Пајак (планина)

Пајак (грчки: Πάικο, Пајко; стар облик: Πάϊακ) — планина во средишниот дел на Егејска Македонија, денес во Грција.^[1][2]

Гандач од Горно Родиво

Пајак, на исток и на југ Солунското Поле, на запад — котлината Меглен, на север границата меѓу Грција и Р Македонија (со жолто).

Пајак
Πάικο
Поглед на Пајак
Највисока точка
Надм. вис.	1660 м
Координати	40.9532° СГШ; 22.3358° ИГД / 40.9532; 22.3358
Географија
Пајак на карта
Место	Егејска Македонија

Планината се наоѓа во средишниот дел на Егејска Македонија и по неа минува границата меѓу општините Пајонија (на исток), Меглен (на запад) и Постол на југ, сите во управната област Централна Македонија. Во источното подножје на Пајак се градовите Гуменџе и Бојмица, во јужното е Пазар, а во западното е областа Меглен. Планината се состои од две карактеристични образби — Гандач (Κοκκινόπετρας, Γκαντάτς) на север и Поглед или Гола Чука (Πόγλετ, Γκόλα Τσούκα) на југ. Двете образби ги двои котлината на Голема Ливада и Црна Река. Река Грамоштица, која тече на југ и е притока на Колудеј, го двои Поглед на исток од помалиот масив Метеризи на запад.^[1]

Највисок врв е Вртук (Фидота) со 1.660 м, сместен на северниот масив Гандач. Често како највисок се посочува Гола Чука во јужниот дел, кој е висок 1.650 м. Грешката доаѓа оттаму што на некои карти само јужниот масив е означен како Пајак.^[1]

Карпите на планината са вулкански и варовнички. Планината е обрасната со бука, даб, костен, бреза, габер и други видови дрва, и е вклучена во мрежата на заштитени подрачја Натура 2000 (1240003).^[1]

Јужно од врвот Гола Чука, на 1.300 м.н.в. во месноста Извор има мал планинарски дом со 6 легла. Оддалечен е 3 часа од Елевтерохори (или 19 км по козја патека). До домот, на висина од 1.280 м е старото полусрушено планинско засолниште.^[3]

До највисокиот врв се стасува од селото Голема Ливада (1.200 м) за околу 4 часа, а до врвот Гола Чука од Елевтерохори (500 м) за околу 3,5 часа (од планинарскиот дом за 1 час).^[3]

Европската патека на долги растојанија E6 оди Фуштани (300 м) и Ошин (820 м) и ја пресекува месноста меѓу Пајак и масивот на Љумница, па завршува кај Љумница (570 м), за да продолжи на исток за Бојмица и Ругуновец.^[3]

Врвови

Име	Грчки	Висина (м)	Местоположба
Вртук	Φιδωτά, Βαρτούκι	1.660[1]	столб на 1.649 м, СИ од Голема Ливада
Поглед	Αγνάντεμα, Πόγλετ, Πόγλιτ, Πόγκλεντ	1.408[1]	СИ од Корнишор, З од Крива, З од Петгас
Скрека Клоздис	Αμπέλια, Σκρέκα Κλόζντις	1.200[1]	С од Голема Ливада, ЈИ од Ошин
Сехово	Ανεμορράχη, Σέχοβο	1.540[1]	И од Голема Ливада
Дубарљана	Άννα, Ντουμπαρλιάνα	1.501[1]	ЈЗ од Црна Река, ЈИ од Голема Ливада
	Βασιλικές Κορυφές	1.062[1]
Воци	Βότσης, Ρέπαλ Βότσι	1.000[1]	СЗ од Купа
Авдулија	Βραχάκι, Αβδούλια	1.180[1]	С од Голема Ливада
	Βρέστα	1.489[1]	ЈЗ од Црна Река
	Γεμάτη, Φουλάρες	1.400[1]
Генешка Скрека	Γκενέσκα Σκρέκα	1.277[1]
	Γρουστογιάννη	1.048[1]	СЗ од Корнишор
Корита	Δασάκι, Κορύτα, Κορίτα	1.352[1]	СЗ од Корнишор, И од Тодорци
Череша, Черешка Тумба	Δασάκι, Τσερέσα, Τσέρτσεκα Τούμπα	1.267[1]	З од Голема Ливада, И од Гостољуби
Црковичка, Црквички Врв	Εκκλησάκι, Τσαρκοβίστο, Τσαρκφίσκι, Τσαρκόβιτσο	1.529[1]	З од Корнишор
Синистра	Ζερβοκορυφή, Σινίστρα	1.280[1]	ЈИ од Голема Ливада
	Ηράκλεια, Ηρικλειούσα	1.240[1]	СИ од Лесково
	Ίσωμα, Μικρός Περός	1.222[1]	ЈЗ од Голема Ливада
Клекниш	Καθίστρα, Κλέντνιτς, Κλίκνις	1.134[1]	С од Лесково, ЈЗ од Ошин
	Καλή Πεδιάδα	1.120[1]
Варница	Καμίνι, Βάρνιτσα	1.120[1]	С од Корнишор
	Κλεφτόπετρα	1.123[1]	З од Крива, Ј од Црна Река
Гандач	Κοκκινόπετρα, Γκαντάς, Καντάς, Καντάστι, Γκαντάτσι, Γκαντάτς, Γάντατσι	1.623 - 1.607[1]	И од Голема Ливада, СИ од Баровица
Гудуч	Κοντούση, Γκουντούτσι	1.444[1]	ЈИ од Тодорци, СЗ од Корнишор
Мер	Κοπριά, Μερ	1.220[1]	С од Корнишор
Горица	Κορίτσι	1.300[1]	ЈИ од Голема Ливада
Јуручка	Κορυφή, Γιουρούτσικα	1.300[1]	ЈЗ од Голема Ливада
	Κορυφή, Τούφκα Πετκαλί	1.180[1]
Гумерџоса	Κουμαριές, Γκουμερτζόσα	1.320[1]	СЗ од Црна Река, СЗ од Баровица
	Κουφή Πέτρα	1.470[1]	ЈЗ од Црна Река, ЈИ од Голема Ливада
Карлес	Κρανιές, Κάρλες	1.140[1]	СЗ од Црна Река, С од Баровица
	Λουλούδι, Πιταρός	1.340[1]	ЈИ од Тодорци, СЗ од Корнишор
	Μακρύστατο, Καλιμάρι	1.389[1]	ЈЗ од Баровица
	Μαυροσκύβαλα	1.040[1]
	Μαύρο Ύψωμα	1.055[1]	З од Голема Ливада, И од Гостољуби
Кашпот	Μεγάλο Κεφάλι	1.300[1]
	Μεσορράχη	1.124[1]	ЈЗ од Црна Река
Мал Гандач	Μέτωπο, Μικρό Γκαντάτσι	1.364[1]	СИ од Голема Ливада
Мусов Гроб	Μνήμα, Γκρόπα Μούσιο	1.333[1]	СЗ од Купа, СИ од Ошин и З од Љумница
Баруч	Μύτακας, Μπαρούτσι	1.003[1]	СЗ од Црна Река, С од Баровица
Јаслан Скирит	Ξαπλωμένη, Γιασλάν Σκιρίτ	1.280[1]	С од Голема Ливада
Гола Чука, Пајак	Πάϊκο, Γκόλα Τσούκα	1.647[1]	ЈЗ од Црна Река
Метеризи	Παρατηρητήριο, Μετερίζι	1.595[1]	СЗ од Корнишор
Висок Рид	Περιστέρι, Βυσοκτορίτ	1.390[1]	ЈИ од Голема Ливада
Киргон	Πετράδες, Κίργκον	1.503[1]	З од Црна Река
Скрека ди Пероса	Πετρώματα, Περούσα, Σκρέκα ντι Περόσα	1.269[1]	С од Голема Ливада, ЈИ од Ошин
Пасена	Πετρωτό, Πάσενα	1.365[1]	ЈЗ од Голема Ливада
Линдини	Προφήτης Ηλίας, Λίντινι, Λίντι	1.300[1]	С од Голема Ливада
	Πύργος	1.491[1]	СИ од Голема Ливада
Барта	Πυροκορφή, Μπάρτα, Σκρέκα Μπρέτα, Σκρέκα Μπάρτα	1.231[1]	СИ од Лесково
Прескачова	Ραντισμένη, Πρασκάτσουβα	1.322[1]	ЈЗ од Корнишор
	Ραχούλα, Κασαρίνη	1.308[1]	ЈИ од Тодорци, СЗ од Корнишор
Гарија Глава	Σαμάρι, Γκάρια Γκλάβα	1.396 и 1.382[1]
Гуругаса	Σάπια, Γκουρουγκάσα	1.248[1]	И од Голема Ливада, С од Баровица
Бајраците	Στήθος, Μπέρκοβιτς	1.312[1]	СИ од Корнишор, З од Крива, З од Петгас
Гроб	Τάφος, Γκρόπ	1.452[1]	Ј од Голема Ливада
Гартина, Рипа Капри	Τράγος, Γκαρτίνα, Ρίπα Κάπρι	1.092[1]	Ј од Купа
Дујково, Дунково	Τράχηλος, Ντουΐκοβο	1.420[1]	СИ од Корнишор, З од Крива, З од Петгас
Трите Бука, Трите Буки	Τρεις Οξυές, Τρίτε Μπούκα/Μπούκε	1.220[1]	И од Лесково, СЗ од Голема Ливада
Три Бари	Τρίκορφο, Τρεις Μπάρες	1.120[1]	ЈЗ од Корнишор
Чума	Τσούμα	1.203[1]	З од Купа, ЈИ од Ошин
Чука, Чуките	Υψώματα, Τσούκα, Τσουκίτι	1.180[1]	СИ од Корнишор, ЈЗ од Петгас
Бела Лака	Φεγγάρι, Μπέλα Λούγκα	1112[1]	С од Корнишор
Паприте	Φτέρες, Πάπριτε	1.355[1]	ЈЗ од Голема Ливада
	Φτέρες, Παδικοφέρκα	1.040[1]	СЗ од Црна Река
Вртопи	Φτερό, Βερτόπια, Μεγάλος Περός	1.488[1]	ЈЗ од Голема Ливада, И од Тодорци, СЗ од Корнишор
Грош	Χονδρός, Γκρός	1.100[1]	Ј од Купа
Киркова Нива	Χωράφι Κίρκου, Κίρκοβο Νέβα, Κίρκοβα Νέβα, Κέρκοβα Νίβα	1.260[1]	С од Корнишор
Урџана	Αρκούδα, Ουρτζάνα	920 – 800[3]	СЗ од Црна Река
	Ασπρόχωμα	827[3]	И од Корнишор, ЈИ од Рамна (Омало)
	Βράχος	951[3]	З од Крива
Гавала	Γαβάλα	937[3]	И од Тодорци
Репал Гога	Γιωργάκη, Ρεπάλ Γκόγκα	835[3]	ЈИ од Купа
Големата	Γκουλέματα	761[3]
Вртоп	Κανόνι, Κλισσαλάρ, Κισαλάρ, Βερτόπι	659[3]	Ј од Корнишор
Црвена Бара	Κόκκινη Πέτρα	811[3]	Ј од Корнишор
Чернат	Κορυφή Δούμα, Τσάρνατι	849[3]
Черешо	Κορυφούλα, Τσερέσιο Ζιάρα	572[3]
Вермеџек	Κορφή, Βερμετζέκ	864[3]	СИ од Тодорци
Чука, Чукаро	Κορφούλα, Τσούκα, Τσουκάρου	979[3]	С од Лесково
Бели Врв	Κρύα Κορυφή, Βελύβρα	880[3]
Грокошта	Κώστα, Γροκώστα	720[3]	СИ од Корнишор
Каркин	Λιθοβούνι, Κάρκιν	783[3]	З од Црна Река
Скрка	Μακροκορφή, Σκόρκα ντι Λέγκαν	940[3]	СЗ од Купа, И од Ошин и ЈЗ од Љумница
	Παπάς	991[3]	ЈИ од Тодорци, СЗ од Корнишор
Рамна	Πετρωτό, Ράμνα	526[3]	З од Рамна
Брајамодо	Πλαγιά, Μπραγιάμοντο	705[3]	С над Спирлитово
Брестот, Задиница	Πράσινος Λόφος, Μπρεστότ, Ζαντινίτσα	778[3]	СЗ од Лесково
Пречка	Πρέτσκα	918[3]
Череша	Ραχούλες, Τσερέσια	534[3]
	Σκάπα	862[3]
Гробови	Τάφοι, Γροτόδι	812[3]	СЗ од Корнишор
Гроб Георгали	Τάφος Γεωργίου, Γκρόπ Γκιόργαλι	860[3]
Босилкова Тумба	Τυροκομείο, Μποτσίλκο Τούμπα	880[3]	СЗ од Рамна (Омало)
Лапартои	Φαγώματα, Λαπαρτόϊ	980[3]	ЈЗ од Корнишор
	Ψηλό Λιβάδι	985[3]	З од Голема Ливада, И од Гостољуби
Дервишева Тумба		572	С од Црна Река, И од Извор
Думово		849	Ј од Гостољуби, СИ од Тодорци
Добро Поле			И од Тодорци

Наводи

1. Νέζης, Νίκος (2010). Τα ελληνικά βουνά : γεωγραφική εγκυκλοπαίδεια. Τόμος 2. Ηπειρωτική Ελλάδα. Πελοπόννησος - Στερεά Ελλάδα - Θεσσαλία - Ήπειρος - Μακεδονία - Θράκη. Αθήνα: Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας Αναρρίχησης : Κληροδότημα Αθ. Λευκαδίτη. стр. 440. ISBN 978-960-86676-6-2.
2. По топографска карта М1:50 000, издание 1980-1985 „Генеральный штаб“
3. Νέζης, Νίκος (2010). Τα ελληνικά βουνά : γεωγραφική εγκυκλοπαίδεια. Τόμος 2. Ηπειρωτική Ελλάδα. Πελοπόννησος - Στερεά Ελλάδα - Θεσσαλία - Ήπειρος - Μακεδονία - Θράκη. Αθήνα: Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας Αναρρίχησης : Κληροδότημα Αθ. Λευκαδίτη. стр. 441. ISBN 978-960-86676-6-2.

Надворешни врски

• Пајак (планина) на Ризницата ^?
• За освојвуањето на Гола Чука на Пајак Архивирано на 21 септември 2023 г. — патопис на планинарското друштво „Кожуф“ од Гевгелија