вид од истоимениот род на растенија From Wikipedia, the free encyclopedia
Мечкино грозје (наречено и мечкини уши, планика или мелничар ; науч. Arctostaphylos uva-ursi) — растителен вид од родот мечкини грозја (Arctostaphylos) широко распространет низ циркумбореалните региони на субарктичката северна полутопка.[1] — вообичаено име во Канада и САД.[1][2][3] Неговите листови се познати како увин чај.
| Мечкино грозје | |
|---|---|
 | |
| Научна класификација [ у ] | |
| Царство: | Растенија |
| клад: | Скриеносеменици |
| клад: | Евдикоти |
| клад: | Астериди |
| Ред: | Вресовидни |
| Семејство: | Вресови |
| Род: | Мечкини грозја |
| Вид: | Мечкино грозје |
| Научен назив | |
| Arctostaphylos uva-ursi (L.) Spreng. | |
Природната распространетост на мечкиното грозје е циркуполарна и широко распространета во северните географски широчини,[1][3][4] но исто така е ограничена на големи височини појужно:
Мечкиното грозје е мала ниска дрвенеста грмушка со земја 5–30 см висока.[5] Листовите се зимзелени, остануваат зелени 1-3 години пред да паднат. Плодот е црвена бобинка.[6]
Листовите се сјајни, мали и дебели.[5] Тие наизменично се наредени на стеблата. Долните страни на листовите се посветло зелени од тие што се на врвовите.[6] Новите стебла може да бидат црвени ако растението е на полно сонце, но се зелени ако се на засенчени области. Постарите стебла се кафеави. Во пролет, тие имаат бели или розови цветови.[1]
Дивите насади на мечкино грозје може да бидат густи, со височини ретко повисоки од 15 см. Кадифените гранки со фина текстура првично се бели до бледо зелени, станувајќи мазни и црвено-кафеави со зрелост.
Едноставните лисја на овој широколисен зимзелен се наизменично наредени на гранки. Кожести темнозелени листови се долги 2.5 см и имаат заоблени врвови кои се стеснуваат назад кон основата. На есен, листовите почнуваат да се менуваат од темно зелена во црвено-зелена до виолетова, станувајќи бледа на долната страна.[5]
Терминалните кластери на малите цвеќиња во облик на урна цветаат од мај до јуни. Цветовите се бели до розови,[6] и носат тркалезни, месести или мелести, светло-црвени до розови плодови наречени јатки.[1] Овошјето опстојува на растението до почетокот на зимата. Плодовите се горчливо слатки кога се сурови, но послатки кога се варат и сушат. Секоја јатка содржи од 1 до 5 тврди семиња, кои треба да се скарификуваат и стратифицираат пред ртење за да се намали семето и да се прекине мирувањето на ембрионот.
Мечките и другите животни ги јадат бобинките.[7]
Постојат околу 14 подвидови,[4] вклучувајќи:
Растението содржи различни фитохемикалии, вклучувајќи урсолна киселина, танинска киселина, галска киселина, некои есенцијални масла и смола, хидрохинони (главно арбутин, до 17%), танини (до 15%), фенолни гликозиди и флавоноиди.[9][10]
Историски гледано, плодовите и листовите од мечкино грозје биле користени од нацијата Blackfeet како храна.[11] Плодовите се прилично благи кога се сурови[12], но може да се користат за правење на желе.[13] Бобинките се користеле како зачини и се готвеле со месо.[14]
Чаевите и екстрактите од листовите се користеле за традиционалната медицина на луѓето од првите нации со векови како антисептици за уринарниот тракт, диуретици и лаксативи.[15] Во билкарството чајот од листовите се користи за лекување на воспаление на уринарниот тракт.
Еден преглед покажа дека ингестијата на големи дози може да предизвика алергиски реакции, со гадење и напади, како потенцијална итна состојба.[15] Ува урси може да предизвика негативни ефекти кај луѓе со заболување на црниот дроб или бубрезите, или кај бремени жени и доилки.[15]
Постојат неколку сорти кои се размножуваат за употреба како украсни растенија.[2] Тој е атрактивен зимзелен почвен покрив за градини во текот на целата година и е корисен за контролирање на ерозијата на ридовите и падините поради неговите длабоки корени.[5] Тој е толерантен на сонце и суви почви.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
