Энэ хуудас нь улс төрийн субъектийн тухай өгүүлнэ. Бусад газарзүйн бүс нутгийг, «Палестин (бүс нутаг)»-с харна уу.
Палестин (Араб: فلسطين, галиглал: Филастин, pronounced [fɪ.las.tˤiːn]), албан ёсоор Палестин Улс[a] (دولة فلسطين, Даулат Филастин) нь олон улсад тусгаар тогнолыг нь дэмжин улс болохыг нь хүлээн зөвшөөрсөн ч бүрэн эрхт байдал нь маргаантай байсаар байгаа улс юм.[18][19] Тус улсыг 1988 оны арваннэгдүгээр сарын 15-нд Алжир хотод Палестины чөлөөлөх байгууллагаас (ПЧБ) палестинчуудын улс хэмээн тунхагласан юм. Улсыг тунхаглагчид нь 1967 оноос хойш Израилын мэдэлд байсан Баруун Йорданы орныг, Газын зурвасын хамтаар мөн Зүүн Иерусалим хотыг улсын нийслэл хэмээн тус улсын нутаг дэвсгэр болгохыг шаардав. Тусгаар улс болохыг тунхаглал үеэр ПЧБ-ын гишүүд нь Тунис руу дүрвэн, нэхэмжилсэн газар нутагтаа ямар ч хяналт тогтоож чадаагүй учраас энэхүү алхам нь зөвхөн бэлгэдлийн төдий л зүйл байв. Гэсэн ч 1990 оныг хүртэл дэлхийн бараг 100 улс Палестин Улсын тусгаар тогтнолыг хүлээн зөвшөөрсөн юм. Өнөөдөр нийт 137 улс тус улсын тусгаар тогтнолыг хүлээн зөвшөөрчээ.
Quick Facts Палестин Улсدولة فلسطين (Араб)Даулат Филастин, Төлөв ...
دولة فلسطين (Араб) Даулат Филастин
|
---|
|
Төрийн дуулал: "فدائي" "Fida'i"[1] "Фидаин дайчин"
|
Нэхэмжилсэн нутаг дэвсгэр (ногоон) [2]Израил мөн нэхэмжилсэн (цайвар ногоон) |
Төлөв | НҮБ-ын ажиглагч улс НҮБ-ын 139 гишүүн улс хүлээн зөвшөөрсөн |
---|
- Тунхагласан нийслэл
- Захиргааны
төв
| |
---|
Томоохон хот | Рафах |
---|
Албан ёсны хэл | Араб хэл |
---|
Ард түмний нэршил | Палестинчууд |
---|
Төр засаг | Нэгдмэл холимог бүгд найрамдах улс[3] |
---|
|
• Ерөнхийлөгч | Махмуд Аббасa |
---|
• Ерөнхий сайд | Мухаммед Штайе |
---|
• Парламентын дарга | Азиз Дуэйк |
---|
|
Хууль тогтоох байгууллага | Үндэсний Зөвлөл |
---|
|
|
• Тусгаар тогтнолын тунхаглал | 11 сарын 15, 1988 |
---|
• НҮБЕА-н ажиглагчын статус | 11 сарын 29, 2012 |
---|
| Явагдаж буй[c][4][5] |
---|
|
|
• Нийт | 6,020[6] км2 (163) |
---|
• Усны эзлэх талбай (%) | 3.5[7] |
---|
| 5,655 км2 |
---|
| 365 км2[8] |
---|
|
• 2023 тооцоо | 5,483,450[9] (121) |
---|
• Нягтаршил | 731/км2 |
---|
ДНБ (ХАЧП) | 2022 тооцоо |
---|
• Нийт | ▲$33.9 тэрбум[10] (138) |
---|
• Нэг хүнд ноогдох | ▲$6,354[10] (140) |
---|
ДНБ (нэрлэсэн) | 2022 тооцоо |
---|
• Нийт | ▼$19.6 тэрбум[10] (121) |
---|
• Нэг хүнд ноогдох | ▼$3,517[10] (131) |
---|
ОТББИ (2016) | ▼ 33.7[11] дундаж |
---|
ХХИ (2019) | ▲ 0.708[12] өндөр · 115 |
---|
Мөнгөний нэгж | |
---|
Цагийн бүс | UTC+2 (Палестины Стандарт Цаг) |
---|
• Зуны цаг (ЗЦ) | UTC+3 (Палестины Зуны Цаг) |
---|
Огнооны формат | өө/сс/жжжж |
---|
Жолооны тал | баруун |
---|
Утасны томьёо | +970 |
---|
ISO 3166 код | PS |
---|
Домэйн нэр | .ps |
---|
- Мөн улсын засгийн газрын тэргүүн.[d]
- Нэхэмжилсэн нутаг дэвсгэр нь Израилын хяналтад байгаа.
- Рамалла нь Палестины үндэсний засаг захиргааны төв юм.[14]
|
Close
Газын зурвасыг Исламын босогч Хамас бүлэглэл удирдаж, 2007 оноос хойш Египет, Израилын урт хугацааны бүслэлтэд байгаа.[c]
Үндсэн өгүүлэл: Ойрх Дорнодын мөргөлдөөн
Палестин гэдэг нэрийг одоо Израилд нэгдсэн Британийн Мандатын нутаг дэвсгэр гэж ихэвчлэн тайлбарлаж болохыг анхаарна уу. Энэ нэрийг мөн албан ёсоор Палестин Улсын[15] товч хэлбэрийн лавлагаа болгон ашигладаг бөгөөд энэ нь Палестины засаг захиргаа,[16] Палестиныг чөлөөлөх байгууллага,[17] болон бусад нэр томъёоны ижил төстэй хэрэглээнээс ялгагдах ёстой.
Палестины тусгаар тогтнолын тунхаглалд "Манай Палестины нутаг дэвсгэр дээр нийслэл Иерусалим (Ал-Кудс Аш-Шариф) хоттой Палестин улс байгуулагдсаныг тунхагласан." Израиль нь Иерусалимыг де-факто хяналтандаа байлгадаг боловч хоёр улсын Иерусалимд тавьсан нэхэмжлэлийг олон улсын хамтын нийгэмлэг хүлээн зөвшөөрдөггүй. Рамаллад засгийн газрын байгууллага болон гадаад төлөөлөгчийн газрууд байрладаг засаг захиргааны нийслэл, бол ихэнх улс орнууд Израиль дахь Элчин сайдын яамаа Тел-Авив хотод ажиллуулдаг.
Израил улс ПҮЗХ-д газар нутгийн ангиллаас хамааран Палестины нутаг дэвсгэрт зарим чиг үүргийг гүйцэтгэхийг зөвшөөрдөг. Энэ нь Газын зурвас дахь хамгийн бага хөндлөнгийн оролцоог (хилийн хяналтыг хадгалах: агаар,[20] дотоод уснаас цааш тэнгис,[20][21] газар[22]) (түүний дотоод болон хуурай газрын хилийн Египетийн хэсэг нь Хамасын хяналтад байдаг), мөн өөр газар янз бүрийн түвшний хөндлөнгийн оролцоо хадгалсан.[23][24][25][26][27] Мөн Израилын эзэлсэн нутаг дэвсгэрийг харна уу.
"Palestine" (includes audio). nationalanthems.info. Архивласан огноо 31 March 2014. Татаж авсан: 8 June 2014.
Miskin, Maayana (5 December 2012). "PA Weighs 'State of Palestine' Passport". israelnationalnews.com. Arutz Sheva. Архивласан огноо 7 December 2012. Татаж авсан: 8 June 2014. A senior PA official revealed the plans in an interview with Al-Quds newspaper. The change to 'state' status is important because it shows that 'the state of Palestine is occupied,' he said.
According to Article 4 of the 1994 Paris Protocol Архивлагдсан 1 Аравдугаар сар 2016 at the Wayback Machine. The Protocol allows the Palestinian Authority to adopt multiple currencies. In the West Bank, the Israeli new sheqel and Jordanian dinar are widely accepted; while in the Gaza Strip, the Israeli new sheqel and Egyptian pound are widely accepted.
Bissio, Robert Remo, ed. (1995). The World: A Third World Guide 1995–96. Montevideo: Instituto del Tercer Mundo. p. 443. ISBN 978-0-85598-291-1.
Israel's Disengagement Plan: Renewing the Peace Process Архивлагдсан 2 Гуравдугаар сар 2007 at the Wayback Machine: "Israel will guard the perimeter of the Gaza Strip, continue to control Gaza air space, and continue to patrol the sea off the Gaza coast. ... Israel will continue to maintain its essential military presence to prevent arms smuggling along the border between the Gaza Strip and Egypt (Philadelphi Route), until the security situation and cooperation with Egypt permit an alternative security arrangement."