From Wikipedia, the free encyclopedia
Древно јужноарапско писмо (𐩣𐩯𐩬𐩳 ms3nd) — согласно писмо кое се користело за пишување на древните јужноарапски јазици. Писмото настанало во 9 век п.н.е. од прасинајското писмо. Најраните записи на ова писмо датираат од 9 век п.н.е. и истите се пронајдени во регионот на Северното Црвено Море во Еритреја.[3] Како согласно писмо, абџад, се бележеле само согласките и немало букви за самогласки.
Јужноарапско писмо | |
---|---|
Тип | |
Период | 9 век п.н.е. до 7 век |
Правец на пишување | од десно кон лево |
Јазици | геез, древни јужноарапски јазици |
Сродни писма | |
Матични системи | прасинајско
|
Изведени системи | геез[1][2] |
Сродни системи | феникиско писмо |
ISO 15924 | |
ISO 15924 | Sarb, 105 , Old South Arabian |
Уникод | |
Уникоден назив | Old South Arabian |
Уникоден опсег | U+1BC0–U+10A7F |
Писмото се користело до 6 век, кога овие јазици и ова писмо биле заменети од арапскиот јазик и неговото писмо.[4] Во Етиопија и Еритреја ова писмо се развило во денешното етиопско писмо,[1][2] кое со одредени симболи и измени се користи за современите амхарски, тигриња и тигре, меѓу другите.
Јужноарапското писмо имало две форми: „муснад“ или писмо кое се користело за споменици и натписи и „забур“ ракописна форма која се користела за секојдневна комуникација. Древните Јеменци го користеле ова ракописно писмо за пишување на секојдневни документи, најчесто на дрвени плочки или стапови. Мал број артефкати се научно издадени во публикациите бидејќи читањето на таквото ракописно писмо е отежнато за разлика од стандардното
буква | уникодно име[5] | транскрипција | МФА | облик | соодветна буква во | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
слика | текст | феникиски | гиз | хебрејски | арапски | |||||
𐩠 | he | h | /h/ | Y | 𐤄 | ሀ | ה | ه | ||
𐩡 | lamedh | l | /l/ | 1 | 𐤋 | ለ | ל | ﻝ | ||
𐩢 | heth | ḥ | /ħ/ | Ψ | 𐤇 | ሐ | ח | ﺡ | ||
𐩣 | mem | m | /m/ | свртено B | 𐤌 | መ | מ | ﻡ | ||
𐩤 | qoph | q | /q/ | Φ | 𐤒 | ቀ | ק | ﻕ | ||
𐩥 | waw | w | /w/ | Φ | 𐤅 | ወ | ו | ﻭ | ||
𐩦 | shin | s² (ś, š) | /ɬ/ | дијагонално W | 𐤔 | ሠ | ש | ﺵ | ||
𐩧 | resh | r | /r/ | свртено C | 𐤓 | ረ | ר | ﺭ | ||
𐩨 | beth | b | /b/ | Π | 𐤁 | በ | ב | ﺏ | ||
𐩩 | taw | t | /t/ | X | 𐤕 | ተ | ת | ﺕ | ||
𐩪 | sat | s¹ (š, s) | /s/ | Π | ሰ | ﺱ | ||||
𐩫 | kaph | k | /k/ | Π | 𐤊 | ከ | כ | ﻙ | ||
𐩬 | nun | n | /n/ | свртено S | 𐤍 | ነ | נ | ﻥ | ||
𐩭 | kheth | ḫ | /x/ | Y | ኀ | ﺥ | ||||
𐩮 | sadhe | ṣ | /sˤ/ | λ | 𐤑 | ጸ | צ | ص | ||
𐩯 | samekh | s³ (s, ś) | /s̪/ | X | 𐤎 | ס | س | |||
𐩰 | fe | f | /f/ | O | 𐤐 | ፈ | ف | |||
𐩱 | alef | ʾ | /ʔ/ | Π | 𐤀 | አ | א | ﺍ | ||
𐩲 | ayn | ʿ | /ʕ/ | O | 𐤏 | ዐ | ע | ﻉ | ||
𐩳 | dhadhe | ḍ | /ɬˤ/ | θ | ፀ | ض | ||||
𐩴 | gimel | g | /ɡ/ | свртено Γ | 𐤂 | ገ | ג | ﺝ | ||
𐩵 | daleth | d | /d/ | дијагонално | 𐤃 | ደ | ד | ﺩ | ||
𐩶 | ghayn | ġ | /ɣ/ | Π | غ | |||||
𐩷 | teth | ṭ | /tˤ/ | θ свртено за 180° | 𐤈 | ጠ | ט | ﻁ | ||
𐩸 | zayn | z | /z/ | дијагонално | 𐤆 | ዘ | ז | ﺯ | ||
𐩹 | dhaleth | ḏ | /ð/ | H | ذ | |||||
𐩺 | yodh | y | /j/ | Q | 𐤉 | የ | י | ﻱ | ||
𐩻 | thaw | ṯ | /θ/ | 8 | ﺙ | |||||
𐩼 | theth | ẓ | /θˤ/ | h | ظ |
Јужноарапското писмо било додадено во уникод во октомври 2009 година со издавањето на верзијата 5.2. Уникодниот блок за јужноарапското писмо е U+10A60–U+10A7F.
јужноарапско писмо[1] Официјална кодна табела на уникод (PDF) | ||||||||||||||||
0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | |
U+10A6x | 𐩠 | 𐩡 | 𐩢 | 𐩣 | 𐩤 | 𐩥 | 𐩦 | 𐩧 | 𐩨 | 𐩩 | 𐩪 | 𐩫 | 𐩬 | 𐩭 | 𐩮 | 𐩯 |
U+10A7x | 𐩰 | 𐩱 | 𐩲 | 𐩳 | 𐩴 | 𐩵 | 𐩶 | 𐩷 | 𐩸 | 𐩹 | 𐩺 | 𐩻 | 𐩼 | 𐩽 | 𐩾 | 𐩿 |
Белешки
|
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.