ഖാസ്വിൻ പ്രവിശ്യ
From Wikipedia, the free encyclopedia
ഖസ്വിൻ പ്രവിശ്യ (പേർഷ്യൻ: استان قزوین, Ostān-e Qazvīn) ഇറാനിലെ 31 പ്രവിശ്യകളിൽ ഒന്നാണ്. രാജ്യത്തിന്റെ വടക്ക്-പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗത്തായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന പ്രവിശ്യയുടെ കേന്ദ്രഭാഗം ഖാസ്വിൻ നഗരമാണ്. മുമ്പ് ടെഹ്റാൻ പ്രവിശ്യയുടെ ഭാഗമായിരുന്ന ഈ പ്രദേശം 1993-ലാണ് ഒരു പ്രത്യേക പ്രവിശ്യയായി രൂപീകരിക്കപ്പെട്ടത്. ഖാസ്വിൻ കൗണ്ടി, ടകെസ്താൻ കൗണ്ടി, അബ്യേക് കൗണ്ടി, ബൂയിൻ സഹ്റ കൗണ്ടി, മൊബാരാകെഹ് കൗണ്ടി, അൽബോർസ് കൗണ്ടി, അവാജ് കൗണ്ടി എന്നിവയാണ് ഖാസ്വിൻ പ്രവിശ്യയിലെ മറ്റ് കൗണ്ടികൾ. ഖാസ്വിൻ, ടകെസ്താൻ, അബ്യെക്, അൽവന്ദ്, ബിഡെസ്ഥാൻ, മൊബാരാകെഹ്, മുഹമ്മദിയ്യെ, ഇഖ്ബാലിയെ എന്നിവയാണ് ഏറ്റവും വലിയ നഗരങ്ങൾ. 2014 ജൂൺ 22-ന് ഏകോപനത്തിനും വികസനത്തിനും മാത്രമായി പ്രവിശ്യകളെ 5 പ്രത്യേക മേഖലകളായി വിഭജിച്ചതിന് ശേഷം ഇത് പ്രവിശ്യ 1-ന്റെ ഭാഗമായി.[1]
ഖാസ്വിൻ പ്രവിശ്യ استان قزوین | |
---|---|
പ്രവിശ്യ | |
Location of Qazvin within Iran | |
Coordinates: 36.2693°N 50.0029°E / 36.2693; 50.0029 | |
Country | Iran |
മേഖല | Region 1[1] |
Capital | Qazvin |
Counties | 6 |
• Governor-general | മുഹമ്മദ്-മഹ്ദി ആലി |
• ആകെ | 15,567 ച.കി.മീ.(6,010 ച മൈ) |
(2016)[2] | |
• ആകെ | 12,73,761 |
• ജനസാന്ദ്രത | 82/ച.കി.മീ.(210/ച മൈ) |
സമയമേഖല | UTC+03:30 (IRST) |
• Summer (DST) | UTC+04:30 (IRST) |
HDI (2017) | 0.796[3] high · 14th |
2011 ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം 1.2 ദശലക്ഷം ജനസംഖ്യയുണ്ടായിരുന്ന പ്രവിശ്യയിൽ 68.05 ശതമാനം നഗരങ്ങളിലും 31.95 ശതമാനം ഗ്രാമങ്ങളിലും താമസിക്കുന്നു. പുരുഷന്മാരും സ്ത്രീകളും തമ്മിലുള്ള അനുപാതം 50.7 മുതൽ 49.3% വരെയാണ്. പ്രവിശ്യാ ജനസംഖ്യയുടെ 99.61% മുസ്ലീം വിഭാഗത്തിലുള്ളവരും ബാക്കിയുള്ളവരിൽ 0.39 ശതമാനം മറ്റ് മതങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളവരുമാണ്. സാക്ഷരതാ നിരക്ക് 82% ആയ ഈ നഗരം ഇറാനിൽ 7-ാം സ്ഥാനത്താണ്.
നിരവധി വംശീയ വിഭാഗങ്ങളുടെ ആവാസ കേന്ദ്രമാണ് ഖസ്വിൻ നഗരം.[4] ഖാസ്വിനി ഉച്ചാരണത്തോടെ പേർഷ്യൻ ഭാഷ സംസാരിക്കുന്ന വംശീയ പേർഷ്യക്കാരാണ് ഖസ്വിൻ നഗരത്തിൽ കൂടുതലും അധിവസിക്കുന്നത്.[5] പ്രവിശ്യയുടെ തെക്ക്-കിഴക്കൻ ഭാഗത്ത് വസിക്കുന്ന അസീറികൾ അസർബൈജാനി ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നു.[6] പ്രവിശ്യയുടെ മധ്യഭാഗത്ത് ടാകെസ്ഥാന് ചുറ്റുമായി താമസിക്കുന്ന ടാറ്റ് ജനത, ടാറ്റി ഭാഷ സംസാരിക്കുന്നു.[7] അവസാനമായി, പ്രവിശ്യയുടെ വടക്കൻ ഭാഗത്തുള്ള അലമുട്ട് മേഖലയിലെ ഭൂരിഭാഗം ആളുകളും ഗിലാക്കി ഭാഷയുടെ ഒരു ഭാഷാഭേദം സംസാരിക്കുന്ന ഗിലാക്കുകളാണ്.[8][9] എന്നിരുന്നാലും, മറ്റ് സ്രോതസ്സുകൾ അവകാശപ്പെടുന്നത് അലമുട്ട് മേഖലയിലെ ഭൂരിപക്ഷ ജനതയായ 'ടാറ്റുകൾ' മാസന്ദരാനികളാണെന്നാണ്.[10][11][12]