Флавиј Аријан

Флавиј Аријан (89 година - 145/6 година од нашата ера)^[1] од Никомедија (денес Измит во Турција)^[2] ― писател, историчар и извор за историјата на Александар Македонски.^[3]

Александровата анабаза, реиздание од 1575 година

Флавиј Аријан
Роден	Лукиј Флавиј Аријан ~ 86-89 година Никомедија (денес во Турција)
Починал	~ 145/6/160 година Атина
Занимање	Историчар

Тој направил блескава кариера во времето на владеењето на царот Хадријан. Најпрво бил избран за конзул, а потоа за гувернер на провинцијата Кападокија (периодот помеѓу 131–137 година).^[2] По смртта на Хадријан се повлекол во Атина и започнал да се занимава со книжевна работа. Најзначајно негово дело е „Александровата анабаза“ („Историја на војните на Александар“), во седум книги.^[3]

По примерот на Ксенофонт, Флавиј Аријан пишувал философски, историски и воени записи, така што на шега бил наречен Xenophon redivivus.^[4] Исто така, тој бил под лвијание и на постарите извори (Птолемај, Аристобул и други). Од зачуваните истории за Александар Македонски, овој негов труд се смета за најрелевантен. Во него е зачувана официјалната традиција за Александар, лишена од фантастичните приказни и анегдоти, како и од морализаторските расудувања што се среќаваат кај другите сочувани извори. Значајно е, исто така и неговото дело „Индиска историја“ (Индике) во кое ја опишува пловидбата на Неарх од устието на Инд до Персискиот Залив. Тој е важен извор и за периодот непосредно по смртта на Александар и за поделбата на власта меѓу дијадосите. Тие настани ги опишал во делото „Настаните по Александар“, кое има десет книги. Овој негов труд бил преработен во третиот век од атинскиот историчар Дексип, а негови изводи се зачувани кај цариградскиот патријарх Фотиј I (9 век).^[3]

Флавиј Аријан му бил ученик на Епиктет и по неговата смрт објавил неколку дела во кои ги изложил етичките погледи на својот учител. Такви се делата: „Разговорите Епиктетови“ во 12 книги (од кои се сочувани само првите четири), „Прирачникот Епиктетов“ и „Хомилии“ во 12 книги (кои не се сочувани.^[4]

Наводи

1. Edwards, Iorwerth Eiddon Stephen; Gadd, Cyril John; Hammond, Nicholas Geoffrey Lemprière; Boardman, John; Lewis, David Malcolm; Walbank, Frank William; Astin, A. E.; Crook, John Anthony; Lintott, Andrew William (1970). The Cambridge Ancient History (англиски). Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-23445-0.
2. „Arrian | Greek historian“. Encyclopedia Britannica (англиски).
3. Македонски историски речник. Скопје: ИНИ. 2000. стр. 43. ISBN 9989-624-46-1. На |first= му недостасува |last= (help)
4. Miloš N. Đurić, „Stoička škola i Marko Aurelije“, во: Marko Aurelij, Samom sebi. Beograd: Dereta, 2004, стр. 22.

Надворешни врски

„Флавиј Аријан“ на Ризницата ?

• Livius, Arrian of Nicomedia Архивирано на 9 август 2014 г. by Jona Lendering
• Arrian On Coursing: the Cynegeticus William Dansey 1831
• Arrianus's voyage round the Euxine Sea: translated and accompanied with a geographical dissertation and maps