Andrzej Duda

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mestreechs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

---

Andzrej Duda in 2019

Andrzej Sebastian Duda (16 mei 1972, Krakau) is politicus, advocaat en d'n allewijle prizzedènt vaan Pole sinds 6 augustus 2015. Heer heet ziech in de twie prizzedèntsverkezinge opgestèld es 'nen oonaofhaankeleke kandidaot. Evels is heer al sinds 2005 aktief es politicus in de conservatief-nationalistische partij Prawo i Sprawiedliwość (PiS, Rech en Justitie). Die partij zit op EU-niveau in de Europese Conservatieve en Reformers (ECR), boe ouch de Belzje N-VA, de Duitse Familienpartei Deutschlands en de Nederlandse FvD bij zitte.

Veurtot Andrzej Duda prizzedènt woort, waor heer vaan 2011 bis 2014 lid vaan 't Poolse liegerhoes Sejm (wie de Belzje Kamer vaan Vertegeweurdegers, de Nederlandse Twiede Kamer en d'n Duitse Bundestag). Vaan 2014 bis 2015 waor heer lid vaan 't Europees Parlemint.

In de ierste prizzedintsverkezinge (2015) won Duda in de twiede roonde 51,55%, boemèt heer de zittende prizzedènt Bronisław Komorowski versloog. In 2020 won heer de verkezinge in de twiede roonde vaan Rafał Trzaskowski mèt 51,03% vaan de stömme. In beij gevalle prizzentierde Duda ziech es oonaofhaankeleke kandidaot mèt de steun vaan de regieringspartij PiS en góng heer de strijd aon mèt kandidaote vaan de christendemocratische en mie nao liberalisme neigende partij Civiel Platform.

Prizzedèntsjap (2015 bis allewijl)

Zien prizzedèntsjap weurt tot noe touw gekaraktriseerd door felle tegestand contra 't veurgestèlde vlöchtelingequota vaan de EU in de Europese migrantecrisis, zien oppositie contra LHBT-activisme, zien poging um hechtere ben te sjöppe tösse Pole en China en zien rol in de constitutionele crisis vaan Pole.

Allewel Duda en de PiS-regiering dèks woorte bekritiseerd veur 't aoftakele vaan de Rechstaot door middel vaan 't oontslaon vaan rechters die neet regieringsgezind zien, heet Duda ziech op cruciaol mominte tege de PiS-regiering gekierd. Zoe heet Duda mèt zien vetorech twie wètsveurstèlle in 2017 tegegehawwe die rechters aonzienlek minder mach zawwe geve en heet heer in 2016 geweigerd tien rechters te nominere die geselcteerd waore door de nationaole raod.

In fibberwarie 2018 oonderteikende Duda 'n wèt die 't illegaal maakde um "de Poolse natie" te besjöldege vaan de Holocaust en aandere misdaode vaan de Nazis. D'n Israëlische premier Benjamin Netanyahu besjreef de wèt es "holocaustoontkènning".

In juli 2020 stèlde Duda veur um 't verbod op homokoppels um te adoptere deil te make vaan de Poolse constitutie. Zien handtekeining veur 'n ierste opzèt veur die touwvoging kaom op 6 juli. Duda veroontsjöldegde ziech evels nao de verkezinge dat jaor veur meugeleke kwetsende boodsjappe nao bepaolde gróppe binne de Poolse bevolking.

Duda heet op versjèllende mominte lovende complimènte gekrege vaan de VS-prizzedènt Donald Trump. Daoneve maakde Duda en Trump op 24 juni 2020 bekind tot versjèllende Amerikaanse troepe vaan Duitsland nao Pole zawwe weure verplaots. Duitsland zaw volges Trump te wieneg betaole aon NAVO um zoeväöl Amerikaanse troepe te mage höbbe, wijl Pole "ein vaan de wienege len" zaw zien die wel zien financiële verpliechtinge naokump.

Sjtaotshoufde van de lidsjtaote van de Europese Unie

Belsj: Filip | Bulgarieë: Radev | Cyprus: Christodoulides | Daenemarke: Margrethe II | Duutsjland: Steinmeier | Eslandj: Karis | Finlandj: Niinistö | Frankriek: Macron | Griekelandj: Sakellaropoulou | Hongarieë: Novák | Ierlandj: Higgins | Italië: Mattarella | Kroatië: Milanović | Letlandj: Rinkēvičs | Litouwe: Nausėda | Luxembörg: Henri | Malta: Vella | Nederlandj: Willem-Alexander | Oesteriek: Van der Bellen | Pole: Duda | Portugal: Rebelo de Sousa | Roemenië: Iohannis | Sjlovenië: Pahor | Sjlowakieë: Čaputová | Sjpaanje: Felipe VI | Tsjechië: Pavel | Zjwaeje: Carl XVI Gustaf