असू शकतात किंवा अन्यथा सामाजिक नियमांच्या किंवा सामान्यतः स्वीकृत लैंगिक नैतिकतेच्या विरुद्ध असू शकतात.[7]
उत्क्रांतीवादी मानसशास्त्र आणि वर्तणुकीशी पारिस्थितिकीमध्ये, मानवी वीण रणनीती ही व्यक्तींद्वारे जोडीदारांना आकर्षित करण्यासाठी, निवडण्यासाठी आणि टिकवून ठेवण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या वर्तनांचा एक संच आहे. वीण धोरणे पुनरुत्पादक धोरणांसह आच्छादित होतात, ज्यामध्ये पुनरुत्पादनाची वेळ आणि संततीचे प्रमाण आणि गुणवत्तेमधील व्यवहाराचा समावेश असतो.
इतर प्राण्यांच्या सापेक्ष, मानवी वीण धोरणे त्यांच्या सांस्कृतिक परिवर्तनांशी नातेसंबंधात अद्वितीय आहेत जसे की विवाह संस्था.[8] दीर्घकालीन घनिष्ट नातेसंबंध, विवाह, अनौपचारिक नातेसंबंध किंवा मैत्री निर्माण करण्याच्या उद्देशाने लोक शोधू शकतात. सोबतीची मानवी इच्छा ही सर्वात मजबूत मानवी प्रेरणा आहे. हे मानवी स्वभावाचे एक जन्मजात वैशिष्ट्य आहे, आणि ते सेक्स ड्राइव्हशी संबंधित असू शकते. मानवी वीण प्रक्रियेमध्ये सामाजिक आणि सांस्कृतिक प्रक्रियांचा समावेश होतो ज्याद्वारे एक व्यक्ती योग्यतेचे मूल्यांकन करण्यासाठी दुसऱ्याला भेटू शकते, विवाह प्रक्रिया आणि परस्पर संबंध तयार करण्याची प्रक्रिया. तथापि, वीण व्यवहारात मानव आणि अमानव प्राण्यांमध्ये साम्य आढळू शकते.
लैंगिक उत्तेजना दरम्यान शारीरिक प्रतिक्रिया पुरूष आणि स्त्रिया दोघांसाठी समान आहेत आणि चार टप्पे आहेत.[9]
लैंगिक बिघडलेले कार्य म्हणजे सरासरी निरोगी व्यक्तीच्या अंदाजानुसार लैंगिक उत्तेजनावर भावनिक किंवा शारीरिक प्रतिक्रिया देण्यास असमर्थता; ते लैंगिक प्रतिक्रिया चक्रातील वेगवेगळ्या टप्प्यांवर परिणाम करू शकते, जे इच्छा, उत्साह आणि भावनोत्कटता आहेत.[13] प्रसारमाध्यमांमध्ये, लैंगिक बिघडलेले कार्य सहसा पुरुषांशी संबंधित असते, परंतु प्रत्यक्षात, हे पुरुषांपेक्षा (31 टक्के) स्त्रियांमध्ये (43 टक्के) अधिक सामान्यपणे दिसून येते.[14]
लैंगिक क्रियाकलाप रक्तदाब आणि एकूणच ताण पातळी कमी करू शकतात.[15] हे तणाव मुक्त करण्यासाठी, मनःस्थिती वाढवते आणि शक्यतो विश्रांतीची तीव्र भावना निर्माण करते, विशेषतः पोस्टकोइटल कालावधीत. जैवरासायनिक दृष्टीकोनातून, सेक्समुळे ऑक्सिटोसिन आणि एंडोर्फिनचे प्रकाशन होते आणि रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते.[15]
लोक अनेक संभाव्य कारणांसाठी लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये व्यस्त असतात. लैंगिक क्रियेचा प्राथमिक उत्क्रांतीवादी उद्देश पुनरुत्पादन हा असला तरी, महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांवरील संशोधनाने असे सुचवले आहे की लोक चार सामान्य कारणांसाठी लैंगिक संबंध ठेवतात: शारीरिक आकर्षण, संपुष्टात येण्याचे साधन म्हणून, भावनिक संबंध वाढवणे आणि असुरक्षितता कमी करणे .[16][17]
बहुतेक लोक लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये गुंततात कारण त्यांना त्यांच्या लैंगिकतेच्या उत्तेजिततेमुळे प्राप्त झालेल्या आनंदामुळे, विशेषतः जर ते कामोत्तेजना प्राप्त करू शकतात. लैंगिक उत्तेजना फोरप्ले आणि फ्लर्टिंग, आणि फेटिश किंवा बीडीएसएम क्रियाकलाप,[18] किंवा इतर कामुक क्रियाकलापांमधून देखील अनुभवता येते. सामान्यतः, लोक लैंगिक क्रियेत गुंततात कारण त्यांना लैंगिक आकर्षण वाटत असलेल्या एखाद्या व्यक्तीच्या लैंगिक इच्छेमुळे ; परंतु अनौपचारिक किंवा सामाजिक लैंगिक संबंधांप्रमाणेच, दुसऱ्याबद्दल आकर्षण नसतानाही ते शारीरिक समाधान मिळवण्यासाठी लैंगिक क्रियाकलाप करू शकतात.[19] काही वेळा, एखादी व्यक्ती केवळ त्यांच्या जोडीदाराच्या लैंगिक आनंदासाठी लैंगिक क्रियाकलाप करू शकते, जसे की त्यांना जोडीदारावर असलेल्या एखाद्या बंधनामुळे किंवा जोडीदाराबद्दल प्रेम, सहानुभूती किंवा दया या कारणास्तव.
एखादी व्यक्ती केवळ आर्थिक विचारांसाठी किंवा भागीदार किंवा क्रियाकलापांकडून काही फायदा मिळविण्यासाठी लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये गुंतू शकते. स्त्री आणि पुरुष गर्भधारणेच्या उद्देशाने लैंगिक संभोग करू शकतात. काही लोक द्वेषपूर्ण लैंगिक संबंधात गुंतलेले असतात, जे एकमेकांना तीव्रपणे नापसंत करणाऱ्या किंवा नाराज करणाऱ्या दोन लोकांमध्ये घडतात. दोन लोकांमधील विरोध लैंगिक तणाव, आकर्षण आणि स्वारस्य वाढवू शकतो या कल्पनेशी संबंधित आहे.[20]
संशोधनात असे आढळून आले आहे की लोक स्वयं-निर्णयाच्या सिद्धांताशी संबंधित कारणांमुळे देखील लैंगिक क्रियाकलाप करतात. आत्मनिर्णय सिद्धांत लैंगिक संबंधांवर लागू केला जाऊ शकतो जेव्हा सहभागींना नातेसंबंधाशी संबंधित सकारात्मक भावना असतात. या सहभागींना भागीदारीमध्ये दोषी किंवा जबरदस्ती वाटत नाही.[21] संशोधकांनी स्वयं-निर्धारित लैंगिक प्रेरणाचे मॉडेल प्रस्तावित केले आहे. या मॉडेलचा उद्देश स्व-निर्णय आणि लैंगिक प्रेरणा जोडणे आहे.[22] या मॉडेलने स्व-निर्धारित डेटिंग संबंधांमध्ये गुंतल्यावर लोक लैंगिकदृष्ट्या कसे प्रेरित होतात हे स्पष्ट करण्यात मदत केली आहे. हे मॉडेल लैंगिक प्रेरणांमधून मिळालेल्या सकारात्मक परिणामांशी (स्वायत्तता, सक्षमता आणि संबंधिततेची आवश्यकता पूर्ण करणारे) देखील जोडते.[22]
या मॉडेलशी निगडीत पूर्ण झालेल्या संशोधनानुसार, असे आढळून आले की दोन्ही लिंगातील लोक जे स्व-निर्धारित प्रेरणेसाठी लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये गुंतले होते त्यांचे मनोवैज्ञानिक कल्याण अधिक सकारात्मक होते.[22] स्वयं-निर्धारित कारणास्तव लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये व्यस्त असताना, सहभागींना पूर्ततेची जास्त गरज होती. ही गरज पूर्ण झाल्यावर त्यांना स्वतःबद्दल बरे वाटले. हे त्यांच्या जोडीदाराशी अधिक जवळीक आणि त्यांच्या नात्यातील उच्च एकूण समाधानाशी संबंधित होते.[22] जरी दोन्ही लिंग स्वयं-निर्धारित कारणांसाठी लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये गुंतले असले तरी, नर आणि मादी यांच्यात काही फरक आढळले. असा निष्कर्ष काढण्यात आला की स्वयं-निर्धारित कारणास्तव लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये गुंतण्यासाठी पुरुषांपेक्षा स्त्रियांना अधिक प्रेरणा मिळते.[22] लैंगिक क्रियेत पुरुषांपेक्षा स्त्रियांनाही जास्त समाधान आणि नातेसंबंधाची गुणवत्ता होती.[22] एकूणच, संशोधनाने असा निष्कर्ष काढला आहे की जेव्हा डेटिंग जोडप्यांनी स्वयं-निर्धारित कारणांसाठी लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये भाग घेतला तेव्हा मनोवैज्ञानिक कल्याण, लैंगिक प्रेरणा आणि लैंगिक समाधान या सर्व गोष्टी सकारात्मकपणे परस्परसंबंधित होत्या.[22]
लैंगिक क्रियाकलापांची वारंवारता आठवड्यातून शून्य ते 15 किंवा 20 वेळा असू शकते.[23] वयानुसार संभोगाची वारंवारिता कमी होत जाते.[24] रजोनिवृत्तीनंतरच्या काही स्त्रिया लैंगिक संभोगाच्या वारंवारतेत घट अनुभवतात, तर काहींना नाही.[25] किन्से इन्स्टिट्यूटच्या मते, यूएसमध्ये ज्या व्यक्तींचे भागीदार आहेत त्यांच्यासाठी लैंगिक संभोगाची सरासरी वारंवारता दरवर्षी 112 वेळा (वय 18-29), वर्षातून 86 वेळा (वय 30-39) आणि वर्षातून 69 वेळा (वय) असते. 40-49).[26]
ज्या वयात किशोरवयीन लोक लैंगिकदृष्ट्या सक्रिय होतात ते वेगवेगळ्या संस्कृतींमध्ये आणि वेळोवेळी बदलत असते. ( कौमार्याचा प्रसार पहा. ) लहान मुलाच्या किंवा किशोरवयीन मुलाच्या पहिल्या लैंगिक कृतीला काहीवेळा मुलाचे लैंगिकीकरण म्हणून संबोधले जाते आणि कौमार्य किंवा निष्पापपणा गमावणे हे एक मैलाचा दगड किंवा स्थिती बदल म्हणून मानले जाऊ शकते. संमतीचे वय झाल्यानंतर तरुणांना संभोग करण्यास कायदेशीररित्या स्वातंत्र्य आहे.
1999च्या विद्यार्थ्यांच्या सर्वेक्षणात असे दिसून आले आहे की संपूर्ण युनायटेड स्टेट्समधील नववीच्या सुमारे 40% विद्यार्थ्यांनी लैंगिक संभोग केल्याचा अहवाल दिला. हा आकडा प्रत्येक इयत्तेनुसार वाढतो. सर्वेक्षण केलेल्या प्रत्येक ग्रेड स्तरावर पुरुष महिलांपेक्षा अधिक लैंगिकदृष्ट्या सक्रिय असतात. तरुण पौगंडावस्थेतील लैंगिक क्रियाकलाप वांशिकतेनुसार देखील भिन्न असतात. आफ्रिकन अमेरिकन आणि हिस्पॅनिक पौगंडावस्थेतील उच्च टक्के गोऱ्या किशोरवयीन मुलांपेक्षा अधिक लैंगिकदृष्ट्या सक्रिय असल्याचे दर्शविले गेले आहे.[27]
लैंगिक वारंवारतेवर संशोधन देखील केवळ लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये गुंतलेल्या महिला किशोरांवर आयोजित केले गेले आहे. सकारात्मक मूडमुळे महिला पौगंडावस्थेतील मुले अधिक लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये व्यस्त असतात. महिला किशोरवयीन मुलांमध्ये, लैंगिक गतिविधीमध्ये गुंतण्याचा थेट सकारात्मक संबंध मोठा असण्याशी, मागील आठवड्यात किंवा आदल्या दिवशी जास्त लैंगिक क्रियाकलाप आणि आदल्या दिवशी किंवा त्याच दिवशी लैंगिक क्रियाकलाप झाल्याच्या दिवशी अधिक सकारात्मक मूडशी संबंधित होता.[28] लैंगिक क्रियाकलाप कमी होणे हे आधीच्या किंवा सध्याच्या नकारात्मक मूडशी किंवा मासिक पाळीशी संबंधित होते.[28]
मते भिन्न असली तरी इतर असे सुचवितो की लैंगिक क्रियाकलाप हा मानवांचा एक आवश्यक भाग आहे आणि किशोरवयीन मुलांनी लैंगिक अनुभव घेणे आवश्यक आहे. एका संशोधन अभ्यासानुसार, लैंगिक अनुभव किशोरांना आनंद आणि समाधान समजण्यास मदत करतात.[29] हेडोनिक आणि युडायमोनिक आरोग्याच्या संबंधात, असे म्हणले आहे की किशोरांना लैंगिक क्रियाकलापांचा सकारात्मक फायदा होऊ शकतो. क्रॉस-विभागीय अभ्यास 2008 आणि 2009 मध्ये न्यू यॉर्कच्या ग्रामीण समुदायामध्ये आयोजित करण्यात आला होता. वयाच्या 16 व्या वर्षी पहिला लैंगिक अनुभव घेतलेल्या किशोरवयीन मुलांमध्ये लैंगिकदृष्ट्या अननुभवी असलेल्या किंवा 17 वर्षाच्या नंतरच्या वयात पहिल्यांदा लैंगिकरित्या सक्रिय झालेल्यांपेक्षा जास्त आरोग्य दिसून आले.[29] शिवाय, ज्या किशोरवयीन मुलांनी त्यांचा पहिला लैंगिक अनुभव 15 किंवा त्यापेक्षा कमी वयात घेतला होता, किंवा ज्यांचे अनेक लैंगिक भागीदार होते त्यांच्यावर नकारात्मक परिणाम झाला नाही आणि त्यांची तब्येत कमी झाली नाही.[29]
लैंगिक क्रियाकलाप हे एक जन्मजात शारीरिक कार्य आहे,[30] परंतु इतर शारीरिक क्रियाकलापांप्रमाणे त्यातही धोके येतात. लैंगिक क्रियाकलापांमुळे उद्भवू शकणारे चार मुख्य प्रकारचे धोके आहेत: अवांछित गर्भधारणा, लैंगिक संक्रमित संसर्ग (STI/STD), शारीरिक इजा आणि मानसिक इजा.
स्त्रीच्या योनीमध्ये वीर्य प्रवेशाचा समावेश असलेली कोणतीही लैंगिक क्रिया, जसे की लैंगिक संभोग दरम्यान किंवा वीर्यचा तिच्या योनीशी संपर्क, यामुळे गर्भधारणा होऊ शकते. अनपेक्षित गर्भधारणेचा धोका कमी करण्यासाठी, काही लोक जे लिंग-योनिमार्गात लैंगिक संबंध ठेवतात ते गर्भनिरोधक वापरू शकतात, जसे की गर्भनिरोधक गोळ्या, कंडोम, डायाफ्राम, शुक्राणूनाशके, हार्मोनल गर्भनिरोधक किंवा नसबंदी.[31] गर्भधारणा टाळण्यासाठी विविध गर्भनिरोधक पद्धतींची परिणामकारकता मोठ्या प्रमाणात बदलते आणि ती वापरकर्त्यांपेक्षा पद्धतीवर अवलंबून असते.[32]
लैंगिक गतिविधी ज्यामध्ये त्वचेपासून त्वचेचा संपर्क, संक्रमित व्यक्तीच्या शारीरिक द्रव किंवा श्लेष्मल झिल्लीच्या संपर्कात येणे समाविष्ट असते [33] लैंगिक संक्रमित संसर्ग होण्याचा धोका असतो. लोक त्यांच्या लैंगिक जोडीदाराला एक किंवा अधिक STI आहेत हे शोधू शकत नाहीत, उदाहरणार्थ ते लक्षणे नसलेले असल्यास (लक्षणे दाखवत नाहीत).[34][35] कंडोम वापरण्यासारख्या सुरक्षित लैंगिक पद्धतींद्वारे STIचा धोका कमी केला जाऊ शकतो. दोन्ही भागीदार लैंगिक संबंधात गुंतण्यापूर्वी STI साठी चाचणी घेणे निवडू शकतात.[36] खेकड्याच्या उवांचा प्रादुर्भाव होण्यासाठी शरीरातील द्रवांची देवाणघेवाण आवश्यक नसते. खेकड्याच्या उवा सामान्यत: जघनाच्या भागात केसांना चिकटलेल्या आढळतात परंतु काहीवेळा शरीरावर इतरत्र खरखरीत केसांवर आढळतात (उदाहरणार्थ, भुवया, पापण्या, दाढी, मिशा, छाती, बगल इ. ). प्यूबिक उवांचा प्रादुर्भाव (pthiriasis) हा उवांचा प्रादुर्भाव असलेल्या व्यक्तीच्या थेट संपर्कातून पसरतो.[37]
एचआयव्ही/एड्स सारख्या काही एसटीआय संक्रमित व्यक्तीने वापरल्यानंतर IV औषधांच्या सुया वापरून, तसेच बाळंतपण किंवा स्तनपानाद्वारे देखील संकुचित होऊ शकतात.[38]
जैविक आणि मानसिक घटक, रोग, मानसिक परिस्थिती, नातेसंबंधाचा कंटाळा आणि वैधव्य यासारख्या घटकांमुळे वृद्धापकाळात लैंगिक आवड आणि क्रियाकलाप कमी होण्यास कारणीभूत असल्याचे आढळले आहे, परंतु वृद्धापकाळामुळे लैंगिक क्रियाकलापांचा आनंद घेण्याची क्षमता संपुष्टात येत नाही.[39]
विषमलैंगिकता म्हणजे विरुद्ध लिंगाचे रोमँटिक किंवा लैंगिक आकर्षण. बहुतेक देशांमध्ये विषमलिंगी प्रथा संस्थात्मकदृष्ट्या विशेषाधिकारित आहेत.[40] काही देशांमध्ये, बहुधा जिथे धर्माचा सामाजिक धोरणावर मजबूत प्रभाव आहे, विवाह कायदे लोकांना केवळ लग्नामध्येच लैंगिक संबंध ठेवण्यासाठी प्रोत्साहित करण्याच्या उद्देशाने काम करतात. समलिंगी लैंगिक व्यवहारांना परावृत्त करण्यासाठी सदोमी कायदे वापरले गेले आहेत, परंतु ते विरुद्ध-लिंग लैंगिक व्यवहारांवर देखील परिणाम करू शकतात. कायदे प्रौढांना लैंगिक शोषण करण्यास , संमतीच्या वयाखालील कोणाशीही लैंगिक कृत्ये करण्यास, सार्वजनिक ठिकाणी लैंगिक क्रियाकलाप करण्यास आणि पैशासाठी (वेश्याव्यवसाय) लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये गुंतण्यास बंदी घालतात. जरी हे कायदे समलिंगी आणि विरुद्ध-लिंग लैंगिक क्रियाकलाप दोन्ही समाविष्ट करतात, तरीही ते शिक्षेच्या संदर्भात भिन्न असू शकतात आणि जे समलिंगी लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये गुंतलेले आहेत त्यांच्यावर अधिक वारंवार (किंवा केवळ) लागू केले जाऊ शकतात.[41]
भिन्न-लैंगिक लैंगिक प्रथा एकपत्नीक, अनुक्रमे एकपत्नीक किंवा बहुपत्नीक असू शकतात आणि लैंगिक सरावाच्या व्याख्येनुसार, संयम किंवा ऑटोरोटिक ( हस्तमैथुनासह ) असू शकतात. याव्यतिरिक्त, विविध धार्मिक आणि राजकीय चळवळींनी विवाह आणि विवाह यासह लैंगिक पद्धतींमधील बदलांवर प्रभाव टाकण्याचा किंवा नियंत्रित करण्याचा प्रयत्न केला आहे, जरी बहुतेक देशांमध्ये बदल कमी वेगाने होतात.
समलैंगिकता म्हणजे समलिंगी प्रेम किंवा लैंगिक आकर्षण. समलैंगिक प्रवृत्ती असलेले लोक त्यांची लैंगिकता विविध प्रकारे व्यक्त करू शकतात आणि ते त्यांच्या वर्तनातून व्यक्त करू शकतात किंवा करू शकत नाहीत.[42] संशोधन असे सूचित करते की अनेक समलिंगी पुरुष आणि समलैंगिकांना वचनबद्ध आणि टिकाऊ नातेसंबंध हवे असतात आणि ते यशस्वी होतात. उदाहरणार्थ, सर्वेक्षण डेटा दर्शवितो की 40% आणि 60% समलिंगी पुरुष आणि 45% आणि 80% समलैंगिक लोक सध्या रोमँटिक संबंधात गुंतलेले आहेत.[43]
ज्या व्यक्तीची लैंगिक ओळख प्रामुख्याने विषमलिंगी आहे अशा व्यक्तीला समान लिंगाच्या लोकांसोबत लैंगिक कृत्ये करणे शक्य आहे. गे आणि लेस्बियन लोक जे विषमलैंगिक असल्याचे भासवतात त्यांना सहसा बंद केले जाते (त्यांची लैंगिकता "कोठडी" मध्ये लपवतात). "क्लोसेट केस" हा एक अपमानास्पद शब्द आहे जो त्यांची लैंगिकता लपविणाऱ्या लोकांसाठी वापरला जातो. ते अभिमुखता सार्वजनिक करणे याला स्वैच्छिक प्रकटीकरणाच्या बाबतीत " कोठडीतून बाहेर येणे " किंवा इतरांनी विषयाच्या इच्छेविरुद्ध (किंवा त्यांच्या माहितीशिवाय) प्रकटीकरणाच्या बाबतीत "बाहेर येणे" म्हणले जाऊ शकते. काही समुदायांमध्ये (ज्याला "मेन ऑन द डीएल" किंवा " डाउन-लो " म्हणतात), समलिंगी लैंगिक वर्तन कधीकधी केवळ शारीरिक आनंदासाठी म्हणून पाहिले जाते. पुरुषांसोबत लैंगिक संबंध ठेवणारे पुरुष, तसेच स्त्रियांशी लैंगिक संबंध ठेवणाऱ्या स्त्रिया, किंवा "डाउन-लो" वरचे पुरुष विरुद्ध लिंगाशी लैंगिक आणि रोमँटिक संबंध चालू ठेवताना समान लिंगाच्या सदस्यांसह लैंगिक कृत्यांमध्ये व्यस्त राहू शकतात.
जे लोक केवळ समलिंगी लैंगिक व्यवहारांमध्ये गुंतलेले असतात ते स्वतःला गे किंवा लेस्बियन म्हणून ओळखू शकत नाहीत. लैंगिक-विभक्त वातावरणात, व्यक्ती त्यांच्या स्वतःच्या लिंगाच्या इतरांशी संबंध शोधू शकतात (परिस्थितीजन्य समलैंगिकता म्हणून ओळखले जाते). इतर प्रकरणांमध्ये, काही लोक त्यांची लैंगिक ओळख परिभाषित करण्यापूर्वी समान (किंवा भिन्न) लैंगिक लैंगिक क्रियाकलापांसह त्यांच्या लैंगिकतेचा प्रयोग किंवा अन्वेषण करू शकतात. स्टिरियोटाइप आणि सामान्य गैरसमज असूनही, समलिंगी लैंगिक वर्तणुकीशिवाय लैंगिक कृत्यांचे कोणतेही प्रकार नाहीत जे विरुद्ध-लिंग लैंगिक वर्तनात देखील आढळू शकत नाहीत, शिवाय समलिंगी भागीदारांमधील जननेंद्रियाची बैठक समाविष्ट आहे. – ट्रायबॅडिझम (सामान्यत: व्हल्व्हा -टू-व्हल्व्हा रबिंग, सामान्यतः त्याच्या "कात्री" स्थितीने ओळखले जाते) आणि फ्रॉट (सामान्यत: पुरुषाचे जननेंद्रिय -टू-लिंग घासणे).
ज्या लोकांना दोन्ही लिंगांबद्दल रोमँटिक किंवा लैंगिक आकर्षण आहे त्यांना उभयलिंगी म्हणून संबोधले जाते.[44][45] एका लिंग/लिंगाला दुसऱ्यापेक्षा वेगळे पण अनन्य प्राधान्य नसलेले लोक स्वतःला उभयलिंगी म्हणून ओळखू शकतात.[46] समलिंगी आणि समलिंगी व्यक्तींप्रमाणे, उभयलिंगी लोक जे विषमलिंगी असल्याचे भासवतात त्यांना सहसा बंदिस्त म्हणून संबोधले जाते.
पॅनसेक्स्युअॅलिटी (सर्वलिंगीता म्हणूनही संबोधले जाते) [47] उभयलैंगिकता अंतर्गत समाविष्ट केले जाऊ शकते किंवा नसू शकते, काही स्रोत असे सांगतात की उभयलिंगीतेमध्ये सर्व लिंग ओळखींसाठी लैंगिक किंवा रोमँटिक आकर्षण समाविष्ट आहे.[48][49] पानसेक्स्युअॅलिटी हे सौंदर्यात्मक आकर्षण, रोमँटिक प्रेम, किंवा लोकांच्या लिंग ओळख किंवा जैविक लिंगाचा विचार न करता त्यांच्याबद्दलची लैंगिक इच्छा यांच्या संभाव्यतेद्वारे वैशिष्ट्यीकृत आहे.[50] काही पॅनसेक्सुअल असे सुचवतात की ते लिंग-अंध आहेत; ते इतरांकडे लैंगिकदृष्ट्या आकर्षित होतील की नाही हे ठरवण्यासाठी लिंग आणि लिंग क्षुल्लक किंवा अप्रासंगिक आहेत.[51] ऑक्सफर्ड इंग्लिश डिक्शनरीमध्ये परिभाषित केल्याप्रमाणे, पॅनसेक्सुअलिटी "सर्व प्रकारच्या लैंगिकतेचा समावेश करते; लिंग किंवा सराव संदर्भात लैंगिक निवड मर्यादित किंवा प्रतिबंधित नाही".[52]
अॅलेक्स कम्फर्ट आणि इतरांनी मानवांमध्ये लैंगिक संभोगाचे तीन संभाव्य सामाजिक पैलू प्रस्तावित केले आहेत, जे परस्पर अनन्य नाहीत: पुनरुत्पादक, संबंधात्मक आणि मनोरंजनात्मक. 20 व्या शतकाच्या मध्यभागी आणि उत्तरार्धात गर्भनिरोधक गोळी आणि गर्भनिरोधकांच्या इतर अत्यंत प्रभावी प्रकारांच्या विकासामुळे या तीन कार्यांचे विभक्त करण्याची लोकांची क्षमता वाढली आहे, जी अजूनही मोठ्या प्रमाणात आणि जटिल नमुन्यांमध्ये आच्छादित आहे. उदाहरणार्थ: प्रजननक्षम जोडपे लैंगिक आनंद (मनोरंजन) अनुभवण्यासाठी गर्भनिरोधक वापरताना आणि भावनिक जवळीक (रिलेशनल) म्हणून देखील संभोग करू शकतात, त्यामुळे त्यांचे नाते अधिक दृढ होते, त्यांचे नाते अधिक स्थिर होते आणि भविष्यात मुले टिकवून ठेवण्यास अधिक सक्षम होते. (विलंबित पुनरुत्पादक). हेच जोडपे वेगवेगळ्या प्रसंगी संभोगाच्या वेगवेगळ्या पैलूंवर जोर देऊ शकतात, संभोगाच्या एका भागादरम्यान खेळकर (मनोरंजक), दुसऱ्या प्रसंगी खोल भावनिक संबंध अनुभवणे (रिलेशनल) आणि नंतर, गर्भनिरोधक बंद केल्यानंतर, गर्भधारणा (प्रजनन, किंवा बहुधा पुनरुत्पादक आणि संबंधात्मक).
मानवी लैंगिक क्रियाकलाप सामान्यतः सामाजिक नियमांद्वारे प्रभावित होतात जे सांस्कृतिकदृष्ट्या विशिष्ट असतात आणि मोठ्या प्रमाणात बदलतात.[53]
लैंगिक नैतिकता, नैतिकता आणि नियम फसवणूक/प्रामाणिकता, कायदेशीरपणा, निष्ठा आणि संमती यासह समस्यांशी संबंधित आहेत. काही ठिकाणी लैंगिक गुन्हे म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या काही क्रियाकलाप काही अधिकारक्षेत्रांमध्ये बेकायदेशीर आहेत, ज्यात (किंवा त्यांच्यामध्ये) संमती असलेल्या आणि सक्षम प्रौढांदरम्यान (उदाहरणार्थ लैंगिक अत्याचार कायदा आणि प्रौढ-प्रौढ व्यभिचार यांचा समावेश आहे).
काही लोक जे नातेसंबंधात आहेत परंतु त्यांच्या जोडीदारापासून बहुपत्नीक क्रियाकलाप (शक्यतो विरुद्ध लैंगिक प्रवृत्तीची) लपवू इच्छितात, वैयक्तिक संपर्क, ऑनलाइन चॅट रूम किंवा निवडक माध्यमांमध्ये जाहिरातीद्वारे इतरांसोबत सहमतीपूर्ण लैंगिक क्रियाकलाप करू शकतात.
स्विंगिंगमध्ये एकेरी किंवा वचनबद्ध नातेसंबंधातील भागीदारांचा समावेश असतो जो एक मनोरंजक किंवा सामाजिक क्रियाकलाप म्हणून इतरांसोबत लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये गुंतलेला असतो.[54] स्विंगिंगची वाढती लोकप्रियता 1960च्या लैंगिक क्रांतीदरम्यान लैंगिक क्रियाकलापांच्या वाढीमुळे उद्भवलेली मानली जाते.
काही लोक व्यावसायिक व्यवहार म्हणून विविध लैंगिक क्रिया करतात. जेव्हा यामध्ये पैशाच्या किंवा मौल्यवान गोष्टीच्या बदल्यात दुसऱ्या व्यक्तीशी लैंगिक संबंध ठेवणे किंवा काही वास्तविक लैंगिक कृत्ये करणे समाविष्ट असते, तेव्हा त्याला वेश्याव्यवसाय म्हणतात. प्रौढ उद्योगाच्या इतर पैलूंमध्ये फोन सेक्स ऑपरेटर, स्ट्रिप क्लब आणि पोर्नोग्राफी यांचा समावेश होतो.
सामाजिक लिंग भूमिका लैंगिक वर्तन तसेच विशिष्ट घटनांवरील व्यक्ती आणि समुदायांच्या प्रतिक्रिया प्रभावित करू शकतात; वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन म्हणते की, "जेथे पुरुषांच्या लैंगिक हक्कांवर विश्वास दृढ असतो, जेथे लिंग भूमिका अधिक कठोर असतात आणि इतर प्रकारच्या हिंसाचाराचा उच्च दर अनुभवत असलेल्या देशांमध्ये लैंगिक हिंसा होण्याची शक्यता जास्त असते." [55] काही समाज, जसे की कौटुंबिक सन्मान आणि स्त्री शुद्धतेच्या संकल्पना खूप मजबूत आहेत, ऑनर किलिंग आणि स्त्री जननेंद्रियाचे विच्छेदन यासारख्या पद्धतींद्वारे स्त्री लैंगिकतेवर हिंसक नियंत्रण सराव करू शकतात.[56][57]
लैंगिक समानता आणि लैंगिक अभिव्यक्ती यांच्यातील संबंध ओळखला जातो आणि लैंगिक आणि पुनरुत्पादक आरोग्य प्राप्त करण्यासाठी पुरुष आणि स्त्रिया यांच्यातील समानतेचा प्रचार महत्त्वपूर्ण आहे, UN इंटरनॅशनल कॉन्फरन्स ऑन पॉप्युलेशन अँड डेव्हलपमेंट प्रोग्राम ऑफ अॅक्शनने म्हटल्याप्रमाणे:[58]
BDSM ही विविध प्रकारच्या कामुक प्रथा किंवा भूमिका आहे ज्यामध्ये बंधन, वर्चस्व आणि सबमिशन, सॅडोमासोचिझम आणि इतर परस्पर गतिशीलता यांचा समावेश होतो.[54] सरावांची विस्तृत श्रेणी पाहता, त्यापैकी काही अशा लोकांमध्ये गुंतलेले असू शकतात जे स्वतःला बीडीएसएमचा सराव करत नाहीत, बीडीएसएम समुदाय किंवा उपसंस्कृतीमध्ये समावेश करणे सहसा स्वतःची ओळख आणि सामायिक अनुभवावर अवलंबून असते.[59] BDSM समुदाय सामान्यत: गैर-आदर्श स्ट्रीक असलेल्या कोणाचेही स्वागत करतात जे समुदायाशी ओळख करतात; यामध्ये क्रॉस-ड्रेसर, शरीरात बदल घडवणारे अतिउत्साही, प्राणी खेळाडू, लेटेक्स किंवा रबर प्रेमी आणि इतरांचा समावेश असू शकतो.
B/D (बंधन आणि शिस्त) हा BDSMचा भाग आहे. बंधनात शरीराचा किंवा मनाचा संयम समाविष्ट असतो.[60] D/s म्हणजे "प्रबळ आणि अधीनता". एक प्रबळ म्हणजे जो एखाद्या व्यक्तीवर नियंत्रण ठेवू इच्छितो ज्याला नियंत्रण मिळवायचे आहे आणि अधीनस्थ म्हणजे जो नियंत्रण मिळवू इच्छिणाऱ्या व्यक्तीवर नियंत्रण ठेवतो.[60] S/M (sadism and masochism) हा BDSMचा दुसरा पॅट आहे. सॅडिस्ट ही अशी व्यक्ती आहे जी इतरांच्या वेदना किंवा अपमानात आनंद घेते आणि मासोचिस्ट ही अशी व्यक्ती आहे जी स्वतःच्या वेदना किंवा अपमानातून आनंद घेते.[60]
नेहमीच्या "पॉवर न्यूट्रल" रिलेशनशिप आणि प्ले स्टाइलच्या विपरीत जो सामान्यतः जोडप्यांचे पालन करतो, बीडीएसएम संदर्भात क्रियाकलाप आणि नातेसंबंध हे सहसा सहभागींनी पूरक, परंतु असमान भूमिका घेतल्याने वैशिष्ट्यीकृत केले जातात; अशा प्रकारे, दोन्ही भागीदारांच्या सूचित संमतीची कल्पना आवश्यक बनते. जे सहभागी त्यांच्या भागीदारांवर (लैंगिक किंवा अन्यथा) वर्चस्व गाजवतात त्यांना डोमिनंट्स किंवा टॉप्स म्हणून ओळखले जाते, तर जे सहभागी निष्क्रीय, प्राप्त करणारे किंवा आज्ञाधारक भूमिका घेतात त्यांना अधीनता किंवा तळमळ म्हणून ओळखले जाते.
या अटी कधी कधी लहान केल्या जातात जेणेकरून प्रबळ व्यक्तीला "डोम" म्हणून संबोधले जाऊ शकते (एक स्त्री स्त्रीलिंगी "डोमे" वापरणे निवडू शकते) आणि अधीनस्थ व्यक्तीला "सब" म्हणून संबोधले जाऊ शकते. शीर्ष/प्रबळ आणि खालच्या/नम्र भूमिकांमध्ये बदल करू शकणाऱ्या व्यक्ती – मग ते नातेसंबंधातील असोत किंवा दिलेल्या नातेसंबंधात – स्विच म्हणून ओळखल्या जातात. भूमिकांची नेमकी व्याख्या आणि स्वतःची ओळख हा समाजातील चर्चेचा सामान्य विषय आहे.[61] 2013च्या अभ्यासात, संशोधकांनी सांगितले की BDSM एक लैंगिक क्रिया आहे जिथे सहभागी भूमिका खेळ खेळतात, संयम वापरतात, पॉवर एक्सचेंज वापरतात, दडपशाहीचा वापर करतात आणि वेदना कधीकधी वैयक्तिक(व्यक्तींवर) अवलंबून असतात.[62] हा अभ्यास BDSM कोणत्याना कोणत्या प्रकारे सायकोपॅथॉलॉजीशी जोडलेला असू शकतो या व्यापक कल्पनेला आव्हान देतो. निष्कर्षांनुसार, BDSM मध्ये भाग घेणाऱ्या व्यक्तीला BDSMचा सराव न करणाऱ्यांपेक्षा सामाजिक आणि मानसिकदृष्ट्या अधिक सामर्थ्य तसेच अधिक स्वातंत्र्य असू शकते.[62] हे सूचित करते की जे लोक बीडीएसएम प्लेमध्ये भाग घेतात त्यांची व्यक्तिनिष्ठ कल्याण जास्त असते आणि हे बीडीएसएम प्लेसाठी व्यापक संवादाची आवश्यकता असते या वस्तुस्थितीमुळे असू शकते. कोणतीही कृती होण्यापूर्वी, भागीदारांनी त्यांच्या नातेसंबंधाच्या करारावर चर्चा करणे आवश्यक आहे. ते नाटक किती काळ चालेल, त्याची तीव्रता, त्यांच्या कृती, प्रत्येक सहभागीला कशाची गरज आहे किंवा इच्छा आहे आणि काय, असल्यास, लैंगिक क्रियाकलाप समाविष्ट केले जाऊ शकतात यावर चर्चा करतात. सर्व कृती दोन्ही पक्षांच्या सहमतीने आणि आनंददायी असाव्यात.[62]
2015च्या अभ्यासात, मुलाखत घेतलेल्या BDSM सहभागींनी नमूद केले आहे की क्रियाकलापांनी भागीदारांमधील उच्च पातळीचे कनेक्शन, जवळीक, विश्वास आणि संवाद निर्माण करण्यास मदत केली आहे.[60] अभ्यास असे सूचित करतो की वर्चस्ववादी आणि अधीनस्थ एकमेकांच्या आनंदासाठी आणि गरज पूर्ण करण्यासाठी नियंत्रणाची देवाणघेवाण करतात. सहभागींनी टिपणी केली आहे की त्यांना त्यांच्या जोडीदाराला कोणत्याही प्रकारे खूश करण्यात आनंद मिळतो आणि अनेक सर्वेक्षण केलेल्यांना असे वाटले आहे की ही BDSM बद्दलच्या सर्वोत्तम गोष्टींपैकी एक आहे. हे त्यांच्या वर्चस्वासाठी सर्वसाधारणपणे गोष्टी करण्यात एक नम्र आनंद देते तर प्रबळ व्यक्तीला त्यांच्या सर्व गोष्टी त्यांच्या अधीन राहण्यात आनंद मिळतो आणि त्यांच्या अधीन असलेल्यांना आनंद देणाऱ्या गोष्टी करण्यात आनंद होतो. निष्कर्ष असे सूचित करतात की सर्वेक्षण केलेल्या सबमिसिव्ह आणि डोमिनंट्सना आढळले की BDSM खेळ अधिक आनंददायक आणि मजेदार बनवते. सहभागींनी त्यांची वैयक्तिक वाढ, रोमँटिक नातेसंबंध, समुदाय आणि स्वतःची भावना, वर्चस्व असलेल्या व्यक्तीचा आत्मविश्वास आणि त्यांना मानसिक मुक्तता देऊन दैनंदिन गोष्टींशी सामना करणे यामधील सुधारणा देखील नमूद केल्या आहेत.[60]
असे अनेक कायदे आणि सामाजिक प्रथा आहेत जे प्रतिबंधित करतात किंवा काही प्रकारे लैंगिक क्रियाकलापांवर परिणाम करतात. हे कायदे आणि रीतिरिवाज देशानुसार बदलतात आणि काळानुसार बदलत असतात. ते, उदाहरणार्थ, संमती नसलेल्या लैंगिक संबंधांना, विवाहाबाहेरील लैंगिक संबंधांना, सार्वजनिक ठिकाणी लैंगिक क्रियाकलापांना, याशिवाय इतर अनेक गोष्टींचा अंतर्भाव करतात. यातील अनेक निर्बंध गैर-वादग्रस्त आहेत, परंतु काही सार्वजनिक चर्चेचा विषय बनले आहेत.
एखाद्याला लैंगिक कृत्ये करण्यास भाग पाडणे किंवा संमती नसलेल्या व्यक्तीसोबत लैंगिक कृत्ये करण्यास भाग पाडणे हा बहुतेक समाज गंभीर गुन्हा मानतात. याला लैंगिक अत्याचार म्हणतात, आणि लैंगिक प्रवेश झाल्यास त्याला बलात्कार म्हणतात, सर्वात गंभीर प्रकारचा लैंगिक अत्याचार. या फरकाचे तपशील वेगवेगळ्या कायदेशीर अधिकारक्षेत्रांमध्ये भिन्न असू शकतात. तसेच, लैंगिक बाबींमध्ये प्रभावी संमती काय असते हे संस्कृतीनुसार बदलते आणि वारंवार वादविवाद केले जातात. एखाद्या व्यक्तीने लैंगिक संबंध ठेवण्यासाठी ( संमतीचे वय ) किमान वयाचे नियमन करणारे कायदे सहसा किशोरवयीन लैंगिक वर्तनाप्रमाणेच चर्चेचा विषय असतात. काही समाजांनी सक्तीचे लग्न केले आहे, जेथे संमती आवश्यक नाही.
पाश्चिमात्य देशात लग्नाआधी सेक्स बेकायदेशीर नाही. सामाजिक निषिद्ध आहेत आणि अनेक धर्म विवाहपूर्व लैंगिक संबंधांचा निषेध करतात. सौदी अरेबिया, पाकिस्तान,[63] अफगाणिस्तान,[64][65][66] इराण,[66] कुवेत,[67] मालदीव,[68] मोरोक्को,[69] ओमान,[70] ] अनेक मुस्लिम देशांमध्ये [71] मॉरिटानिया,[72] संयुक्त अरब अमिराती,[73][74] सुदान,[75] येमेन,[76] विवाहाबाहेरील कोणत्याही प्रकारची लैंगिक क्रिया बेकायदेशीर आहे. दोषी आढळलेल्यांना, विशेषतः स्त्रियांना, लैंगिक जोडीदाराशी विवाह करण्यास भाग पाडले जाऊ शकते, सार्वजनिकरित्या मारहाण केली जाऊ शकते किंवा दगडाने ठेचून ठार मारले जाऊ शकते.[77] बऱ्याच आफ्रिकन आणि मूळ जमातींमध्ये, लैंगिक क्रियाकलापांना विवाहित जोडप्याचा विशेषाधिकार किंवा अधिकार म्हणून पाहिले जात नाही, तर शरीराचे एकत्रीकरण म्हणून पाहिले जाते आणि त्यामुळे त्यांची तिरस्कार केली जात नाही.[78]
अमेरिकन पौगंडावस्थेतील विवाहबाह्य लैंगिक संबंधांबद्दलच्या बदलत्या दृष्टिकोनाचे इतर अभ्यासांनी विश्लेषण केले आहे. पौगंडावस्थेतील मुलांना त्यांच्या आरोग्य, सामाजिक आणि भावनिक कल्याणाच्या संदर्भात मौखिक आणि योनी लैंगिक संबंधांबद्दल कसे वाटते हे विचारण्यात आले. एकंदरीत, किशोरांना असे वाटले की तोंडी सेक्स त्यांच्या लोकसंख्येमध्ये अधिक सामाजिकदृष्ट्या सकारात्मक आहे.[79] निष्कर्षांनी सांगितले की किशोरवयीनांचा असा विश्वास होता की डेटिंग आणि नॉन-डेटिंग किशोरवयीन मुलांसाठी मौखिक लैंगिक संबंध योनिमार्गाच्या लैंगिकतेपेक्षा त्यांच्या एकूण मूल्यांना आणि विश्वासांना कमी धोकादायक आहे.[79] असे विचारले असता, संशोधनात भाग घेतलेल्या किशोरवयीन मुलांनी मुखमैथुन हे त्यांच्या समवयस्कांना अधिक स्वीकारार्ह मानले आणि त्यांची वैयक्तिक मूल्ये योनिमार्गाच्या संभोगापेक्षा अधिक मानली.[79]
प्रत्येक अधिकारक्षेत्राचे कायदे एखाद्या तरुण व्यक्तीला लैंगिक क्रियाकलापांमध्ये गुंतण्याची परवानगी असलेले किमान वय सेट करते.[80] संमतीचे हे वय साधारणत: 14 ते 18 वर्षांच्या दरम्यान असते, परंतु कायदे वेगवेगळे असतात. अनेक अधिकारक्षेत्रांमध्ये, संमतीचे वय हे व्यक्तीचे मानसिक किंवा कार्यक्षम वय असते.[81][82][83] परिणामी, संमतीच्या निर्धारित वयापेक्षा जास्त असलेले लोक मानसिक अपरिपक्वतेमुळे कायदेशीररित्या संमती देण्यास अक्षम मानले जाऊ शकतात.[81][82][83][84][85] अनेक अधिकारक्षेत्रे एखाद्या प्रौढ व्यक्तीच्या कोणत्याही लैंगिक कृतीला बाल लैंगिक शोषण मानतात.
संमतीचे वय लैंगिक कृतीच्या प्रकारानुसार, अभिनेत्यांचे लिंग किंवा विश्वासाच्या पदाचा दुरुपयोग यासारख्या इतर निर्बंधांनुसार बदलू शकते. काही अधिकार क्षेत्रे एकमेकांसोबत लैंगिक कृत्यांमध्ये गुंतलेल्या तरुणांसाठी भत्ते देखील देतात.[86]
बहुतेक न्यायक्षेत्रे काही जवळच्या नातेवाईकांमधील लैंगिक क्रियाकलाप प्रतिबंधित करतात. हे कायदे काही प्रमाणात बदलतात; अशा कृत्यांना अनैतिक म्हणतात.
अनाचार कायद्यांमध्ये विवाह अधिकारांवर निर्बंध समाविष्ट असू शकतात, जे अधिकारक्षेत्रांमध्ये देखील भिन्न असतात. जेव्हा व्यभिचारात प्रौढ आणि लहान मुलाचा समावेश होतो, तेव्हा ते बाल लैंगिक अत्याचाराचे एक प्रकार मानले जाते.[87][88]
संमती नसलेली लैंगिक क्रिया किंवा एखाद्या अनिच्छित व्यक्तीला लैंगिक कृतीचा साक्षीदार बनवणे हे लैंगिक शोषणाचे प्रकार आहेत, तसेच (अनेक देशांमध्ये) फ्रोट्युरिझम, टेलिफोन स्कॅटोफिलिया (अभद्र फोन कॉल्स) आणि गैर-सहमतीचे प्रदर्शन यांसारखे काही गैर-सहमतीचे पॅराफिलिया आहेत. आणि व्हॉय्युरिझम (अनुक्रमे "अशोभनीय प्रदर्शन " आणि " पीपिंग टॉम " म्हणून ओळखले जाते).[89]
लोक कधीकधी पैशासाठी किंवा इतर संसाधनांमध्ये प्रवेशासाठी सेक्सची देवाणघेवाण करतात. काम अनेक वेगवेगळ्या परिस्थितीत घडते. लैंगिक सेवांसाठी देय प्राप्त करणारी व्यक्ती वेश्या म्हणून ओळखली जाते आणि ज्या व्यक्तीला अशा सेवा प्राप्त होतात त्या व्यक्तीचा उल्लेख अनेक अटींद्वारे केला जातो, जसे की ग्राहक असणे. वेश्याव्यवसाय ही लैंगिक उद्योगातील एक शाखा आहे. वेश्याव्यवसायाची कायदेशीर स्थिती देशानुसार बदलते, दंडनीय गुन्हा ते नियमन केलेल्या व्यवसायापर्यंत. अंदाजानुसार जागतिक वेश्याव्यवसाय उद्योगातून वार्षिक उत्पन्न $100 पेक्षा जास्त आहे अब्ज [90] वेश्याव्यवसाय हा कधीकधी "जगातील सर्वात जुना व्यवसाय" म्हणून ओळखला जातो.[91] वेश्याव्यवसाय ही एक स्वैच्छिक वैयक्तिक क्रियाकलाप असू शकते किंवा पिंप्सद्वारे सुलभ किंवा जबरदस्ती केली जाऊ शकते.
सर्व्हायव्हल सेक्स हा वेश्याव्यवसायाचा एक प्रकार आहे ज्यामध्ये गरजू लोक गुंतलेले असतात, सामान्यत: जेव्हा बेघर किंवा अन्यथा वंचित लोक अन्न, झोपण्याची जागा किंवा इतर मूलभूत गरजांसाठी किंवा ड्रग्ससाठी सेक्सचा व्यापार करतात.[92] हा शब्द लैंगिक व्यापार आणि गरिबी संशोधक आणि मदत कामगार वापरतात.[93][94]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.