സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയ

ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ തെക്കൻ മധ്യഭാഗത്തുള്ള ഒരു സംസ്ഥാനമാണ് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയ. (എസ്‌.എ. എന്ന് ചുരുക്കത്തിൽ ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു) ഇവിടെ രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വരണ്ട പ്രദേശങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. 9,83,482 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ് ഇതിന്റെ മൊത്തം ഭൂവിസ്തൃതി. ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെയും ടെറിട്ടറികളുടെയും വിസ്തീർണ്ണം അനുസരിച്ച് ഇത് നാലാമത്തെയും ജനസംഖ്യ പ്രകാരം അഞ്ചാമത്തെതുമാണ്. മൊത്തം 1.7 ദശലക്ഷം ആളുകളാണു് ഇവിടെയുള്ളത്.^[2] വെസ്റ്റേൺ ഓസ്ട്രേലിയയ്ക്ക് ശേഷം ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ജനസംഖ്യ ഇവിടെയാണ് കേന്ദ്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. 77 ശതമാനത്തിലധികം സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയക്കാർ തലസ്ഥാനമായ അഡ്‌ലെയ്ഡിലോ പരിസരങ്ങളിലോ താമസിക്കുന്നു. സംസ്ഥാനത്തെ മറ്റ് ജനസംഖ്യാ മേഖലകൾ താരതമ്യേന ചെറുതാണ്. രണ്ടാമത്തെ വലിയ കേന്ദ്രമായ മൗണ്ട് ഗാംബിയറിൽ ജനസംഖ്യ 28,684 ആണ്.

സൗത്ത് ഓസ്ട്രേലിയ
പതാക Coat of arms
Slogan or nickname	The Festival State The Wine State
മറ്റ് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ സംസ്ഥാനങ്ങളും പ്രദേശങ്ങളും
Coordinates	30°S 135°E
Capital city	Adelaide
Demonym	South Australians, Croweater (colloquial),[1] South Aussie
Government	ഭരണഘടനാപരമായ രാജവാഴ്ച
• Governor	Hieu Van Le
• Premier	Steven Marshall (Liberal)
Australian state
• Declared as Province	Letters Patent 19 February 1836
• Commencement of colonial government	28 December 1836
• Responsible    government	22 April 1857
• Became state	1901
• Australia Act	3 March 1986
Area
• Total	10,43,514 km² (4th) 4,02,903 sq mi
• Land	9,83,482 km² 3,79,725 sq mi
• Water	60,032 km² (5.75%) 23,178 sq mi
Population (March 2019)[2]
• Population	17,48,630 (5th)
• Density	1.78/km² (6th) 4.6 /sq mi
Elevation
• Highest point	Mount Woodroffe 1,435 m (4,708 ft)
• Lowest point	Kati Thanda-Lake Eyre −16 m (−52 ft)
Gross state product (2018–19)
• Product ($m)	$1,07,990[3] (5th)
• Product per capita	$61,965 (7th)
Time zone(s)	UTC+9:30 (ACST) UTC+10:30 (ACDT)
Federal representation
• House seats	10/151
• Senate seats	12/76
Abbreviations
• Postal	SA
• ISO 3166-2	AU-SA
Emblems
• Floral	Sturt's Desert Pea (Swainsona formosa)
• Animal	Southern hairy-nosed wombat (Lasiorhinus latifrons)
• Bird	Piping shrike
• Fish	Leafy seadragon (Phycodurus eques)
• Mineral or gemstone	Opal
• Fossil	Spriggina floundersi
• Colours	Red, blue, and gold
Website	www.sa.gov.au

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയ മറ്റ് പ്രധാന ഭൂപ്രദേശങ്ങളുമായും നോർത്തേൺ ടെറിട്ടറിയുമായും അതിർത്തി പങ്കിടുന്നു. പടിഞ്ഞാറ് വെസ്റ്റേൺ ഓസ്‌ട്രേലിയ, വടക്ക് നോർത്തേൺ ടെറിട്ടറി, വടക്ക് കിഴക്ക് ക്വീൻസ്‌ലാൻഡ്, കിഴക്ക് ന്യൂ സൗത്ത് വെയ്ൽസ്, തെക്ക്-കിഴക്ക് വിക്ടോറിയ, തെക്ക് ഗ്രേറ്റ് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ബൈറ്റ് എന്നിവയാണ് അതിർത്തികൾ.^[4] ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ജനസംഖ്യയുടെ എട്ട് ശതമാനത്തിൽ താഴെയുള്ള ഈ സംസ്ഥാനം ആറ് സംസ്ഥാനങ്ങളിലും രണ്ട് ടെറിട്ടറികളിലും ജനസംഖ്യയിൽ അഞ്ചാം സ്ഥാനത്താണ്. ഇവിടുത്തെ ഭൂരിപക്ഷം ആളുകളും വലിയ മെട്രോപൊളിറ്റൻ നഗരമായ അഡ്‌ലെയ്ഡിലാണ് താമസിക്കുന്നത്. ബാക്കിയുള്ളതിൽ ഭൂരിഭാഗവും തെക്ക്-കിഴക്കൻ തീരത്തും മുറെ നദിയിലും ഫലഭൂയിഷ്ഠമായ പ്രദേശങ്ങളിലാണ് താമസിക്കുന്നത്. സംസ്ഥാനത്തിന്റെ കോളനിവത്ക്കരണം ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ സവിശേഷമായതാണ്.^[5] കുറ്റവാളികളുടെ ഒത്തുതീർപ്പിനേക്കാൾ സ്വതന്ത്രമായി കുടിയേറിപ്പാർത്ത ആസൂത്രിതമായ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് പ്രവിശ്യയായിരുന്നു ഇവിടം. 1836 ഡിസംബർ 28-ന് കൗൺസിൽ അംഗങ്ങൾ ഓൾഡ് ഗം ട്രീയ്ക്ക് സമീപം സത്യപ്രതിജ്ഞ ചെയ്തപ്പോൾ കൊളോണിയൽ സർക്കാർ ആരംഭിച്ചു.

കാർഷിക, ഉൽപാദന, ഖനന വ്യവസായങ്ങളാണ് സംസ്ഥാനത്തിന്റെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയുടെ പ്രധാന സ്രോതസ്സ്. മറ്റ് ഭൂഖണ്ഡങ്ങളിലെന്നപോലെ തന്നെ ഈ പ്രദേശം വളരെക്കാലമായി ആദിവാസി ജനതയുടെ മേൽക്കോയ്മയിലായിരുന്നു. അവർ നിരവധി ഗോത്രങ്ങളിലും ഭാഷകളിലും സംഘടിപ്പിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. അഡ്‌ലെയ്ഡ് സ്ഥാപിക്കുന്നതിന് അഞ്ച് മാസം മുമ്പ് 1836 ജൂലൈ 26 ന് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ കമ്പനി കംഗാരു ദ്വീപിലെ കിംഗ്സ്‌കോട്ടിൽ ഒരു താൽക്കാലിക സെറ്റിൽമെന്റ് സ്ഥാപിച്ചു.^[6] വ്യവസ്ഥാപിത കോളനിവൽക്കരണമാണ് സെറ്റിൽമെന്റിന് പിന്നിലെ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശക തത്ത്വം. എഡ്വേർഡ് ഗിബ്ബൺ വേക്ക്ഫീൽഡ് വാദിച്ച ഈ സിദ്ധാന്തം പിന്നീട് ന്യൂസിലാന്റ് കമ്പനി ഉപയോഗിച്ചു.^[7] സ്വതന്ത്ര കുടിയേറ്റക്കാർക്കുള്ള പൗരസ്വാതന്ത്ര്യവും മതപരമായ സഹിഷ്ണുതയും വാഗ്ദാനം ചെയ്ത് പ്രവിശ്യയെ നാഗരികതയുടെ കേന്ദ്രമായി സ്ഥാപിക്കുക എന്നതായിരുന്നു ലക്ഷ്യം. സാമ്പത്തിക മാന്ദ്യത്താൽ അതിന്റെ ചരിത്രം അടയാളപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ടെങ്കിലും ദക്ഷിണ ഓസ്‌ട്രേലിയ രാഷ്ട്രീയമായി പുതുമയുള്ളതും, സാംസ്കാരികമായി ഊർജ്ജസ്വലവുമായി കുതിക്കുന്നു. മികച്ച വീഞ്ഞിനും നിരവധി സാംസ്കാരിക ഉത്സവങ്ങൾക്കും പേരുകേട്ടതാണ് സൗത്ത് ഓസ്ട്രേലിയ.

ചരിത്രം

ആദിമനിവാസികൾക്കൊപ്പം യൂറോപ്യൻ കുടിയേറ്റക്കാർ, 1850

ദക്ഷിണ ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ മാനുഷിക ഇടപെടലുകളുടെ തെളിവുകൾ 20,000 വർഷം പഴക്കമുള്ളതാണ്. നുള്ളാർബർ സമതലത്തിലെ കൂനാൽഡ ഗുഹയിൽ ഫ്ലിന്റ് മൈനിംഗ് പ്രവർത്തനവും റോക്ക് ആർട്ടും ഉണ്ട്. സമുദ്രനിരപ്പ് ക്രമേണ ഉയരുന്നതിനാൽ ദ്വീപ് ഒഴിവാക്കപ്പെടുന്നതിന് വളരെ മുമ്പുതന്നെ ദ്വീപിൽ താമസമുണ്ടായിരുന്നു.^[8] ദക്ഷിണ ഓസ്‌ട്രേലിയൻ തീരത്ത് ആദ്യമായി ഫ്രാങ്കോയിസ് തിജ്‌സെൻ ക്യാപ്റ്റനായി എത്തിയ ഡച്ച് കപ്പലായ ഗുൽഡൻ സീപേർട്ട് തീരപ്രദേശത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗം മുതൽ കിഴക്ക് ന്യൂയിറ്റ്സ് ദ്വീപസമൂഹം വരെ പരിശോധിച്ച് മാപ്പുചെയ്തു. തിജ്സെൻ രാജ്യത്തിന്റെ കിഴക്ക് ല്യൂവിനു മുഴുവൻ ഭാഗത്തെയും "ന്യൂറ്റ്സ് ലാൻഡ്" എന്ന് നാമകരണം ചെയ്തു. കപ്പലിലെ ഒരു വിശിഷ്ട യാത്രക്കാരനായ ഇന്ത്യയിലെ കൗൺസിലർമാരിൽ ഒരാളായ പീറ്റർ ന്യൂറ്റ്സിന്റെ പേരാണ് നൽകിയത്.^[9]

തെക്കൻ ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ തീരപ്രദേശത്തെ ആദ്യമായി മാപ്പുചെയ്തത് 1802-ൽ മാത്യു ഫ്ലിൻഡേഴ്‌സും നിക്കോളാസ് ബൗഡിനും ആയിരുന്നു. എന്നാൽ ഇവിടേക്കുള്ള പ്രവേശനമാർഗ്ഗം ഒഴികെ പോർട്ട് അഡ്ലെയ്ഡ് റിവർ എന്ന് നാമകരണം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ഇത് 1831-ൽ ക്യാപ്റ്റൻ കോലറ്റ് ബാർക്കർ ആദ്യമായി കണ്ടുപിടിക്കുകയും പിന്നീട് 1836–37 ൽ കേണൽ വില്യം ലൈറ്റ് കൃത്യമായി അടയാളപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു. സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ കോളനിവൽക്കരണ കമ്മീഷണർമാരുടെ 'ഫസ്റ്റ് എക്സ്പെഡിഷൻ' എന്നറിയപ്പെടുന്ന നേതാവും സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ആദ്യത്തെ സർവേയർ ജനറലുമായിരുന്നു ഇദ്ദേഹം.

ഇപ്പോൾ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ സംസ്ഥാനമായി മാറിയ ഈ പ്രദേശം 1788-ൽ ന്യൂ സൗത്ത് വെയിൽസിന്റെ കോളനിയുടെ ഭാഗമായി ബ്രിട്ടനുവേണ്ടി അവകാശപ്പെട്ടു. പുതിയ കോളനിയിൽ ഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭാഗവും ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നുവെങ്കിലും ആദ്യകാല വാസസ്ഥലങ്ങൾ എല്ലാം കിഴക്കൻ തീരത്തായിരുന്നു. വളരെ കുറച്ച് പര്യവേക്ഷകർ മാത്രമാണ് ഈ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്തേക്ക് എത്തിച്ചേർന്നത്. ന്യൂ സൗത്ത് വെയിൽസിന്റെ തെക്ക്-പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് വാസസ്ഥലങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കാനുള്ള പ്രധാന നിർദ്ദേശം മുന്നോട്ട് വയ്ക്കുന്നതിന് നാൽപത് വർഷത്തിലധികം സമയമെടുത്തു.

1834 ഓഗസ്റ്റ് 15-ന് ബ്രിട്ടീഷ് പാർലമെന്റ് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയ ആക്റ്റ് 1834 (ഫൗണ്ടേഷൻ ആക്റ്റ്) പാസാക്കി. ഇത് തെക്കൻ ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ ഒരു പ്രവിശ്യയോ പ്രവിശ്യകളോ സ്ഥാപിക്കാനുള്ള അധികാരം നല്കി. 132° ക്കും 141° ക്കും ഇടയിലുള്ള കിഴക്കൻ രേഖാംശത്തിനും 26° തെക്കൻ അക്ഷാംശം മുതൽ തെക്കൻ സമുദ്രം വരെയുമുള്ള ഭൂമി കോളനിക്ക് അനുവദിക്കുമെന്നും അത് കുറ്റവാളികളില്ലാത്തതാണെന്നും ഈ ആക്റ്റ് വ്യക്തമാക്കി.^[10]

ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ ബാക്കി ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ടെറ നുള്ളിയസ് പുതിയ പ്രവിശ്യയ്ക്ക് ബാധകമല്ല. സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയ ആക്റ്റ് 1834-ലെ പ്രവർത്തനക്ഷമമായ വ്യവസ്ഥകൾ പ്രകാരം തദ്ദേശവാസികൾക്ക് ഭൂമിയുടെ അവകാശം ഉറപ്പുനൽകുന്നുണ്ടെങ്കിലും ഇത് സൗത്ത് ഓസ്ട്രേലിയൻ കമ്പനി അധികാരികളും കുടിയേറ്റക്കാരും അവഗണിച്ചു.^[11][11][12] ഗവർണറുടെ പ്രാരംഭ പ്രഖ്യാപനത്തിൽ സ്വദേശീയരായ ജനങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങളെക്കുറിച്ച് ശക്തമായ പരാമർശമുണ്ടായിട്ടും ദക്ഷിണ ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ അതിർത്തി യുദ്ധങ്ങളിൽ നിരവധി സംഘട്ടനങ്ങളും മരണങ്ങളും ഉണ്ടായി.

പ്രവിശ്യയിൽ സ്ഥിരതാമസമാക്കുന്നതിന് മുമ്പ് സർവേ ആവശ്യമായിരുന്നു. സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ കോളനിവൽക്കരണ കമ്മീഷണർമാർ വില്യം ലൈറ്റിനെ അതിന്റെ 'ആദ്യ പര്യവേഷണ' നേതാവായി നിയമിച്ചു. ദക്ഷിണ ഓസ്‌ട്രേലിയൻ തീരപ്രദേശത്തിന്റെ 1500 മൈൽ ദൂരം പരിശോധിക്കാനും തലസ്ഥാനത്തിനായി ഏറ്റവും മികച്ച സ്ഥലം തിരഞ്ഞെടുക്കാനും ചുമതലപ്പെടുത്തി. തുടർന്ന് നഗരത്തിന്റെ സ്ഥാനം ആസൂത്രണം ചെയ്യുകയും സർവേ നടത്തുകയും ചെയ്തു. ഒരു ഏക്കർ ടൗൺ വിഭാഗത്തിനായും 134 ഏക്കർ രാജ്യ വിഭാഗങ്ങളിലേക്കും ഉൾപ്പെടുത്തി.

നിലവിൽ ഏഴ് കപ്പലുകളും 636 പേരും താമസിക്കുന്ന സെറ്റിൽമെന്റ് കംഗാരു ഐലന്റിലെ കിംഗ്സ്‌കോട്ടിൽ താൽക്കാലികമായി സ്ഥാപിച്ചു. തലസ്ഥാനത്തിന്റെ ഔദ്യോഗിക സ്ഥലം വില്യം ലൈറ്റ് തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതുവരെ അഡ്‌ലെയ്ഡ് നഗരമാണ് ഇതിനായി ഉൾപ്പെടുത്തിയത്. ആദ്യത്തെ കുടിയേറ്റക്കാർ 1836 നവംബറിൽ ഹോൾഡ്‌ഫാസ്റ്റ് ബേയിൽ (ഇന്നത്തെ ഗ്ലെനെൽഗിന് സമീപം) എത്തി.

കൊളോണിയൽ ഗവൺമെന്റിന്റെ ആരംഭം 1836 ഡിസംബർ 28-ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഇത് ഇപ്പോൾ പ്രൊക്ലമേഷൻ ഡേ എന്നറിയപ്പെടുന്നു.

ബ്രിട്ടീഷ് കുറ്റവാളികളെ ലഭിക്കാത്ത ഏക ഓസ്‌ട്രേലിയൻ സംസ്ഥാനമാണ് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയ. മറ്റൊരു സ്വതന്ത്ര വാസസ്ഥലമായ സ്വാൻ റിവർ കോളനി 1829-ൽ സ്ഥാപിതമായി. വെസ്റ്റേൺ ഓസ്‌ട്രേലിയ പിന്നീട് ഇവിടെ കുറ്റവാളികളെ തേടുകയും തുടർന്ന് 1849-ൽ ഔപചാരികമായി ഒരു ശിക്ഷാ കോളനിയായി രൂപീകരിക്കുകയും ചെയ്തു.

1904 ജനുവരി 13-ന് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ നിലവിലെ പതാക അംഗീകരിച്ചു. സ്റ്റേറ്റ് ബാഡ്ജ് ഉൾപ്പെടുത്തി നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു പതാകയാണിത്. അഡ്‌ലെയ്ഡിലെ സ്‌കൂൾ ഓഫ് ഡിസൈനിലെ റോബർട്ട് ക്രെയ്ഗാണ് സ്റ്റേറ്റ് ബാഡ്ജ് രൂപകൽപ്പന ചെയ്തതെന്ന് കരുതുന്നു.

ഭൂമിശാസ്ത്രം

കിഴക്കൻ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ ഉപഗ്രഹ ചിത്രം. വടക്കുഭാഗത്തുള്ള വരണ്ട തടാകങ്ങൾ (വെളുത്ത പാടുകൾ) ശ്രദ്ധിക്കുക.

അഡ്‌ലെയ്ഡിന്റെ വടക്കുകിഴക്കായി ബറോസ വാലി

ഫ്ലൂറിയു പെനിൻസുലയിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന സെക്കന്റ് വാലിയുടെ തീരപ്രദേശം

ഫ്ലിൻഡേഴ്സ് പർവതനിരകളിലെ വരണ്ട ഭൂമി

ഇവിടുത്തെ ഭൂപ്രദേശം മിക്കവാറും വരണ്ടതും, ഭാഗികമായി വരണ്ടതുമായ നിരവധി താഴ്ന്ന പർവതനിരകളോടു കൂടിയ പ്രദേശങ്ങളാണ്. കേപ് ജെർവിസ് മുതൽ ടോറൻസ് തടാകത്തിന്റെ വടക്കേ അറ്റത്ത് 800 കിലോമീറ്റർ (500 മൈൽ) വടക്ക് വ്യാപിക്കുന്ന മൌണ്ട് ലോഫ്റ്റി-ഫ്ലിൻഡേഴ്സ് റേഞ്ച് സിസ്റ്റമാണ് ഇതിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനം. സംസ്ഥാനത്തെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന സ്ഥാനം ആ ശ്രേണികളിലല്ല സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. സംസ്ഥാനത്തിന്റെ അങ്ങേയറ്റത്തെ വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗത്തുള്ള മസ്‌ഗ്രേവ് പർവതനിരകളിലാണ് മൗണ്ട് വുഡ്‌റോഫ് എന്ന ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ പർവ്വത നിരകൾ.^[13] സംസ്ഥാനത്തിന്റെ തെക്കുപടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗത്ത് ഗ്രേറ്റ് ഓസ്ട്രേലിയൻ ബൈറ്റിന്റെ മലഞ്ചെരിവുകളിൽ വിരളമായി ജനവാസമുള്ള നുള്ളാർബർ സമതലമുണ്ട്. തീരത്തിന്റെ സവിശേഷതകളിൽ സ്പെൻസർ ഗൾഫും ചുറ്റുമുള്ള ഐർ, യോർക്ക് പെനിൻസുലകളും ഉൾപ്പെടുന്നു.

ഗോതമ്പ്, വൈൻ, കമ്പിളി എന്നിവയാണ് ദക്ഷിണ ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ പ്രധാന വ്യവസായങ്ങളും കയറ്റുമതിയും.^[14] ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ വൈനുകളിൽ പകുതിയിലധികവും ദക്ഷിണ ഓസ്‌ട്രേലിയൻ പ്രദേശങ്ങളിലാണ് ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നത്. ഇതിൽ പ്രധാനമായും ബറോസ വാലി, ക്ലെയർ വാലി, മക്ലാരൻ വെയ്ൽ, കൂനവാര, റിവർലാന്റ്, അഡ്‌ലെയ്ഡ് ഹിൽസ് എന്നീ പ്രദേശങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്നു.

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ അതിർത്തികൾ

ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ക്യാപിറ്റൽ ടെറിട്ടറിയും ജെർവിസ് ബേ ടെറിട്ടറിയും ഒഴികെയുള്ള മറ്റെല്ലാ ഓസ്‌ട്രേലിയൻ മെയിൻ ലാന്റ് സ്റ്റേറ്റുകളുമായും പ്രദേശങ്ങളുമായും സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയ്ക്ക് അതിരുകളുണ്ട്. 1920-കളിൽ അതിർത്തി അടയാളപ്പെടുത്തിയ ദക്ഷിണ ഓസ്‌ട്രേലിയൻ സർക്കാർ ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ ഡോഡ്‌വെൽ, വെസ്റ്റേൺ ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ഗവൺമെന്റ് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ കർലെവിസ് എന്നിവരുൾപ്പെടുന്ന ചരിത്രമാണ് പടിഞ്ഞാറൻ ഓസ്‌ട്രേലിയ അതിർത്തിയിലുള്ളത്.

1863-ൽ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ വടക്ക് ഭാഗത്തുള്ള ന്യൂ സൗത്ത് വെയിൽസിന്റെ ഭാഗം "നോർത്തേൺ ടെറിട്ടറി ഓഫ് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയ" എന്ന ലെറ്റേഴ്സ് പേറ്റന്റ് ഉപയോഗിച്ച് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയുമായി കൂട്ടിച്ചേർത്തു. 1863 ജൂലൈ 6-ന് ഇത് "നോർത്തേൺ ടെറിട്ടറി" എന്ന പേരിലേക്കു ചുരുക്കി. 1911-ൽ നോർത്തേൺ ടെറിട്ടറി, ഫെഡറൽ സർക്കാരിനു കൈമാറി ഒരു പ്രത്യേക പ്രദേശമായി മാറി.^[15]

ഓസ്‌ട്രേലിയൻ മാപ്പുകൾ അനുസരിച്ച് ദക്ഷിണ ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ തെക്കൻ തീരം ദക്ഷിണ സമുദ്രത്താൽ ചുറ്റപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഔദ്യോഗിക അന്താരാഷ്ട്ര സമവായം അനുസരിച്ച് ദക്ഷിണ മഹാസമുദ്രത്തെ ധ്രുവത്തിൽ നിന്ന് 60°S അല്ലെങ്കിൽ 55°S വരെ മാത്രം വ്യാപിക്കുന്നതായി നിർവചിക്കുന്നു. തെക്കൻ ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ ഏറ്റവും തെക്കൻ പോയിന്റിനേക്കാൾ കുറഞ്ഞത് 17 ഡിഗ്രി അക്ഷാംശത്തിലാണുള്ളത്. അങ്ങനെ തെക്കൻ തീരം ഔദ്യോഗികമായി ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രത്തിന്റെ തെക്ക് ഭാഗത്തോട് ചേർന്നാണ് നിൽക്കുന്നത്.

കാലാവസ്ഥ

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ കാലാവസ്ഥാ രീതികൾ

സംസ്ഥാനത്തിന്റെ തെക്കൻ ഭാഗത്ത് മെഡിറ്ററേനിയൻ കാലാവസ്ഥയുണ്ട്, ബാക്കി സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ വരണ്ടതോ ഭാഗികമായി വരണ്ടതോ ആയ കാലാവസ്ഥയുണ്ട്.^[16] ദക്ഷിണ ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ പ്രധാന താപനില ജനുവരിയിൽ 29°C (84°F), ജൂലൈയിൽ 15°C (59°F) എന്നിങ്ങനെയാണ്. 1960 ജനുവരി 2-ന് ഊഡ്നദത്തയിൽ ഏറ്റവും ഉയർന്ന താപനില 50.7°C (123.3°F) ആയി രേഖപ്പെടുത്തി. ഇത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയ ഏറ്റവും ഉയർന്ന ഔദ്യോഗിക താപനില കൂടിയാണ്. 1976 ജൂലൈ 20-ന് യോങ്കാലയിൽ ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ താപനില −8.2°C (17.2°F) ആയിരുന്നു.^[17]

സൗത്ത് ഓസ്ട്രേലിയ പ്രദേശത്തെ കാലാവസ്ഥ
മാസം	ജനു	ഫെബ്രു	മാർ	ഏപ്രി	മേയ്	ജൂൺ	ജൂലൈ	ഓഗ	സെപ്	ഒക്	നവം	ഡിസം	വർഷം
റെക്കോർഡ് കൂടിയ °C (°F)	50.7 (123.3)	48.2 (118.8)	46.5 (115.7)	42.1 (107.8)	36.5 (97.7)	34.0 (93.2)	34.2 (93.6)	36.5 (97.7)	41.5 (106.7)	45.4 (113.7)	47.9 (118.2)	49.9 (121.8)	50.7 (123.3)
താഴ്ന്ന റെക്കോർഡ് °C (°F)	0.2 (32.4)	0.8 (33.4)	−2.2 (28)	−3.5 (25.7)	−6.6 (20.1)	−8.1 (17.4)	−8.2 (17.2)	−6.6 (20.1)	−4.5 (23.9)	−4.4 (24.1)	−2.4 (27.7)	−0.5 (31.1)	−8.2 (17.2)
ഉറവിടം: ബ്യൂറോ ഓഫ് മീറ്ററോളജി[18]

സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ

ഈഡൻ വാലിയിലെ മുന്തിരിത്തോട്ടം. സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ വൈൻ വ്യവസായമാണ് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ഏറ്റവും വലിയ വ്യവസായം.^[19]

ഫ്ലിൻഡേഴ്സ് മെഡിക്കൽ സെന്റർ. സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ എബി‌എസ് നിർവചിക്കപ്പെട്ട ഏറ്റവും വലിയ തൊഴിൽ മേഖലയാണ് ആരോഗ്യ പരിരക്ഷയും സാമൂഹിക സഹായവും.^[20]

2009-10 ലെ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ ശരാശരി വാർഷിക തൊഴിലാളികൾ 800,600 പേരാണ്. ഇത് 2000–01 നെ അപേക്ഷിച്ച് 18% കൂടുതലാണ്.^[21] ഇതേ കാലയളവിലെ ദേശീയ ശരാശരി വാർഷിക തൊഴിൽ ശതമാനം 22% ആയി ഉയർന്നു.^[21]

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ഏറ്റവും വലിയ തൊഴിൽ മേഖല ആരോഗ്യ സംരക്ഷണവും സാമൂഹിക സഹായവുമാണ്.^[20][22] 2006-07 ന് ശേഷമുള്ള ഏറ്റവും വലിയ തൊഴിലുടമയെന്ന നിലയിൽ സൗത്ത് ഓസ്ട്രേലിയയിലെ ഉൽ‌പാദന മേഖലയെ ഇത് മറികടക്കുന്നു.^[20][22] 2009-10-ൽ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ഉൽപ്പാദന മേഖലയിൽ ശരാശരി 83,700 പേർക്ക് തൊഴിൽ ലഭിച്ചു. എന്നാൽ ആരോഗ്യ സംരക്ഷണത്തിനും സാമൂഹിക സഹായത്തിനും 103,300 ആയിരുന്നു തൊഴിൽ ലഭ്യത.^[20] ആരോഗ്യ സംരക്ഷണവും സാമൂഹിക സഹായവും സംസ്ഥാന ശരാശരി വാർഷിക തൊഴിലിന്റെ 13 ശതമാനത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു.^[21]

91,900 പേർക്ക് ജോലിയും സംസ്ഥാന തൊഴിലാളികളിൽ 12 ശതമാനവും ഉള്ള സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ (2009-10) രണ്ടാമത്തെ വലിയ തൊഴിൽ മേഖലയാണ് റീട്ടെയിൽ വ്യാപാരം.^[21]

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിൽ ഉൽ‌പാദന വ്യവസായം ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിക്കുന്നു. ഇത് സംസ്ഥാനത്തിന്റെ മൊത്ത ഉൽ‌പ്പന്നത്തിന്റെ (ജി‌എസ്‌പി) 11.7%^[20] ഉൽ‌പാദിപ്പിക്കുകയും കയറ്റുമതിയിൽ ഒരു പ്രധാന പങ്കുവഹിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഓട്ടോമോട്ടീവ് (മൊത്തം ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ഉൽപാദനത്തിന്റെ 44%, 2006), ഘടകവസ്തുക്കളുടെ നിർമ്മാണം, ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽസ്, പ്രതിരോധ സാങ്കേതികവിദ്യ (ജിഎസ്പിയുടെ 2.1%, 2002–03), ഇലക്ട്രോണിക് സംവിധാനങ്ങൾ (2006-ൽ ജിഎസ്പിയുടെ 3.0%) എന്നിവ നിർമ്മാണ വ്യവസായത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ മറ്റേതൊരു സംസ്ഥാനത്തേക്കാളും കയറ്റുമതിയെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു.^{[അവലംബം ആവശ്യമാണ്][23]}

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ ക്രെഡിറ്റ് റേറ്റിംഗ് 2004 സെപ്റ്റംബറിൽ സ്റ്റാൻഡേർഡ് & പുവേഴ്‌സ് റേറ്റിംഗ് ഏജൻസി AAA യും മൂഡീസ് റേറ്റിംഗ് ഏജൻസി 2004 നവംബറിലും AAA ആയി അപ്‌ഗ്രേഡുചെയ്‌തു. ഇത് ഏതെങ്കിലും കമ്പനിയോ അധികാരിയോ നേടാവുന്ന ഏറ്റവും ഉയർന്ന ക്രെഡിറ്റ് റേറ്റിംഗാണ്. സ്റ്റേറ്റ് ബാങ്ക് തകർച്ചയിൽ ഈ റേറ്റിംഗുകൾ മുമ്പ് നഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്നു. എങ്കിലു വരുമാനം കുറയുക, പുതിയ ചെലവ് സംരംഭങ്ങൾ, പ്രതീക്ഷിച്ചതിലും മോശമായ ബജറ്റ് വീക്ഷണം തുടങ്ങിയവ കാരണം 2012-ൽ സ്റ്റാൻഡേർഡ് & പുവർസ് സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ക്രെഡിറ്റ് റേറ്റിംഗ് AA+ ലേക്ക് താഴ്ത്തി. ^[24]

2013-ൽ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയെ കോംസെക് സെക്യൂരിറ്റീസ് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ഏറ്റവും താഴ്ന്ന പ്രകടനം കാഴ്ചവെക്കുന്ന രണ്ടാമത്തെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയായി തിരഞ്ഞെടുത്തു. ^[25] ചില സ്രോതസ്സുകൾ ദുർബലമായ ചില്ലറ ചെലവുകളും മൂലധന നിക്ഷേപവും ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുമ്പോൾ മറ്റുചില സ്രോതസ്സുകളുടെ മോശം പ്രകടനമാണ് പൊതുചെലവ് കുറയാൻ കാരണമായത്.^[25][26]

ഊർജ്ജം

വാണിജ്യവത്ക്കരണത്തിനും പുനരുപയോഗ ഊർജ്ജത്തോടുള്ള പ്രതിബദ്ധതയ്ക്കും മറ്റ് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ സംസ്ഥാനങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയാണ് മുന്നിൽ നിൽക്കുന്നത്. ഇപ്പോൾ ഓസ്ട്രേലിയയിൽ കാറ്റിൽ നിന്നുള്ള വൈദ്യുതി ഉത്പാദിപ്പിക്കുന്നതിൽ സൗത്ത് ഓസ്ട്രേലിയ വളരെ മുൻപിലാണ്.^[27] സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന വൈദ്യുതി ഉറവിടമാണ് പുനരുപയോഗ ഊർജ്ജം. സംസ്ഥാനത്തിന്റെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയ്ക്ക് ഈ പ്രത്യേക വ്യവസായത്തിൽ നിന്ന് മികച്ച വളർച്ചാ സാധ്യതയുണ്ട്. സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ മിഡ്-നോർത്ത് മേഖലയിലെ ഹോൺസ്‌ഡേൽ വിൻഡ് ഫാമിനോട് ചേർന്നുള്ള ഗ്രിഡിൽ കണക്റ്റുചെയ്‌ത ബാറ്ററികളുടെ ശേഖരമാണ് ഹോർൺസ്‌ഡേൽ പവർ റിസർവ്. 2017-ന്റെ അവസാനത്തിൽ ഇതിന്റ് നിർമ്മാണ സമയത്ത് ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ലിഥിയം അയൺ ബാറ്ററിയായി ഇത് കണക്കാക്കപ്പെട്ടു.^[28]

ഒളിമ്പിക് ഡാം

വടക്കൻ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ റോക്‌സ്‌ബി ഡൗൺസിന് സമീപമുള്ള ഒളിമ്പിക് ഡാം ഖനിയാണ് ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ യുറേനിയം നിക്ഷേപം. ലോകത്തിലെ കുറഞ്ഞ ചെലവിൽ വീണ്ടെടുക്കാൻ കഴിയുന്ന യുറേനിയത്തിന്റെ കരുതൽ ശേഖരത്തിന്റെ മൂന്നിലൊന്നും ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ 70 ശതമാനവും ഇവിടെയുണ്ട്. ബി‌എച്ച്പി ബില്ലിട്ടന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ളതും പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്നതുമായ ഖനി നിലവിൽ ആഗോള യുറേനിയം ഉൽപാദനത്തിന്റെ 9% ആണ് കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത്.^[29][30] ലോകത്തിലെ നാലാമത്തെ വലിയ ചെമ്പ് നിക്ഷേപവും ലോകത്തിലെ അഞ്ചാമത്തെ വലിയ സ്വർണ്ണ നിക്ഷേപവുമാണ് ഒളിമ്പിക് ഡാം ഖനി.^[31][32]

ക്രൌൺ ലാൻഡ്

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ വലതുവശത്തായി കൈവശമുള്ള ക്രൗൺ ലാൻഡ്, ക്രൗൺ ലാൻഡ് മാനേജ്‌മെന്റ് ആക്റ്റ് 2009 പ്രകാരമാണ് കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നത്.

സർക്കാർ

അഡ്‌ലെയ്ഡിലെ പാർലമെന്റ് ഹൗസ്

ഓസ്‌ട്രേലിയൻ രാജ്ഞി പരമാധികാരിയായുള്ള സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ ഒരു ഭരണഘടനാപരമായ രാജവാഴ്ചയാണുള്ളത്. രാജ്ഞിയുടെ പ്രതിനിധിയാണ് ഗവർണർ.^[33] കോമൺ‌വെൽത്ത് ഓഫ് ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ സംസ്ഥാനമാണിത്. സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ദ്വിമണ്ഡല പാർലമെന്റിൽ ഹൗസ് ഓഫ് അസംബ്ലി എന്നറിയപ്പെടുന്ന ലോവർ ഹൗസും ലെജിസ്ലേറ്റീവ് കൗൺസിൽ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഉപരിസഭയും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഓരോ നാല് വർഷത്തിലും പൊതു തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടക്കുന്നു.

ആരംഭത്തിൽ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ഗവർണർ ഏതാണ്ട് പൂർണ്ണമായ അധികാരം കൈവശം വച്ചിരുന്നു. കോളനി സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള സാമ്രാജ്യത്വ ഗവൺമെന്റിന്റെ ലെറ്റർ ഓഫ് പേറ്റന്റിൽ നിന്നാണ് ഇത് ലഭിച്ചത്. അദ്ദേഹം ബ്രിട്ടീഷ് കൊളോണിയൽ ഓഫീസിനോട് മാത്രം ഉത്തരവാദിത്തമുള്ളവനായിരുന്നു എന്നതിനാൽ കോളനിയിൽ ജനാധിപത്യം നിലവിലില്ല. 1843-ൽ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ ഭരണത്തെക്കുറിച്ച് ഗവർണറെ ഉപദേശിക്കാൻ ലെജിസ്ലേറ്റീവ് കൗൺസിൽ എന്ന പേരിൽ ഒരു പുതിയ ബോഡി രൂപീകരിച്ചു.^[34] ബ്രിട്ടീഷ് ഗവൺമെന്റിന്റെ മൂന്ന് പ്രതിനിധികളും ഗവർണർ നിയോഗിച്ച നാല് കോളനിക്കാരും അടങ്ങുന്നതായിരുന്നു അത്. മൊത്തത്തിലുള്ള എക്സിക്യൂട്ടീവ് അധികാരം ഗവർണർ നിലനിർത്തി.

1851-ൽ ഇംപീരിയൽ പാർലമെന്റ് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ കോളനീസ് ഗവൺമെന്റ് ആക്ട് നടപ്പാക്കി. അത് ഓരോ കൊളോണിയൽ നിയമസഭകളിലേക്കും പ്രതിനിധികളെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിനും സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ പ്രതിനിധികളെയും ഉത്തരവാദിത്തമുള്ള സർക്കാരിനെയും മികച്ച രീതിയിൽ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനായി ഒരു ഭരണഘടന തയ്യാറാക്കുന്നതിനും അനുവദിച്ചു. അതേ വർഷം തന്നെ പുതിയ 24 സീറ്റുകളുള്ള ലെജിസ്ലേറ്റീവ് കൗൺസിലിൽ 16 അംഗങ്ങൾക്ക് വോട്ടുചെയ്യാൻ ഉചിതമായ പുരുഷ കോളനിക്കാർക്ക് അനുവാദം നൽകി. എന്നാൽ എട്ട് അംഗങ്ങളെ ഗവർണർ നിയമിക്കുന്നത് തുടർന്നു.

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയ്ക്കായി ഒരു ഭരണഘടന തയ്യാറാക്കുക എന്നതായിരുന്നു ഈ കൗൺസിലിന്റെ പ്രധാന ഉത്തരവാദിത്തം. ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്തിൽ കണ്ടതിൽ വച്ച് ഏറ്റവും ജനാധിപത്യപരമായ ഭരണഘടനയാണ് ഈ കൌൺസിൽ തയ്യാറാക്കിയത്.^[35] ഇത് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ ദ്വിമണ്ഡല പാർലമെന്റ് സൃഷ്ടിച്ചു. കോളനിയിൽ ആദ്യമായി എക്സിക്യൂട്ടീവ് ജനങ്ങൾ തിരഞ്ഞെടുത്തു. കോളനി വെസ്റ്റ്മിൻസ്റ്റർ സിസ്റ്റം ഉപയോഗിച്ചു. അവിടെ നിയമസഭയിൽ ഭൂരിപക്ഷം ചെലുത്തുന്ന പാർട്ടിയോ സഖ്യമോ ആണ് സർക്കാർ.

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ പാർലമെന്റിന്റെ ഘടന
Party	House	Council
Liberal	25	9
Labor	19	8
SA-BEST	0	2
Green	0	2
Independent	3	0
Advance SA	0	1
Total	47	22
Source: Electoral Commission SA

ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ സ്ത്രീകളുടെ വോട്ടവകാശം 1895-ൽ നടപ്പിലാക്കി. 1896-ലെ കൊളോണിയൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പിലൂടെ ഇത് പ്രാബല്യത്തിലായി. ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ ആദ്യമായി സൗത്ത് ഓസ്ട്രേലിയയിലാണ് സ്ത്രീകൾക്ക് വോട്ടവകാശം ലഭിച്ചത്. ന്യൂസിലാന്റിന് ശേഷം സ്ത്രീകളെ വോട്ടുചെയ്യാൻ അനുവദിച്ചതും ഇവിടെയായിരുന്നു. തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിക്കാൻ സ്ത്രീകളെ അനുവദിക്കുന്ന ലോകത്തിലെ ആദ്യത്തേ രീതി നിലവിൽ വന്നത് ഇവിടെയാണ്.^[36] 1897-ൽ ഓസ്ട്രേലിയയിൽ രാഷ്ട്രീയ കാര്യാലയത്തിൽ സ്ഥാനാർത്ഥിയാകുന്ന ആദ്യ വനിതയാണ് കാതറിൻ ഹെലൻ സ്പെൻസ്. ഭരണഘടന തയ്യാറാക്കിയ കൺവെൻഷനുകളിൽ ദക്ഷിണ ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ പ്രതിനിധികളിൽ ഒരാളായി നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ടു. 1901 ജനുവരി 1-ന് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയ കോമൺ‌വെൽത്ത് ഓഫ് ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ യഥാർത്ഥ സംസ്ഥാനമായി.

തദ്ദേശ ഭരണകൂടം

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയെ 74 പ്രാദേശിക സർക്കാർ മേഖലകളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. റോഡ് ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ, മാലിന്യ നിർമാർജ്ജനം തുടങ്ങിയ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ പാർലമെന്റ് നിയുക്തമാക്കിയ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് പ്രാദേശിക കൗൺസിലുകൾക്ക് ഉത്തരവാദിത്തമുണ്ട്. കൗൺസിൽ വരുമാനം കൂടുതലും പ്രോപ്പർട്ടി ടാക്സ്, സർക്കാർ ഗ്രാന്റുകൾ എന്നിവയിൽ നിന്നാണ്.

ജനസംഖ്യാശാസ്‌ത്രം

2018 മാർച്ച് വരെ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ജനസംഖ്യ 17,33,500 ആയിരുന്നു.^[2] 2017 ജൂണിൽ 13,33,927 ജനസംഖ്യയുള്ള ഗ്രേറ്റർ അഡ്‌ലെയ്ഡിന്റെ മെട്രോപൊളിറ്റൻ പ്രദേശത്താണ് സംസ്ഥാനത്തെ ജനസംഖ്യയുടെ ഭൂരിഭാഗവും താമസിക്കുന്നത്.^[37] മൗണ്ട് ഗാംബിയർ (29,505),^[38] ിക്ടർ ഹാർബർ-ഗുൽവ (26,334),^[38] വൈല്ല (21,976),^[38] മുറെ ബ്രിഡ്ജ് (18,452),^[38] പോർട്ട് ലിങ്കൺ (16,281),^[38] പോർട്ട് പിരി (14,267),^[38] and ോർട്ട് അഗസ് (13,957).^[38] എന്നിങ്ങനെ മറ്റ് പ്രധാന ജനസംഖ്യ കേന്ദ്രങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു.

വംശപരമ്പരയും കുടിയേറ്റവും

ജനന രാജ്യം (2016)[39][40]
ജനനസ്ഥലം[N 1]	ജനസംഖ്യ
ഓസ്ട്രേലിയ	1,192,546
ഇംഗ്ലണ്ട്	97,392
ഇന്ത്യ	27,594
മെയിൻലാന്റ് ചൈന	24,610
ഇറ്റലി	18,544
വിയറ്റ്നാം	14,337
ന്യൂസിലാൻഡ്	12,937
ഫിലിപ്പീൻസ്	12,465
ജർമ്മനി	10,119
ഗ്രീസ്	8,682
മലേഷ്യ	7,749
സൗത്ത് ആഫ്രിക്ക	6,610
നെതർലാന്റ്	6,602
അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ	6,313

2016-ലെ സെൻസസിൽ ഏറ്റവും സാധാരണയായി നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ട പൂർവ്വികർ:^{[N 2][41]}

• ഇംഗ്ലിഷ് (40.5%)
• ഓസ്ട്രേലിയൻ (35.5%)^{[N 3]}
• സ്കോട്ടിഷ് (8.9%)
• ഐറിഷ് (8.5%)
• ജെർമ്മൻ (8.2%)
• ഇറ്റാലിയൻ (6.1%)
• ചൈനീസ് (3.3%)
• ഗ്രീക്ക് (2.4%)
• ഇന്ത്യൻ (2.1%)
• തദ്ദേശീയർ (2%)^{[N 4]}
• ഡച്ച് (1.7%)
• വിയറ്റ്നാമീസ് (1.3%)
• പോളിഷ് (1.2%)
• ഫിലിപ്പിനോ (1%)

2016 ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം ജനസംഖ്യയുടെ 28.9% വിദേശത്താണ് ജനിച്ചത്. വിദേശത്ത് ജനിച്ചവരിൽ ഏറ്റവും വലിയ അഞ്ച് വിഭാഗങ്ങൾ ഇംഗ്ലണ്ട് (5.8%), ഇന്ത്യ (1.6%), ചൈന (1.5%), ഇറ്റലി (1.1%), വിയറ്റ്നാം (0.9%) എന്നിവയാണ്.^[39][40]

ജനസംഖ്യയുടെ 2% അഥവാ 34,184 ആളുകൾ 2016-ൽ തദ്ദേശീയ ഓസ്‌ട്രേലിയക്കാർ (ആദിവാസി ഓസ്‌ട്രേലിയക്കാർ, ടോറസ് സ്ട്രെയിറ്റ് ഐലന്റേഴ്സ്) ആണെന്നു തിരിച്ചറിയപ്പെട്ടു.^{[N 5][39][40]}

ഭാഷ

2016-ലെ സെൻസസിൽ ജനസംഖ്യയുടെ 78.2% പേർ ഭവനങ്ങളിൽ ഇംഗ്ലീഷ് മാത്രമേ സംസാരിച്ചിരുന്നുള്ളൂ. ഇറ്റാലിയൻ (1.7%), സ്റ്റാൻഡേർഡ് മന്ദാരിൻ (1.7%), ഗ്രീക്ക് (1.4%) വിയറ്റ്നാമീസ് (1.1%), കന്റോണീസ് (0.6%) എന്നിവയാണ് വീടുകളിൽ സാധാരണയായി സംസാരിക്കുന്ന മറ്റ് ഭാഷകൾ.^[39][40]

മതം

2016-ലെ സെൻസസിൽ ജനസംഖ്യയുടെ മൊത്തത്തിൽ 53.9% ക്രിസ്തുമതത്തിന്റെ ചില വകഭേദങ്ങൾ ആണെന്നു തിരിച്ചറിഞ്ഞു. 9% പേർ ഒരു മതത്തെ ഉദ്ധരിക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിച്ചു. 'മതമില്ലാത്തവർ' (35.4%), കത്തോലിക്കാ മതം (18%), ആംഗ്ലിക്കൻ മതം (10%), യൂണിറ്റിംഗ് ചർച്ച് (7.1%) എന്നിവയാണ് ഏറ്റവും കൂടുതൽ നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ട വിഭാഗങ്ങൾ.^[39][40]

വിദ്യാഭ്യാസം

പ്രൈമറിയും സെക്കണ്ടറിയും

2009 ജനുവരി 1-ന് സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം അവസാനിപ്പിക്കുന്ന പ്രായം 17 ആയി ഉയർത്തി (മുമ്പ് 15-ഉം 16-ഉം വയസ്സായിരുന്നു).^[43] ജോലി ചെയ്യുകയോ മറ്റ് പരിശീലനം നടത്തുകയോ ചെയ്യുന്നില്ലെങ്കിൽ 17 വയസ്സ് വരെ എല്ലാ കുട്ടികൾക്കും വിദ്യാഭ്യാസം നിർബന്ധമാണ്. ഭൂരിഭാഗം വിദ്യാർത്ഥികളും അവരുടെ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ സർട്ടിഫിക്കറ്റ് ഓഫ് എജ്യൂക്കേഷൻ (SACE) പൂർത്തിയാക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു. സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുക എന്നത് സൗത്ത് ഓസ്ട്രേലിയൻ സർക്കാരിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തമാണ്. എന്നാൽ പൊതു-സ്വകാര്യ വിദ്യാഭ്യാസ സമ്പ്രദായങ്ങളും പ്രൈമറി വിദ്യാഭ്യാസവും കോമൺ‌വെൽത്ത് സർക്കാരും സംയുക്തമായി ധനസഹായം നൽകുന്നു.

സൗത്ത് ഓസ്ട്രേലിയൻ സർക്കാർ ഒരു വിദ്യാർത്ഥിയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി മൊത്തം സർക്കാർ ഫണ്ടിന്റെ 89 ശതമാനവും കോമൺ‌വെൽത്ത് സർക്കാർ 11 ശതമാനവും സ്കൂളുകൾക്ക് നൽകുന്നു. കോമൺ‌വെൽത്ത് ഫണ്ടിന്റെ 68 ശതമാനം സ്വകാര്യ സ്കൂളുകളിലേക്കാണ് പോകുന്നത്.^[44] സ്വകാര്യ സ്കൂളുകളിൽ 32% സംസ്ഥാന വിദ്യാർത്ഥികൾ പഠിക്കുന്നു എന്നത് 1970 കളുടെ തുടക്കം മുതൽ ഇത് ഒരു വിവാദമാണ്.^[45] സ്വകാര്യ സ്കൂളുകൾ പൊതുവിദ്യാലയങ്ങളേക്കാൾ കുറഞ്ഞ സംസ്ഥാന സർക്കാർ ധനസഹായം സ്വീകരിക്കുന്നുവെന്ന് പറഞ്ഞ് പലപ്പോഴും ഇത് നിഷേധിക്കുന്നു. 2004-ൽ സ്വകാര്യ സ്കൂൾ ധനസഹായം പ്രധാനമായും ഓസ്‌ട്രേലിയൻ സർക്കാരിൽ നിന്നാണ് ലഭിച്ചത്.^[46]

2013 ജൂൺ 14-ന് ഓസ്ട്രേലിയൻ ഫെഡറൽ ഗവൺമെന്റിന്റെ ഗോൺസ്കി റീഫോം പ്രോഗ്രാമിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന മൂന്നാമത്തെ ഓസ്‌ട്രേലിയൻ സംസ്ഥാനമായി സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയ മാറി. പ്രൈമറി, സെക്കണ്ടറി വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുള്ള ധനസഹായം 2019-ന് മുമ്പ് 1.1 ബില്യൺ ഡോളർ വർദ്ധിച്ചു.^[47]

യൂണിവേഴ്സിറ്റി

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ മൂന്ന് പൊതു യൂണിവേഴ്സിറ്റിയും നാല് സ്വകാര്യ യൂണിവേഴ്സിറ്റികളുമുണ്ട്. യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓഫ് അഡ്‌ലെയ്ഡ് (ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ മൂന്നാമത്തെ ഏറ്റവും പഴയത്, 1874-ൽ സ്ഥാപിതമായി), ഫ്ലിൻഡേഴ്‌സ് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി (1966), യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി ഓഫ് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയ (1991) എന്നിവയാണ് മൂന്ന് പൊതു യൂണിവേഴ്സിറ്റികൾ. ടോറൻസ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഓസ്‌ട്രേലിയ (2013), കാർനെഗീ മെലോൺ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി - ഓസ്‌ട്രേലിയ (2006), യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി കോളേജ് ലണ്ടനിലെ സ്‌കൂൾ ഓഫ് എനർജി ആൻഡ് റിസോഴ്‌സസ് (ഓസ്‌ട്രേലിയ), ക്രാൻഫീൽഡ് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി എന്നിവയാണ് നാല് സ്വകാര്യ സർവകലാശാലകൾ. ആറു യൂണീവേഴ്സിറ്റികൾക്കും അഡ്‌ലെയ്ഡ് മെട്രോപൊളിറ്റൻ ഏരിയയിൽ അവരുടെ പ്രധാന കാമ്പസ് ഉണ്ട്.

തൊഴിലധിഷ്ഠിത വിദ്യാഭ്യാസം

കോമൺ‌വെൽത്ത് തലത്തിൽ നിയന്ത്രിക്കുന്ന രജിസ്റ്റേർഡ് ട്രെയിനിങ് ഓർ‌ഗനൈസേഷനുകളാണ് (RTO) തൊഴിലധിഷ്ഠിത വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്നത്. വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്ന ആർ‌ടി‌ഒകളുടെ പരിധിയിൽ പൊതു, സ്വകാര്യ, എന്റർപ്രൈസ് ദാതാക്കൾ ഉൾപ്പെടുന്നു. (അതായത്, സ്വന്തം ജീവനക്കാർക്കോ അംഗങ്ങൾക്കോ വേണ്ടി ഒരു ആർ‌ടി‌ഒ നടത്തുന്ന ഓർ‌ഗനൈസേഷനുകൾ‌.)

തൊഴിലധിഷ്ഠിത വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ പൊതു ദാതാവ് TAFE സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയാണ്. ഇത് സംസ്ഥാനത്തൊട്ടാകെയുള്ള കോളേജുകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. ഇവയിൽ പലതും ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിലാണ്. കഴിയുന്നത്ര ആളുകൾക്ക് ഇതിലൂടെ തൊഴിലധിഷ്ഠിത വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്നു. സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ TAFE ന് സംസ്ഥാന സർക്കാർ ധനസഹായം നൽകുന്നു. കൂടാതെ ഡിപ്പാർട്മെന്റ് ഓഫ് ഫർദർ എജ്യൂക്കേഷൻ, എംപ്ലോയ്മെന്റ്, സയൻസ് ആന്റ് ടെക്നോളജി (DFEEST) ഇത് നടത്തുന്നു. ഓരോ TAFE കാമ്പസും അതിന്റേതായ സ്പെഷ്യലൈസേഷനോടുകൂടിയ നിരവധി കോഴ്‌സുകൾ നൽകുന്നു.

ഗതാഗതം

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ പ്രധാന ഹൈവേകൾ

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ചരിത്രപരമായ ഗതാഗതം

സെറ്റിൽമെന്റിനുശേഷം തെക്കൻ ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ പ്രധാന ഗതാഗത മാർഗ്ഗം സമുദ്ര ഗതാഗതമായിരുന്നു. കുതിരകളും കാളകളും പരിമിതമായ കര ഗതാഗതത്തിനായി ഉപയോഗിച്ചു. പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ മധ്യത്തോടെ സംസ്ഥാന വ്യാപകമായി റെയിൽ ഗതാഗതം വികസിപ്പിക്കാൻ ആരംഭിച്ചു. യുദ്ധാനന്തര കാലഘട്ടം വരെ തീരദേശ കപ്പൽ ഗതാഗതം തുടർന്നു വന്നു. മോട്ടോർ ഗതാഗതം ആരംഭിച്ചതോടെ റോഡുകൾ മെച്ചപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ആഭ്യന്തര ഗതാഗതത്തിൽ റോഡ് ഗതാഗതം പ്രാധാന്യം കൈവരിച്ചു.

റെയിൽ‌വേ

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയ്ക്ക് നാല് അന്തർസംസ്ഥാന റെയിൽ സർവ്വീസുകളുണ്ട്. നുള്ളാർബർ പ്ലെയിൻ വഴി പെർത്തിലേക്കും, ഭൂഖണ്ഡത്തിന്റെ മധ്യത്തിലൂടെ ഡാർവിനിലേക്കും, ബ്രോക്കൺ ഹിൽ വഴി ന്യൂ സൗത്ത് വെയിൽസിലേക്കും, അഡ്‌ലെയ്ഡിനടുത്തുള്ള തലസ്ഥാന നഗരമായ മെൽബണിലേക്കും സർവ്വീസ് നടത്തുന്നു.

സംസ്ഥാനത്തിന്റെ വടക്ക് ഭാഗത്തുള്ള പല ഖനികൾക്കും റെയിൽ ഗതാഗതം പ്രധാനമാണ്.

തലസ്ഥാനമായ അഡ്‌ലെയ്ഡിൽ ഇലക്ട്രിക്, ഡീസൽ ഇലക്ട്രിക് സൗകര്യമുള്ള ഒന്നിലധികം യൂണിറ്റുകൾ കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ച ഒരു യാത്രാ റെയിൽ മാർഗ്ഗങ്ങളുണ്ട്. അവയ്ക്കിടയിൽ 6 ലൈനുകൾ ഉണ്ട്.

റോഡുകൾ

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ നുള്ളർബോർനു പടിഞ്ഞാറ് ഐർ ഹൈവേ

നഗരങ്ങളെയും മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന വിപുലമായ റോഡ് സൗകര്യം സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലുണ്ട്. പ്രധാന മെട്രോപൊളിറ്റൻ പ്രദേശങ്ങളിൽ കാർ ഗതാഗതം റോഡുകളിലെ ഏറ്റവും സാധാരണ ഗതാഗത സംവിധാനമാണ്. അഡ്‌ലെയ്ഡിലെ പൊതുഗതാഗതം കൂടുതലും നൽകുന്നത് ബസ്സുകളും ട്രാമുകളുമാണ്.

വിമാന ഗതാഗതം

അഡ്‌ലെയ്ഡ് വിമാനത്താവളത്തിൽ നിന്നും മറ്റ് തലസ്ഥാനങ്ങളിലേക്കും പ്രധാന ദക്ഷിണ ഓസ്‌ട്രേലിയൻ നഗരങ്ങളിലേക്കും നിരവധി അന്താരാഷ്ട്ര സ്ഥലങ്ങളിലേക്കും പതിവായി വിമാന ഗതാഗതം ലഭ്യമാണ്. നിരവധി ഏഷ്യൻ ഹബ് വിമാനത്താവളങ്ങളിലേക്ക് ദിവസേന ഫ്ലൈറ്റുകളും വിമാനത്താവളത്തിലുണ്ട്. അഡ്‌ലെയ്ഡ് മെട്രോ^[48] ബസുകൾ ജെ 1, ജെ 1 എക്സ് എന്നിവ നഗരത്തിലേക്ക് ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു (ഏകദേശം 30 മിനിറ്റ് യാത്രാ സമയം). ഇവയ്ക്ക് അടിസ്ഥാന നിരക്കുകൾ ബാധകമാണ്. ഡ്രൈവറിൽ നിന്ന് ടിക്കറ്റുകൾ വാങ്ങി യാത്ര ചെയ്യാൻ സാധിക്കുന്നു.

ജലഗതാഗതം

തെക്കൻ ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ വൈക്കേരി പട്ടണത്തിലേക്ക് മുറെ നദി മുറിച്ചുകടക്കുന്ന ഒരു കടത്ത്

മുറെ നദി മുമ്പ് ദക്ഷിണ ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ ഒരു പ്രധാന വ്യാപാര മാർഗ്ഗമായിരുന്നു. പാഡിൽ സ്റ്റീമറുകൾ ഉൾനാടൻ പ്രദേശങ്ങളെയും ഗൂൽവയിലെ സമുദ്രത്തെയും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു.

കടൽ ഗതാഗതം

പോർട്ട് അഡ്‌ലെയ്ഡിൽ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയ്ക്ക് ഒരു കണ്ടെയ്നർ പോർട്ട് ഉണ്ട്. ധാതുക്കൾക്കും ധാന്യങ്ങൾക്കുമായി നിരവധി പ്രധാന തുറമുഖങ്ങളും തീരത്ത് ഉണ്ട്. പോർട്ട് അഡ്‌ലെയ്ഡിലെ പാസഞ്ചർ ടെർമിനൽ ഇടയ്ക്കിടെ ക്രൂയിസ് ലൈനറുകൾ കാണുന്നു.

കംഗാരു ദ്വീപ് കേപ് ജെർവിസിനും പെൻ‌ഷോയ്ക്കും ഇടയിലുള്ള സീ ലിങ്ക് ഫെറി സേവനത്തെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു

സാംസ്കാരിക ജീവിതം

നിരവധി കലകളും പാചക ഉത്സവങ്ങളും കാരണം സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയെ "ഫെസ്റ്റിവൽ സ്റ്റേറ്റ്" എന്ന് വിളിക്കുന്നു.^[49] കലാരംഗങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും അഡ്‌ലെയ്ഡിൽ കേന്ദ്രീകരിച്ചിരിക്കെ 1990 മുതൽ സംസ്ഥാന സർക്കാർ പ്രാദേശിക കലകളെ സജീവമായി പിന്തുണച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇതിന്റെ പ്രകടനങ്ങളിലൊന്നാണ് 1992 ൽ സൃഷ്ടിച്ച കൺട്രി ആർട്സ് എസ്‌എയുടെ സൃഷ്ടി.^[50] 1993 മുതൽ 2002 വരെ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ കലാ മന്ത്രിയായിരുന്ന ഡയാന ലെയ്‌ഡ്‌ല കലയിൽ കൂടുതൽ കാര്യങ്ങൾ ചെയ്തു. 2002-ൽ മൈക്ക് റാൻ സർക്കാർ അധികാരമേറ്റ ശേഷം 2004-ൽ അദ്ദേഹം ഒരു തന്ത്രപരമായ പദ്ധതി തയ്യാറാക്കി. 2007-ൽ ഇതു പുതുക്കി. അതിൽ കലകളെ കൂടുതൽ പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചു.^[50]

കായികം

ഓസ്‌ട്രേലിയൻ റൂൾസ് ഫുട്‌ബോൾ

പോർട്ട് അഡ്‌ലെയ്ഡ് പവറും അഡ്‌ലെയ്ഡ് ക്രൗസും തമ്മിലുള്ള AFL മത്സരം

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ഏറ്റവും ജനപ്രീതിയുള്ള കായിക ഇനമാണ് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ റൂൾസ് ഫുട്‌ബോൾ (എ.എഫ്.എൽ). ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാഴ്ചക്കാരുള്ളത് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ നിന്നുമാണ്.^[51]

അഡ്‌ലെയ്ഡ് ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്, പോർട്ട് അഡ്ലെയ്ഡ് ഫുട്ബോൾ ക്ലബ് എന്നീ രണ്ടു ടീമുകളെ ഓസ്ട്രേലിയൻ ഫുട്ബോൾ ലീഗ് ദേശീയ മത്സരത്തിൽ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയ പങ്കെടുപ്പിക്കുന്നു. അംഗത്വ സംഖ്യയുടെ കാര്യത്തിൽ 2015-ലെ കണക്കനുസരിച്ച് രണ്ട് ക്ലബ്ബുകളും ആദ്യ അഞ്ച് സ്ഥാനങ്ങളിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. രണ്ട് ക്ലബ്ബുകളുടെയും അംഗത്വ കണക്കുകൾ 60,000 ത്തിൽ കൂടുതലാണ്.^{[അവലംബം ആവശ്യമാണ്]} മുമ്പ് ഫുട്ബോൾ പാർക്ക് (AAMI സ്റ്റേഡിയം) ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന ഇരു ടീമുകളും 2014 മുതൽ അഡ്‌ലെയ്ഡ് ഓവലിനെ അവരുടെ സ്വന്തം മൈതാനമായി ഉപയോഗിച്ചു.

ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ഫുട്‌ബോൾ ലീഗിന്റെ ആവിർഭാവത്തിന് മുമ്പ് സംസ്ഥാനത്തെ പ്രീമിയർ ലീഗായിരുന്നു സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ നാഷണൽ ഫുട്‌ബോൾ ലീഗ്. പത്ത് ടീമുകൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു ജനപ്രിയ പ്രാദേശിക ലീഗാണിത്. സ്റ്റർട്ട്, പോർട്ട് അഡ്‌ലെയ്ഡ്, അഡ്‌ലെയ്ഡ്, വെസ്റ്റ് അഡ്‌ലെയ്ഡ്, സൗത്ത് അഡ്‌ലെയ്ഡ്, നോർത്ത് അഡ്‌ലെയ്ഡ്, നോർ‌വുഡ്, വുഡ്‌വില്ലെ / വെസ്റ്റ് ടോറൻസ്, ഗ്ലെനെൽഗ്, സെൻ‌ട്രൽ ഡിസ്ട്രിക്റ്റ് എന്നിവയാണ് പത്ത് ടീമുകൾ.

പത്ത് സീനിയർ ഡിവിഷനുകളിലും മൂന്ന് ജൂനിയർ ഡിവിഷനുകളിലുമായി 68 അംഗ ക്ലബ്ബുകൾ ആഴ്ചയിൽ 110 ലധികം മത്സരങ്ങൾ കളിക്കുന്നതാണ് സൗത്ത് ഓസ്ട്രേലിയൻ അമേച്വർ ഫുട്ബോൾ ലീഗ്. ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ഏറ്റവും വലുതും ശക്തവുമായ ഓസ്‌ട്രേലിയൻ റൂൾസ് ഫുട്‌ബോൾ അസോസിയേഷനുകളിൽ ഒന്നാണ് SAAFL.^[52]

ക്രിക്കറ്റ്

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തമായതും വലിയ ജനക്കൂട്ടത്തെ ആകർഷിക്കുന്നതുമായ ഒരു വേനൽക്കാല കായിക ഇനമാണ് ക്രിക്കറ്റ്. സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ഒരു ക്രിക്കറ്റ് ടീം ആണ് വെസ്റ്റ് എൻഡ് റെഡ്ബാക്ക്സ്. വേനൽക്കാലത്ത് അഡ്‌ലെയ്ഡ് പാർക്ക് ലാൻഡിലെ അഡ്‌ലെയ്ഡ് ഓവലിൽ കളി നടക്കുന്നു. 1996-ന് ശേഷം അവർ ആദ്യ കിരീടം നേടിയത് 2010–11 വേനൽക്കാലത്താണ്. നിരവധി അന്താരാഷ്ട്ര മത്സരങ്ങൾ അഡ്‌ലെയ്ഡ് ഓവലിൽ കളിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2015-ലെ ക്രിക്കറ്റ് ലോകകപ്പിന്റെ ആതിഥേയ നഗരങ്ങളിലൊന്നായിരുന്നു സൗത്ത് ഓസ്ട്രേലിയ. വർഷങ്ങളോളം ഇത് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ഡേ ഏകദിന ഇന്റർനാഷണൽ ക്രിക്കറ്റിന് ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചു. സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയ അഡ്‌ലെയ്ഡ് സ്‌ട്രൈക്കർമാരുടെ ആസ്ഥാനമാണ്. ഓസ്‌ട്രേലിയൻ പുരുഷ പ്രൊഫഷണൽ ട്വന്റി -20 ക്രിക്കറ്റ് ടീം ഓസ്‌ട്രേലിയയുടെ ആഭ്യന്തര ട്വന്റി -20 ക്രിക്കറ്റ് മത്സരമായ ബിഗ് ബാഷ് ലീഗിൽ മത്സരിക്കുന്നു.

അസോസിയേഷൻ ഫുട്ബോൾ

പുരുഷ എ-ലീഗിലും വനിതാ ഡബ്ല്യു-ലീഗിലും സോക്കറിൽ അഡ്‌ലെയ്ഡ് യുണൈറ്റഡ് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. ക്ലബ്ബിന്റെ ഹോം ഗ്രൗണ്ട് ഹിന്ദ്മാർഷ് സ്റ്റേഡിയം (കൂപ്പേഴ്സ് സ്റ്റേഡിയം) ആണെങ്കിലും ഇടയ്ക്കിടെ അഡ്‌ലെയ്ഡ് ഓവലിൽ ഗെയിമുകൾ കളിക്കുന്നു. 2003 ലാണ് ക്ലബ് സ്ഥാപിതമായത്. എ-ലീഗിലെ 2015–16 സീസണിലെ ചാമ്പ്യൻമാരുമായിരുന്നു. 2005-06 എ-ലീഗ് സീസണിലും ക്ലബ് പ്രധാനമായിരുന്നു. ഫൈനലിൽ മൂന്നാം സ്ഥാനം നേടുന്നതിന് മുമ്പ് മത്സരത്തിന്റെ ബാക്കി ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്ന് 7 പോയിന്റുകൾ നേടി. 2006-07, 2008-09 സീസണുകളിൽ അഡ്‌ലെയ്ഡ് യുണൈറ്റഡ് ഗ്രാൻഡ് ഫൈനലിസ്റ്റായിരുന്നു. ഏഷ്യൻ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗിന്റെ ഗ്രൂപ്പ് സ്റ്റേജുകളിൽ ഒന്നിൽ കൂടുതൽ തവണ മുന്നേറിയ ഒരേയൊരു എ-ലീഗ് ക്ലബ്ബാണ് അഡ്‌ലെയ്ഡ്.^[53]

മൂന്ന് നാഷണൽ സോക്കർ ലീഗ് കിരീടങ്ങളും മൂന്ന് എൻ‌എസ്‌എൽ കപ്പുകളും നേടിയ അഡ്‌ലെയ്ഡ് സിറ്റി ക്ലബ് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ഏറ്റവും വിജയകരമായ ക്ലബ്ബായി തുടരുന്നു. 1987-ലെ ഓഷ്യാനിയ ക്ലബ് ചാമ്പ്യൻഷിപ്പ് നേടിയപ്പോൾ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ നിന്ന് കോണ്ടിനെന്റൽ കിരീടം നേടുന്ന ക്ലബാണ് അഡ്‌ലെയ്ഡ് സിറ്റി. 17 സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ചാമ്പ്യൻഷിപ്പുകളും 17 ഫെഡറേഷൻ കപ്പുകളും നേടി റെക്കോർഡ് ഇട്ടു.

1978 ലെ നാഷണൽ സോക്കർ ലീഗ് കിരീടം നേടിയപ്പോൾ ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ചാമ്പ്യനായി കിരീടം ചൂടിയ ആദ്യത്തെ സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ ക്ലബ്ബായി വെസ്റ്റ് അഡ്‌ലെയ്ഡ് മാറി. അഡ്‌ലെയ്ഡ് സിറ്റിയെപ്പോലെ ഇപ്പോൾ നാഷണൽ പ്രീമിയർ ലീഗ്സ് സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലും കൂടാതെ രണ്ട് ക്ലബ്ബുകളും അഡ്‌ലെയ്ഡ് ഡെർബിയിൽ മത്സരിക്കുന്നു.

ബാസ്കറ്റ്ബോൾ

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ ബാസ്‌ക്കറ്റ്ബോളിന്റെ ആസ്ഥാനമായ ടൈറ്റാനിയം സെക്യൂരിറ്റി അരീന

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലും ബാസ്‌ക്കറ്റ്ബോളിന് വലിയ അനുയായികൾ ഉണ്ട്. അഡ്ലെയ്ഡ് 36ers ടീം ഫിൻഡോണിലെ 8,070 സീറ്റ് സ്റ്റേഡിയത്തിൽ നിന്ന് കളിക്കുന്നു. നാഷണൽ ബാസ്കറ്റ്ബോൾ ലീഗിൽ കഴിഞ്ഞ 20 വർഷത്തിനിടെ 36 കളിക്കാർ നാല് ചാമ്പ്യൻഷിപ്പുകൾ നേടിയിട്ടുണ്ട്. ഫിൻഡോണിലുള്ള ടൈറ്റാനിയം സെക്യൂരിറ്റി അരീനയാണ് സംസ്ഥാനത്തെ ബാസ്കറ്റ്ബോളിന്റെ ആസ്ഥാനം.

മൗണ്ട് ഗാംബിയറിന് മൗണ്ട് ഗാംബിയർ പയനിയേഴ്സ് എന്ന ഒരു ദേശീയ ബാസ്കറ്റ്ബോൾ ടീമും ഉണ്ട്. ആയിരത്തിലധികം പേർക്ക് ഇരിക്കാവുന്ന ഐസ് ഹൗസിൽ (മൗണ്ട് ഗാംബിയർ ബാസ്കറ്റ്ബോൾ സ്റ്റേഡിയം) പയനിയേഴ്സ് കളിക്കുന്നു. കൂടാതെ മൗണ്ട് ഗാംബിയർ ബാസ്കറ്റ്ബോൾ അസോസിയേഷന്റെ ആസ്ഥാനവുമാണ്. പയനിയേഴ്സ് 2003-ൽ സൗത്ത് കോൺഫറൻസും ഫൈനലും നേടി. ലീഗിൽ ഇതുവരെ കളിച്ച ആദ്യ അഞ്ച് ടീമുകളിൽ ഈ ടീം രണ്ടാം സ്ഥാനത്തെത്തി. 2012-ൽ ക്ലബ് 25 സീനിയർ കളിക്കാരും (രണ്ട് ഇറക്കുമതി) മൂന്ന് ഡെവലപ്മെൻറ് സ്ക്വാഡ് കളിക്കാരും ഉൾപ്പെടുത്തി 25-ാം സീസണിൽ പ്രവേശിച്ചു.

മോട്ടോർ സ്പോർട്ട്

ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ പ്രീമിയർ മോട്ടോർ സ്‌പോർട്‌സ് സീരീസായ സൂപ്പർകാർ ചാമ്പ്യൻഷിപ്പ് 1999 മുതൽ എല്ലാ വർഷവും സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയ സന്ദർശിക്കാറുണ്ട്. സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയയിലെ സൂപ്പർകാർ ഇവന്റ് അഡ്‌ലെയ്ഡ് 500 അഡ്‌ലെയ്ഡ് സ്ട്രീറ്റ് സർക്യൂട്ടിൽ അരങ്ങേറുന്നു. അഡ്‌ലെയ്ഡ് സിറ്റി സെന്ററിന്റെ കിഴക്ക് തെരുവുകളിലൂടെയും പാർക്ക് ലാൻഡുകളിലൂടെയും ഒരു താൽക്കാലിക ട്രാക്കാണ് ഇതിനായി ഒരുക്കുന്നത്. 2010-ലെ ഇവന്റിലെ ആകെ കാഴ്ചക്കാർ 277,800 ആയിരുന്നു.^[54]

അഡ്‌ലെയ്ഡിന് 58 കിലോമീറ്റർ വടക്ക് മല്ലാല പട്ടണത്തിന് സമീപം സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മല്ലാല മോട്ടോർ സ്‌പോർട്ട് പാർക്കിൽ വർഷം മുഴുവനും സംസ്ഥാന, ദേശീയ തലത്തിലുള്ള മോട്ടോർ കായിക വിനോദങ്ങൾ നടക്കുന്നു. ടൈലെം ബെൻഡിന് തൊട്ടപ്പുറത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മറ്റൊരു സ്ഥിരം സർക്യൂട്ടാണ് ബെൻഡ് മോട്ടോർസ്പോർട്ട് പാർക്ക്.^[55]

മറ്റ് കായിക വിനോദങ്ങൾ

ദക്ഷിണ ഓസ്‌ട്രേലിയൻ കുട്ടികളിൽ അറുപത്തിമൂന്ന് ശതമാനം പേർ 2002-2003-ൽ സംഘടിത കായിക ഇനങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തു.^[56]

1972 മുതൽ 2008 വരെ നടന്ന ഒരു ടെന്നീസ് ടൂർണമെന്റായിരുന്നു എടിപി അഡ്‌ലെയ്ഡ്. പിന്നീട് ഇത് ബ്രിസ്ബെയ്നിലേക്ക് മാറി. ഇതിനു പകരമായി ഓസ്ട്രേലിയൻ ഓപ്പൺ സീരീസിന്റെ ഭാഗമായ ദി വേൾഡ് ടെന്നീസ് ചലഞ്ച് എ പ്രൊഫഷണൽ എക്സിബിഷൻ ടൂർണമെന്റിനെ മാറ്റി. കൂടാതെ, ഓസ്ട്രേലിയൻ ഓപ്പണിന്റെ ഒൻപത് പതിപ്പുകൾ റോയൽ അഡ്ലെയ്ഡ് ഗോൾഫ് ക്ലബ് ഹോസ്റ്റുചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ഏറ്റവും പുതിയത് 1998 ലായിരുന്നു.

1999 മുതൽ സംസ്ഥാനം ടൂർ ഡൗൺ അണ്ടർ സൈക്കിൾ റേസിന് ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചു.^[57]

സ്ഥലങ്ങൾ

സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയൻ നഗരങ്ങൾ, പട്ടണങ്ങൾ, വാസസ്ഥലങ്ങൾ, ദേശീയപാതകൾ

പ്രദേശങ്ങൾ അഡ്‌ലെയ്ഡ് ഹിൽസ് ബറോസ വാലി ക്ലെയർ വാലി ഐർ പെനിൻസുല ഫാർ നോർത്ത് ഫ്ലൂറിയു പെനിൻസുല ഫ്ലിൻഡേഴ്സ് റെയിഞ്ചസ് കംഗാരു ഐലന്റ് ലൈംസ്റ്റോൺ കോസ്റ്റ് മുറെലാന്റ്സ് നുള്ളാർബർ പ്ലെയിൻ റിവർലാന്റ് യോർക്ക് പെനിൻസുല നദികൾ കൂപ്പർ ക്രീക്ക് ഗാവ്‌ലർ റിവർ ലൈറ്റ് റിവർ മർനെ റിവർ മുറെ റിവർ ഓങ്കപരിംഗ റിവർ പോർട്ട് റിവർ റിവർ ടോറൻസ് ടോഡ് റിവർ

തടാകങ്ങൾ ലേക്ക് ആൽബെർട്ട് ലേക്ക് അലക്സാണ്ട്രീന ലേക്ക് കാഡിബറാവിറാക്കണ്ണ കാറ്റി തണ്ട-ലേക്ക് ഐർ ലേക്ക് ഫ്രോം ലേക്ക് ഗെയിഡ് ളേക്ക് ടോറൻസ് ബ്ലൂ ലേക്ക് ദ്വീപുകൾ എൻട്രൻസ് ഐലന്റ് ഫ്ലിൻഡേഴ്സ് ഐലന്റ് ഗ്രാനൈറ്റ് ഐലന്റ് ഹിന്ദ്മാർഷ് ഐലന്റ് കംഗാരു ഐലന്റ് ലിഗുവാനിയ ഐലന്റ് ലിപ്സൺ ഐലന്റ് നെപ്റ്റ്യൂൺ ഐലന്റ്സ് ന്യൂറ്റ്സ് അർക്കിപെലഗോ പിയേഴ്സൺ ഐലെസ് സർ ജോസഫ് ബാങ്ക്സ് ഗ്രൂപ്പ് ടോറസ് ഐലന്റ് ട്രൂബ്രിഡ്ജ് ഐലന്റ് ടംബി ഐലന്റ് വാർഡാങ് ഐലന്റ് വീറോണ ഐലന്റ്

പ്രധാന ദേശീയപാതകൾ ബാരിയർ ഹൈവേ ബറോസ വാലി ഹൈവേ ഡ്യൂക്സ് ഹൈവേ ഐർ ഹൈവേ ഫ്ലിൻഡേഴ്സ് ഹൈവേ ലിങ്കൺ ഹൈവേ മെയിൻ നോർത്ത് റോഡ് മല്ലി ഹൈവേ നോർത്തേൺ എക്സ്പ്രസ്‌വേ പ്രിൻസസ് ഹൈവേ റിഡോച്ച് ഹൈവേ സ്റ്റുവർട്ട് ഹൈവേ സ്റ്റർട്ട് ഹൈവേ സൗത്ത് ഈസ്റ്റേൺ ഫ്രീവേ സതേൺ എക്സ്പ്രസ് വേ

കുറിപ്പുകൾ

1. In accordance with the Australian Bureau of Statistics source, England, Scotland, Mainland China and the Special Administrative Regions of Hong Kong and Macau are listed separately
2. As a percentage of 1,227,355 persons who nominated their ancestry at the 2016 census.
3. The Australian Bureau of Statistics has stated that most who nominate "Australian" as their ancestry are part of the Anglo-Celtic group.^[42]
4. Of any ancestry. Includes those identifying as Aboriginal Australians or Torres Strait Islanders. Indigenous identification is separate to the ancestry question on the Australian Census and persons identifying as Aboriginal or Torres Strait Islander may identify any ancestry.
5. Of any ancestry. Includes those identifying as Aboriginal Australians or Torres Strait Islanders. Indigenous identification is separate to the ancestry question on the Australian Census and persons identifying as Aboriginal or Torres Strait Islander may identify any ancestry.

അവലംബം

1. "Wordwatch: Croweater". ABC NewsRadio. Archived from the original on 15 September 2005. Retrieved 11 October 2011.
2. "Australian Demographic Statistics, Mar 2019". 19 September 2019. Retrieved 19 September 2019. Estimated Resident Population – 1 March 2019
3. "5220.0 – Australian National Accounts: State Accounts, 2018–19". Australian Bureau of Statistics. 15 November 2019. Retrieved 20 November 2019.
4. Most Australians describe the body of water south of the continent as the Southern Ocean, rather than the Indian Ocean as officially defined by the International Hydrographic Organization (IHO). In the year 2000, a vote of IHO member nations defined the term "Southern Ocean" as applying only to the waters between Antarctica and 60 degrees south latitude.
5. South Australian Police Historical Society Inc. Archived 1 October 2011 at the Wayback Machine. Accessed 13 September 2011.
6. "Kangaroo Island Council – Welcome". Kangaroo Island Council. Archived from the original on 2010-08-09. Retrieved 10 August 2010.
7. "The Wakefield Model of Systematic Colonisation in South Australia". University of South Australia. 2008.^{[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]}
8. R.J. Lampert (1979): Aborigines. In Tyler, M.J., Twidale, C.R. & Ling, J.K. (Eds) Natural History of Kangaroo Island. Royal Society of South Australia Inc. ISBN 0-9596627-1-5
9. Australian Geographical Society.; Australian National Publicity Association.; Australian National Travel Association. (1934), Walkabout, Australian National Travel Association, retrieved 7 January 2019
10. "Transcript of the South Australia Act, 1834" (PDF). Museum of Australian Democracy at Old Parliament House. Retrieved 27 December 2018.
11. "Documenting Democracy".
12. Ngadjuri Walpa Juri Lands and Heritage Association (n.d.). Gnadjuri. SASOSE Council Inc. ISBN 978-0-646-42821-5.
13. "Highest Mountains". Geoscience Australia. Archived from the original on 21 April 2006. Retrieved 28 May 2006.
14. Henzell, Ted (2007). Australian Agriculture: Its History and Challenges (in ഇംഗ്ലീഷ്). Csiro Publishing. ISBN 9780643993426.
15. Territorial evolution of Australia – 6 July 1863
16. "Climate and Weather". Government of South Australia. Atlas South Australia. 28 ഏപ്രിൽ 2004. Archived from the original on 15 മാർച്ച് 2010. Retrieved 6 ഡിസംബർ 2009.
17. "Rainfall and Temperature Records: National" (PDF). Bureau of Meteorology. Retrieved 14 November 2009.
18. "Official records for Australia in January". Daily Extremes. Bureau of Meteorology. 1 July 2017. Retrieved 7 July 2017.
19. "South Australia". Wine Australia. Archived from the original on 9 ഏപ്രിൽ 2011. Retrieved 24 ജൂൺ 2011.
20. "1345.4 – SA Stats, Jun 2011". Abs.gov.au. 2011-06-28. Retrieved 2016-07-17.
21. ^{[പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി]}
22. "Health now our biggest employer". adelaidenow. 2016-07-07. Archived from the original on 2011-04-30. Retrieved 2016-07-17.
23. "Australia's Trade by State and Territory 2013–14" (PDF). Australia Unlimited. February 2015. Retrieved February 28, 2017.
24. Puddy, Rebecca (31 May 2012). "South Australia loses AAA rating in credit rating downgrade". The Australian. Retrieved 1 September 2015.
25. "SA Lags on Economic Growth". 2013-07-21.
26. "Economic report confirms tough times in South Australia". ABC News. 2013-06-27.
27. "Wind Energy – How it works". Clearenergycouncil. Archived from the original on 21 ജൂൺ 2011. Retrieved 6 ഒക്ടോബർ 2011.
28. "Hornsdale Power Reserve". Retrieved 4 December 2017.
29. Gemma Daley; Tan Hwee Ann (3 April 2006). "Australia, China Sign Agreements for Uranium Trade (Update5)". Bloomberg. Retrieved 27 April 2012.
30. Ian Lambert; Subhash Jaireth; Aden McKay; Yanis Miezitis (December 2005). "Why Australia has so much uranium". AusGeo News. Retrieved 27 April 2012.
31. "FACTBOX-BHP Billiton's huge Olympic Dam mine". Reuters (in ഇംഗ്ലീഷ്). 2009-10-21. Archived from the original on 24 May 2019. Retrieved 2019-05-24.
32. BHP shelves Olympic Dam as profit falls a third. ABC News, 22 August 2012. Retrieved on 16 July 2013.
33. R v Governor of South Australia; Ex parte Vardon [1907] HCA 31, (1907) 4 CLR 1497, High Court (Australia).
34. "Legislative Council 1843–1856". Parliament of South Australia. 2005. Archived from the original on 25 ഓഗസ്റ്റ് 2006. Retrieved 28 മേയ് 2006.
35. Change name (2011-01-28). "The Right to Vote in Australia". Australian Electoral Commission. Retrieved 2016-07-17.
36. "Women's Suffrage Petition 1894: parliament.sa.gov.au" (PDF). Archived from the original (PDF) on 29 March 2011. Retrieved 2016-07-17.
37. "3218.0 – Regional Population Growth, Australia, 2016–17: Main Features". Australian Bureau of Statistics. Australian Bureau of Statistics. 24 April 2018. Retrieved 13 October 2018. Estimated resident population, 30 June 2017.
38. "3218.0 – Regional Population Growth, Australia, 2016–17: Population Estimates by Significant Urban Area, 2007 to 2017". Australian Bureau of Statistics. Australian Bureau of Statistics. 24 April 2018. Retrieved 12 October 2018. Estimated resident population, 30 June 2017.
39. "ആർക്കൈവ് പകർപ്പ്". Archived from the original on 2020-10-01. Retrieved 2020-02-02.
40. "ആർക്കൈവ് പകർപ്പ്". Archived from the original on 2018-04-24. Retrieved 2020-02-02.
41. "ആർക്കൈവ് പകർപ്പ്". Archived from the original on 2019-06-22. Retrieved 2020-02-02.
42. Statistics, c=AU; o=Commonwealth of Australia; ou=Australian Bureau of. "Feature Article – Ethnic and Cultural Diversity in Australia (Feature Article)". www.abs.gov.au.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
43. Owen, Michael (22 മേയ് 2006). "School leaving age to be raised". The Advertiser. News Corp. Archived from the original on 14 സെപ്റ്റംബർ 2007. Retrieved 28 മേയ് 2006.
44. "Chapter 2: Resourcing Australia's schools". Ministerial Council National Report on Schooling in Australia. Archived from the original on 2013-10-16.
45. "The Redefinition of Public Education". Archived from the original on 15 February 2008. Retrieved 12 July 2010.
46. Bill Daniels (12 April 2004). "Government funding should encourage private schools not penalise them". Retrieved 16 February 2010.
47. "South Australia signs up to Federal Government's Gonski education reforms". 2013-06-14.
48. Adelaide Metro
49. Wallace, Ilona (31 March 2015). "Is South Australia still the Festival State?". The Adelaide Review. Retrieved 4 September 2019. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
50. Lensink, Michelle (26 November 2003). "Laidlaw, Hon. Diana". Hon. Michelle Lensink MLC. Archived from the original on 2020-08-07. Retrieved 4 September 2019.
51. 4174.0 Sports Attendance, Australia, 2005–06, 25 January 2007, Australian Bureau of Statistics. Retrieved on 5 July 2009.
52. South Australian Amateur Football League Archived 2 July 2009 at the Wayback Machine.. Retrieved on 5 July 2009.
53. "Reds finalise squad for ACL Knockout Stage – Adelaide United FC 2013". Footballaustralia.com.au. Archived from the original on 3 December 2013. Retrieved 16 July 2013.
54. Early March the only date for Clipsal 500 Retrieved from www.speedcafe.com.au/ on 3 May 2010
55. The Bend Motorsport Park:Tailem Bend raceway, former SA Motorsport Park and Mitsibushi test track, has new official name Archived 2018-06-29 at the Wayback Machine.. Murray Valley Standard. 8 March 2016
56. Children's Participation in Cultural and Leisure Activities, April 2003, Australian Bureau of Statistics. Retrieved 14 January 2013.
57. Keane, Daniel (12 March 2015). "Victoria may gloat about poaching the Grand Prix, but SA gained a lot by losing it". abc.net.au. Retrieved 21 January 2017.

പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ

• Media related to South Australia at Wikimedia Commons
• Geographic data related to സൗത്ത് ഓസ്‌ട്രേലിയ at OpenStreetMap
• sa.gov.au
• Official Insignia and Emblems Page
• University of South Australia
• South Australia's greenhouse (climate change) strategy (2007–2020)
• Ground Truth – towards an Environmental History of South Australia Archived 2001-10-07 at the Wayback Machine. Community resources