Хаплотип
From Wikipedia, the free encyclopedia
Хаплотип (хаплоиден генотип) — група на алели во организмот кои се наследени заедно од еден родител.
Многу организми содржат генетски материјал (ДНК) кој е наследен од двајца родители. Нормално, овие организми имаат нивната ДНК организирана во две групи слични хромозоми во пар. Потомството добива по еден хромозом во секој пар од секој родител. Збир на парови на хромозоми се нарекува диплоиден, а збир од само една половина од секој пар се нарекува хаплоиден. Хаплоиден генотип (хаплотип) е генотип кој ги зема предвид еднините хромозоми наместо паровите на хромозоми. Тоа може да бидат сите хромозоми од еден од родителите или помал дел од хромозомот, на пример низа од 9000 базни парови или мал сет на алели.
Специфичните соседни делови од хромозомот најверојатно ќе се наследат заедно и нема да бидат поделени со хромозомски вкрстување, феномен наречен генетско поврзување.[1][2] Како резултат на тоа, идентификувањето на овие статистички асоцијации и неколку алели на специфична хаплотипска секвенца може да го олесни идентификувањето на сите други такви полиморфни места кои се во близина на хромозомот (импутација).[3] Ваквите информации се клучни за истражување на генетиката на заедничките болести; кои всушност биле истражени кај луѓето од страна на Меѓународниот проект HapMap.[4][5]
Другите делови од геномот се скоро секогаш хаплоидни и не се подложени на вкрстување: на пример, човечката митохондријална ДНК се пренесува низ мајчината линија, а Y-хромозомот се пренесува по татковската линија. Во овие случаи, целата низа може да се групира во едноставно еволутивно дрво, при што секоја гранка е основана од мутација на полиморфизам со уникатен настан (често, но не секогаш, полиморфизам со еден нуклеотид (SNP)). Секој клад под гранка, кој содржи хаплотипови со еден заеднички предок, се нарекува хаплогрупа.[6]