![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/14/Makemake_with_moon.png/640px-Makemake_with_moon.png&w=640&q=50)
Макемаке
From Wikipedia, the free encyclopedia
Макемаке, албан ёсоор (136472) Макемаке нь нарны аймгийн (тэмдэг: )[7] гурав дахь том одой гараг, куйперийн бүс дахь хамгийн том кубеванонуудын нэг юм. [b] Диаметр нь дэлхийн вангийн дөрөвний гуравтай тэнцэнэ.[8] Куйперийн бүс дахь зүйлүүдээс Макемаке нь дагуулгүй гэдгээрээ онцлог. Дундаж температур нь маш бага (30 K, −243.2 °C) тул гадарга дээр нь метан, этан, азотын мөсүүд байдаг. [9]
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/TheKuiperBelt_Orbits_2003EL61_2005FY9-ru.svg/640px-TheKuiperBelt_Orbits_2003EL61_2005FY9-ru.svg.png)
![]() Хаббл сансрын дуран авайгаар авсан Макемейк ба түүний сарны зураг |
|
Нээлт
| |
---|---|
Нээсэн хүн | Майкл Браун, Чадвик Трухилло, Дэйвид Рабиновиц |
Нээсэн огноо | 2005 оны 3 сарын 31 |
Нэршил
| |
БГТ нэршил | (136472) Makemake |
Өөр нэр | 2005 FY9 |
Бага гаргийн ангилал |
одой гариг, плутойд, TNO (кубевано)[1] |
Эрин 1955 оны 1 сарын 28 (юлианы өдөр 2 435 135.5) | |
Апоцентр | 7,939.7 Гм (53.074 а.н.) |
Перицентр | 5,760.8 Гм (38.509 а.н.) |
Их хагас тэнхлэг | 6,850.3 Гм (45.791 а.н.) |
Эксентриситет | 0.159 |
Орбитын үе | 113,183 өдөр (309.88 юлианы жил) |
Дундаж орбитын хурд | 4.419 км/с |
Дундаж гажилт | 85.13° |
Хазайлт | 28.96° |
Өгсөгч уулзварын уртраг | 79.382° |
Перицентрийн аргумент | 298.41° |
Дагуул | 1 |
Физик шинж чанар
| |
Хэмжээсүүд | 1,300–1,900 км |
Дундаж радиус | 750+200−100 km[4] |
Гадаргын талбай | ~7,000,000 км² |
Эзлэхүүн | ~1.8X109 км³ |
Масс | ~4X1021 кг |
Дундаж нягтшил | ~2 g/см³ (таамаг) |
Экваторын гадаргын гравитацын хүч | ~0.47 м/с² |
Сансрын хоёрдугаар хурд | ~0.84 км/с |
Экватор дахь эргэх үе |
тодорхойгүй |
Тэнхлэгийн хазайлт | тодорхойгүй |
Албедо | 78.2+10.3−8.6 (геом.)[4] |
Температур | 30–35 K [d](ижил албедог хэрэглэж тооцож буй) |
Үзэгдэх гэрэлтэлт | 16.7 (сөрөг)[5][6] |
Абсолют гэрэлтэлт (H) | -0.48[3] |
2005 оны 3 сард Майкл Брауны ахалсан багийн нээсэн Макемакед анх 2005 FY9 нэр өгсөн ба дараа нь 136472 бага гаргийн дугаар өгчээ. 2005 оны 7 сарын 29-нд нээснийгээ зарлагдсан. Тухайн одой гараг нь Рапануй бурхны нэрээр нэрлэгдсэн. 2008 оны 6 сарын 11-нд Олон Улсын Одон Орны Холбоо Макемакег плутойдын (Тэнгэрийн вангаас цааш орших одой гаргууд буюу Дэлхийн ван, Хаумеа, Эрида) зэрэглэлд оруулж болох зүйлсийн жагсаалтад оруулжээ. 2008 оны 7 сард Макемакег албан ёсоор плутоидын зэрэглэлд багтаасан байна.[9][10][11][12]