Праведен Калифат
историска држава / From Wikipedia, the free encyclopedia
Праведен Калифат (арап. اَلْخِلَافَةُ ٱلرَّاشِدَةُ, al-Khilāfah ar-Rāšidah) — првиот од четирите најголеми калифати основани по смртта на исламскиот пророк Мухамед. Со него управувале првите пет последователни калифи (наследници) на Мухамед по неговата смрт во 632 година од н.е. (11 г. а.е. ) Овие калифи се колективно познати во сунитскиот ислам како рашидун, или „правилно водени“ калифи ( اَلْخُلَفَاءُ ٱلرَّاشِدُونَ al-Khulafāʾ ar-Rāšidūn ). Овој термин не е широко користен во шиитскиот ислам бидејќи шиитските муслимани не го сметаат владеењето на првите три калифи за легитимно.[4]
Праведен Калифат الخلافة الراشدة
| |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
632–661 | |||||||||||||||||||
Flag | |||||||||||||||||||
Главен град | Медина (632–656) Куфа (656–661) | ||||||||||||||||||
Говорени јазици | Класичен арапски јазик | ||||||||||||||||||
Вероисповед | ислам | ||||||||||||||||||
Уредување | Калифат | ||||||||||||||||||
Калиф | |||||||||||||||||||
• 632–634 | Абу Бакр Предлошка:Прв | ||||||||||||||||||
• 634–644 | Омар | ||||||||||||||||||
• 644–656 | Осман | ||||||||||||||||||
• 656–661 | Али | ||||||||||||||||||
• 661–661 | Праведен Калифат (последен)[б 1] | ||||||||||||||||||
Историја | |||||||||||||||||||
• Основана | 8 јуни 632 | ||||||||||||||||||
• Прва Фитна | 28 јули 661 | ||||||||||||||||||
Површина | |||||||||||||||||||
655[3] | 6.400.000 km2 (2,500,000 sq mi) | ||||||||||||||||||
Валута | динар дирхам | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Праведниот Калифат се одликува со дваесет и петгодишен период на брза воена експанзија, проследен со петгодишен период на внатрешни судири. Силите на Праведниот Калифат на својот врв броеле повеќе од 100.000 луѓе. До 650-тите години, калифатот покрај Арапскиот Полуостров, го потчинил Левант, Закавказје на север; Северна Африка и Египет до денешен Тунис на запад; и Иранска Висорамнина до делови од Средна Азија и Јужна Азија на исток.
Калифатот настанал како резултат на смртта на Мухамед во 632 година од новата ера и последователната дебата за наследството на неговото раководство. Абу Бакр, близок придружник на Мухамед од кланот Бану Тејм, бил избран за прв водач на Праведниот Калифат и започнал со освојувањето на Арапскиот Полуостров . Тој владеел од 632 година до неговата смрт во 634 година. Абу Бакр бил наследен од Омар, неговиот назначен наследник од кланот Бану Ади, кој го продолжил освојувањето на Персија, што на крајот довело до пад на Сасанидското Царство во 651 година. Омар бил убиен во 644 година [5] а го наследил Утман, кого го избрал комитет од шест лица, организиран од Омар. Под Утман започнало освојувањето на Ерменија, Фарс и Хорасан.[6] Утман бил убиен во 656 година [7] и бил наследен од Али, кој претседавал со граѓанската војна позната како Прва Фитна (656–661). Војната се водеела првенствено меѓу оние кои го поддржувале братучедот на Утман и гувернер на Левант, Муавија I и оние кои го поддржувале калифот Али. Граѓанската војна трајно ја консолидирала поделбата помеѓу сунитските и шиитските муслимани. Шиитски муслимани веруваат дека Али е првиот законски калиф и имам по Мухамед.[8] Трета фракција во војната го поддржа гувернерот на Египет, Амр ибн ел-Ас . Војната била решена во полза на фракцијата Муавија, која го воспоставила Омејадскиот Калифат во 661 година.