Lakandranon' ny Pangalana

Ny Lakandranon' ny Pangalana dia lakandrano eto Madagasikara namboarina tamin' ny  taonjato faha-20. Mirefy 654 km^[1] eo ho eo ny halavany, mampitohy an' i Farafangana amin' i Toamasina.

Ny Lakandranon' ny Pangalana, eo anelabelane' i Nosy Varika sy i Mahanoro.

Fanamboarana ny Lakandranon' i Pangalana

Ny fiandohan' ny fanamboarana ny lakandrano

Ny ilany atsinanan' i Madagasikara dia tondrahan' ny ony sy renirano maro. Midina avy eny an-tendrombohitra ireo renirano sy ony ireo dia mamorona farihy sy dobo tsy tambo isaina. Nanakana ny fanamboarana lalana ireo lalan-drano ireo. Mampidi-doza ny morontsiraka ka sarotra ny fifamoivoizana.

Ny asa nandritra ny fanjanahantany

Nandritra ny fanjanahantany, ny jeneraly frantsay Joseph Gallieni dia nanangana tetikasa fanamboarana lakandrano manamorona ny morontsiraka atsinanana mba hampiharana tsara kokoa ny fanaraha-maso ara-pitantanana sy ara-miaramila ny faritra. Nanomboka tamin' ny taona 1896 ny asa fanamboarana lalan-drano mirefy 665 km eo anelanelan' ny farihy sy farihy madinika ary renirano, manomboka any Foulpointe (na Mahavelona) ka hatrany Farafangana. Mba hanatanterahana izany dia niantehitra tamin' ny asa an-tery vozona nata amin' ny teratany malagasy i Gallieni, izay nanery ny mponina an-toerana hiasa. Olona telonjato no nangady tsy an-kijanona ilay lakandrano tao anatin' ny toe-javatra mahatsiravina. Notokanana tamin' ny taona 1904 ny ampahany voalohany teo anelanelan' i Brickaville sy Toamasina, ary niitatra hatrany Vatomandry izany tamin' ny taona 1915, alohan' ny hamitana azy any Farafangana tamin' ny taona 1949.

Ny fanamboarana azy dia nahafahana namaha ny olana amin' ny fifamoizana matetika tojo ny mpivarotra sy ny tafika an-dranomasina any amin' ny morontsiraka atsinanan' ny Nosy: tena nampidi-doza tokoa ny fitaterana entana amin' ny toerana mifanakaiky noho ny fisian' ny haran-driaka sy ny onja mahery ary ny onjan-dranomasina nateraky ny fihaonan' ny Ranomasimbe Indianina sy ny Kôntinanta Afrikanina. Amin' ity toerana ity dia betsaka ny sisam-paharavan-tsambo sy ny antsantsa ka mampidi-doza ny milomano manamorona ny morontsiraka atsimo-atsinanana, izay antsoina hoe "morontsiraky ny rivodoza".

Tamin' ny alalan' ny heniheny miolakolaka maro no nanomezan' ilay lakandrano lalana ahazoana mitatitra haingana ny entam-barotra, izay niteraka fanorenana tanàna maro teo amorony.

Taorian' ny fanjanahantany dia tsy nitohy ny fikojakojana azy ary nirodana tsy tapaka ny lakandrano izay nohadiana tamin' ny fasika. Vetivety dia nanirian' ny voahirana lehibe sy ny tsikafonkafombazaha ilay lakandrano, ka nanarona ny ampahany ary nanasarotra ny fandrosoan' ny sambo. Hadino nandritra ny 20 taona izy io, ka nilaozana ny tetezana sy ny lalamby teo aminy.

Ny lakandrano ankehitriny

Ny Lakandrano Pangalana mampitohy an' i Mananjary sy i Nosy Varika.

Nanomboka tamin' ny taona 1960 sy ny fiafaran' ny fanjanahantany dia niezaka nitahiry ny ampahany tamin' ny zavatra namboarin' ny mpanjanaka frantsay i Madagasikara, dia ireo mpanjanaka izay efa 60 taona teto an-toerana sy nanao lalana, tanàna, tetezana, ary iray amin' ireo asa tsara indrindra ny Lakandranon' ny Pangalana.

Tetezana simba eo amin' ny lakandrano any Mananjary, izay simba noho ny rivodoza. Nisy tetezana volotsangana natao teo ambaniny, izay esorina mba hahafahn' ny sambo nandalo rehefa nandoa sarany.

Tamin' ny faran' ny taona 1980, ity asa ity dia nahazo vahana be. Nanao asa ny fitondram-panjakana malagasy amin' ny fampandehanana indray ny lakandrano, manomboka amin' ny fiantsonana an-dranomamy ao Toamasina ka hatrany Mananjary, 420 km bebe kokoa any atsimo. Raha tsy afaka mampiasa an' io ny sambo ankehitriny noho ny fiovavan' ny halaliny (vokatry ny fihaonan'ny ony maro feno fasika izay mampiakatra ny fanambaniny amin' ny toerana sasany alohan' ny hivarin' izy ireo any an-dranomasina), dia mahasoa ny lakana sy ny sambo kely hafa mitondra ny entam-barotra (harona voatenona, vokatra avy amin' ny zaridaina, fary, kafe, jirofo, dipoavatra) eo anelanelan' ny tanàna, indraindray amin' ny sambo kely tsotra toy ny lakana tsy misy fanary, vatan-kazo nolavahana ary vpizina amin' ny fivoy, na zahatra volotsangana, voizina amin' ny tehina lava.

Ny tapany avaratra amin' ilay lakandrano no tena izoran' ny lakana mitondra mpandeha sy entam-barotra mankany amin' ny seranan-tsambon' i Toamasina, tsy dia be loatra kosa ny amin' ny tapany atsimo. Izy io dia ahitana lakandrano kely mifandimby mampitohy farihy maro misy zava-maniry be dia be (Ampitabe, Akanin' ny Nofy) izay anirian' ny zavamaniry filamatr' i Madagasikara, dia ny ravinala. Eny amoron' ny lakandrano dia misy tanàna maro mitokantokana, ahitana trano bongo nentim-paharazana. Ny ankamaroan' ny mponina ao dia velona noho ny lakandrano, amin' ny fivarotana trondro sy amin' ny asa tanana amin' ireo sambo mandalo. Ny mpitondra sambo no mampifandray ireo vondrom-piarahamonina samihafa ireo sy ny tanàn-dehibe, miantoka ny fanaterana entana sy vatsy ho an' ny mponina, mitondra ny hafatra am-bava tamin' ny fandalovany teo aloha. indraindray herinandro maromaro mialoha.

Mpitonda lakana eny amin' ny Lakandranon' ny Pangalana

Tamin' ny volana Septambra 2019 anefa dia efa nisy ny fandavahana ny lakandrano tamin' ny alalan' ny masoivohon' ny Agence Portuaire Maritime et Fluviale.

1. Le Canal des Pangales circulable