месечина на Плутон From Wikipedia, the free encyclopedia
Стикс — мал природен сателит на Плутон чие откритие било објавено на 11 јули 2012 година. Стикс била откриена со употреба на вселенскиот телескоп Хабл. Од 2020 година, таа е најмалата позната месечина на Плутон. Била снимена заедно со Плутон и другите месечини на Плутон од вселенското летало Нови Хоризонти во јули 2015 година, иако слабо со само една слика од Стикс.
.jpg) Месечината на Плутон, Стикс, видена од вселенското летало Нови Хоризонти на 13 јули 2015 година, на далечина од 632.000 км | |
| Откривање | |
|---|---|
| Откривач | Марк Шоволтер et al. |
| Откриено во | Хабл |
| Откриено |
|
| Фотографски | |
| Ознаки | |
| Изговор | /ˈstɪks/[1] |
Наречена по | Стикс |
| S/2012 (134340) 1 S/2012 P 1[2] | |
| Орбитални особености[3] | |
| 42.656 ± 78 km | |
| Занесеност | 0,005787 ± 0,001144 |
| 20,16155 ± 0,00027 | |
| Наклон | 0,809 ± 0,162 |
| Месечина на | Плутон |
| Физички особености | |
| Димензии | 16+x 9 km[4] |
| Маса | 7.500.000.000.000.000 kg[5] |
Ѕвезден вртежен период | 3.24 ± 0.07 d (хаотично)[4] |
| 82°[6] (до орбиталната рамнина) | |
| Албедо | 0.65 ± 0.07 geometric[4] |
| 27 ± 0,3[7][8] | |
Стикс е вториот најблизок познат сателит до Плутон, а петтиот откриен. Откриен е една година по Кербер. Стикс е приближно 16 километри низ неговата најдолга димензија, и неговиот орбитален период е 20,1 ден.
Стикс била откриена од тим предводен од астрономот Марк Шоволтер, користејќи четиринаесет комплети слики направени помеѓу 26 јуни и 9 јули 2012 година од Камерата за широко поле 3 поставена на Хабл.[9] Откритието било објавено на 11 јули 2012 година. Стикс е околу половина посјаен од најмрачниот претходно познат објект во системот, Кербер, и околу сто илјадити светол од Плутон. Била означена како S/2012 (134340) 1, и неформално се нарекува P5.
Истражувањето што довело до откривањето на Стикс било во подготовка за мисијата на беспилотното вселенско летало Нови Хоризонти, кое полетало покрај системот Плутон на 14 јули 2015 година. Откривањето на уште една мала плутонска месечина ја зголемило загриженоста дека овој регион од вселената може да има повеќе тела премали за да се откријат, и дека леталото може да биде оштетено од непознато тело или прстен додека минува низ системот со брзина од над 13. km/s; малите месечини, како што е месечината на Сатурн, Палена, имаат тенденција да се поврзуваат со слаби прстени или лакови, бидејќи нивната гравитација не е во состојба да го задржи материјалот исфрлен од ударите на метеороидите; таквиот дифузен материјал ја претставува главната навигациска опасност. Меѓутоа, вселенското летало „Нови Хоризонти “ не открило помали месечини или прстени и безбедно поминало низ системот на Плутон.
Неочекувано сложениот месечев систем околу Плутон може да биде резултат на судир помеѓу Плутон и друг голем објект од Кајперовиот Појас во далечното минато. Месечините на Плутон можеби се споиле од остатоците од таков настан, слично на раниот џиновски удар за кој се смета дека ја создал месечината.
Првично се проценувало дека Стикс има пречник помеѓу 10 до 25 километри. Овие бројки биле заклучени од привидната големина на Стикс и со користење на проценето албедо од 0,35 и 0,04 за долната и горната граница, соодветно. По мерењата направени од Нови Хоризонти, излегло дека Стикс (иако не е изненадувачки) има многу неправилна форма, со големина приближно 16 до 9 километри. Се смета дека се формирала од остатоците што се подигнале од судир, што би довело до загуби на поиспарливи мразови, како што се оние на азот и метан, во составот на ударите. Овој процес се очекува да создаде тело кое главно се состои од воден мраз.
Стикс кружи околу барицентарот Плутон-Харон на растојание од 42.656 km, ставајќи го помеѓу орбитите на Харон и Никс. Се смета дека сите месечини на Плутон патуваат во орбити кои се многу скоро кружни и рамнински, опишани од откривачот на Стикс, Марк Шоволтер како „уредно вгнездени... малку како руски кукли“.
Тој е во орбитална резонанца 11:6 со Хидра и резонанца 11:9 со Никта (односите претставуваат број на орбити завршени по единица време; односот на периодите се инверзни).[10] Како резултат на оваа „Лапласова“ резонанца со 3 тела, таа има врзувања со Никта и Хидра во сооднос 2:5.
Нејзиниот орбитален период од 20,16155 дена е околу 5,0% од резонанца на средно движење 1:3 со орбиталниот период Харон-Плутон од 6,387 дена. Со другите месечини Никта, Кербер и Хидра, таа е дел од необична 1:3:4:5:6 (однос на периоди) низа на блиски резонанции. За разлика од орбитата, нејзината ротација е хаотична; како и другите мали плутонски месечини, Стикс не е плимно сврзана, а нејзината ротација варира во кратки временски размери (со брзина од околу 3.239 дена во времето на прелетувањето на Нови Хоризонти ).[11]
По откривањето, Стикс ја добил ознаката за мала планета S/2012 (134340) 1 бидејќи тоа бил првиот сателит (S) откриен кој кружи околу малата планета 134340 Плутон во 2012 година. Неформално е позната како „П5“, што значи петта откриена плутонска месечина. Ознаката S/2012 P 1 понекогаш се користела, следејќи го форматот пред 2006 година, каде што Плутон сè уште се сметал за планета и имала своја кратенка со една буква.[2]
Конвенцијата за именување на плутонските месечини е да се користат имиња поврзани со богот Плутон во класичната митологија. За да одлучат за имињата на P4 и P5, Марк Шоволтер и Институтот СЕТИ, во име на тимот за откривање, спровеле необврзувачка интернет анкета во 2013 година, во која пошироката јавност била поканета да гласа за нивните омилени имиња. Јавноста можела да избере од изборот на грчки митолошки имиња поврзани со богот Плутон, или можела да предложи свои имиња.[12] По првичната објава, Вилијам Шатнер, глумецот кој го игра капетанот Џејмс Т. Кирк во франшизата „Ѕвездени патеки“, ги предложил имињата Вулкан и Ромул, наводно мислејќи на богот на огнот Вулкан (внук на Плутон) и на Ромул, основачот на Рим, но и алудирајќи на измислените планети Вулкан и Ромул во универзумот Ѕвездени патеки. [13][14] Предлогот „Ромул“ бил отфрлен, бидејќи веќе постоела астероидна месечина со тоа име,[15] но Вулкан победил на анкетата откако Шатнер твитнал за тоа име, при што името Кербер (кучето што го чува подземјето на Плутон) бил на второто место и Стикс (божицата). на истоимената река во подземниот свет) била на трето. Победничките имиња биле доставени до Меѓународниот астрономски сојуз.[14] Сепак, Вулкан бил неприфатлив за МАС бидејќи не бил име на фигура на подземјето и веќе се користел за хипотетичка планета во орбитата на Меркур, како и затоа што го дал своето име на вулканоидите.[13][16][17]
На 2 јули 2013 година, МАС објавил дека формално ги одобрува имињата Стикс за P5 и Кербер за P4.[18][19]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
