![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Flag_of_the_Soviet_Union.svg/langmk-640px-Flag_of_the_Soviet_Union.svg.png&w=640&q=50)
Советски Сојуз
земја во Европа и Азија од 1922 до 1991 г. / From Wikipedia, the free encyclopedia
Советски Сојуз, полн назив: Сојуз на Советските Социјалистички Републики или СССР (руски: Союз Советских Социалистических Республик, СССР) — поранешна уставна социјалистичка држава која се наоѓала на територијата на Евроазија и опстојувала во периодот од 1922 до 1991 година. Советскиот Сојуз претставувал државна заедница од 15 автономни републики, а Руската СФСР била главна и доминантна.[1] Руската Советска република честопати во Западна Европа била нарекувана само како Русија или Советска Русија.
Сојуз на Советските Социјалистички Републики Официјални имиња Союз Советских Социалистических Республик
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1922–1991 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Motto: Пролетарии всех стран, соединяйтесь! Proletarii vsekh stran, soyedinyaytes'!) македонски: Пролетери од сите страни, обединетете се ! | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Химна: Интернационала (1922–1944) Химна на Советскиот Сојуз (1944–1991) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() The Soviet Union after World War II | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Статус | Федерација | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Главен град | Москва | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Говорени јазици | Руски, многу други | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Вероисповед | нема | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Демоним(и) | Совети | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Уредување | Федерација социјализам република, еднопартиски систем комунизам | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Генерален секретар | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• 1922–1953 (прв) | Јосиф Сталин | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• 1985–1991 (последен) | Михаил Горбачов | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Премиер | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• 1923–1924 (прв) | Владимир Ленин | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• 1991 (последен) | Иван Силаев | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Историја | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• Основана | 30 декември 1922 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• Престанала да постои | 26 декември 1991 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Површина | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1991 | 22.402.200 km2 (8,649,500 sq mi) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Население | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
• 1991 | 293.047.571 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Валута | Советска рубља (руб) (SUR) (SUR) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Временска зона | UTC+2 to +13 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Повикувачки број | 7 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Internet TLD | .su2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1На 21 декември 1991 година, единаесет земји од Советскиот Сојуз во Алма-Ата (12 - Грузија - како набљудувач) изјавиле дека формираат Заедница на независни држави. Сојузот на Советските Социјалистички Републики со ова престанува да постои 2од 19 септември 1990, па наваму. |
Советски Сојуз |
![]() Оваа статија е дел од темата: |
|
Водство
Влада
Законодавство
Судство
Комунистичка партија
Историја & Политика
Општество
|
Атлас |
Идејата за создавањето на земјата се појавила уште во времето на Првата светска војна, кога Руската Империја се распаднала како резултат на Октомвриската револуција.[1] По хаотичниот период, кој е познат како Руска граѓанска војна, Владимир Илич Ленин, болшевик, успеал да ја доби власта над поголемиот дел од Руската Империја. По неговата смрт, моќта на земјата отишла кај Јосиф Сталин[2] кој преку своите методи и реформи ја спровел индустријализацијата на земјата.[2] Во текот на своето постоење, земјата честопати водела агресивна и експанзионистичка надворешната политика чија политика водела до чести војни.[3] По војните со Полска, Финска и балтичките земји помеѓу 1939-1940, Советскиот Сојуз во 1940 година бил нападнат од страна на Нацистичка Германија, иако двете земји претходно биле договорени околу поделбата на Полска.[4][5] По четири години војна, Советскиот Сојуз се јавил како една од најголемите светски сили во светот, стопирајќи го напредокот на Германија и принудувајќи ја на капитулација. По крајот на војната, во делови од Источна Европа биле воведени комунистички режими под притисок на СССР.[6] Освен тоа, по крајот на Втората светска војна, започнал периодот кој во историјата е познат како период на Студена војна, односно војна на политичка превласт во светот помеѓу СССР и комунистичките земји од една страна и САД и западот од друга страна.[7][8] Во текот на 1980 година станало јасно дека СССР ја изгубила војната со САД, и кога во 1985 година на чело на земјата дошол Михаил Горбачов[9], уште еднаш било потврдено дека во земјата се потребни реформи.[10]
Земјата во текот на своето постоење била прогласена како тоталитарна држава [белешка 1], која спровела одредени злосторства или масакри врз своите граѓани и врз окупираните земји.[11][12] Според некои извори, милиони жители биле испратени во концентрациони логори или биле убиени.[13] [14][15][16][17] Според некои историчари, земјата спровела и геноцид и етничко чистење во различни земји во Европа, особено за време и по Втората светска војна. [5][18][19] Проценките за бројот на жртвите за време на раководството на Сталин се проценува на околу 20 милиони луѓе.[20][21][22][23]
Во советскиот општествен систем, доминантна и единствена легална партија била Комунистичката партија, партија која се засновала на принципите на Марксизмот и Ленинизмот.[24][25] Секретарот на партијата бил најмоќниот човек во земјата, кој имал големо влијание врз парламентот и владата.