From Wikipedia, the free encyclopedia
D'Pafemillen (lokal: Fünfbrunnen[1]) ass e Lieu-dit an de Gemengen Ëlwen a Wëntger a besteet aus dem Klouschter vun den Häerz-Jesu Pateren an dem Chalet Léon Dehon direkt niewendrun. Déi Gebaier stinn all um Territoire vun der Gemeng Wëntger laanscht d'Eisebunnsstreck Lëtzebuerg-Ëlwen.
| Pafemillen Fünfbrunnen | |
|---|---|
 | |
| Aussprooch | |
| An anere Sproochen |
fr: Cinqfontaines de: Fünfbrunnen |
| Land | Lëtzebuerg |
| Kanton | Klierf |
| Gemeng |
 Wëntger Ëlwen |
| Buergermeeschter |
Lucien Meyers (CSV) Édouard Mertens |
| Awunner | 15 |
| 06.02.2008 | |
| Koordinaten |
50° 06’ 29’’ N 06° 00’ 25’’ O |
 | |
 |
 |
 |
Tëschent Oktober 1941 an Abrëll 1943 goufe 674 Judden aus Lëtzebuerg vu Fünfbrunnen an den däitsch-polnesche Ghetto Lodz (Litzmannstadt), op Terezin an an d'Vernichtungslager op Auschwitz-Birkenau deportéiert. Dëst ass an aacht verschiddene Convoie geschitt.
D'Gebaier vun der Pafemille sinn zanter dem 8. Januar 2021 als nationaalt Monument klasséiert.[2]
Den Numm geet zeréck op eng Millen.
Méi Informatioun doriwwer am Artikel: Fënnefbuerer Millen.
D'Klouschter ass am Joer 1903 vun däitschen Häerz-Jesu-Patere gebaut ginn, an huet sou zu der däitscher Uerdensprovënz gehéiert.
De 4. Mäerz 1941 gouf d'Klouschter vum däitschen Okkupant opgeléist. D'Pateren an d'Novizen, an der Majoritéit Däitscher, goufen heemgeschéckt. Et blouwe just eng kuerz Zäit nach acht Bridder do, déi dunn eleng déi ufalend Aarbechten am Klouschter an um ugeschlossene Bauerewiesen hu misse maachen. Zu gläicher Zäit gëtt e "kommissaresche Verwalter" agesat, e gewësse Bantz vun Dikrech, deen allgemeng als Nazi bekannt war.
Am Juli 1941 huet d'Gestapo bestëmmt, fir am opgeléiste Klouschter, dat entleeën, mä direkt op der Eisebunnsstreck Lëtzebuerg-Ëlwen läit, e jiddescht "Altersheem" anzeriichten. A Wierklechkeet sollten d'Gebaier awer als Tëschestatioun fir de Weidertransport a sougenannt Vernichtungslager déngen. Vum 11. August 1941 u goufe sou an deem Internéierungscamp eng 300 jiddesch Persoune konzentréiert, net nëmmen al a krank Leit, mä och Kanner.
De 16. Oktober 1941 war den éischten Transport, de sougenannte "Luxemburger Transport"[3] an de Ghetto vu Litzmanstadt (Łódź). Am Abrëll 1942, am Juli 1943 an am Abrëll 1943 gouf et weider Transporter vun der Pafemillen a Richtung Belsen, Sobibor, Majdanek an Theresienstadt.
Vum leschten Transport, am Juni 1943 mat 11 Persounen, kënnt een Deel op Theresienstadt, en anere mat kranke Leit aus der Santé vun Ettelbréck, direkt op Auschwitz. Zwee vun deenen hunn iwwerlieft.
Um Enn vum Zweete Weltkrich an nach kuerz duerno war d'Klouschter eng Zäit e Spidol fir amerikanesch Zaldoten.
Duerno huet déi belsch-lëtzebuergesch Uerdensprovënz vun de Pateren d'Klouschter iwwerholl.
Haut gi Retraiten do gehalen. Et sinn och vill Studenten, déi d'Rou vum Klouschter benotzen, an do fir hir Exame léieren.
An der Klouschterkapell ass all Joer am Kader vum Klenge Maarnicher Festival e Gedenkconcert fir d'Affer vun der Shoah.
 | De Contenu vun dësem Kapitel oder dësem Artikel ass net vollstänneg oder net méi aktuell. Hëlleft wgl. mat, en ze komplettéieren oder nees op de leschte Stand ze bréngen. |
Als Erënnerung un d'Roll, déi d'Gebai an der Shoah zu Lëtzebuerg gespillt huet, gouf am Juli 1969 e Monument ageweit, dat vum Lucien Wercollier entworf gi war, an dat un déi vun do verschleefte Judde sollt erënneren.
Déi fënnef Bléck aus rosaem Granit, sollen e gekrëmmte Mënsch duerstellen. Se kommen aus dem Steebroch vum fréiere KZ Natzweiler-Struthof am Elsass. Dragravéiert sinn déi hebräesch Buschtawen (vun uewen no ënnen): taw (ת), nun (נ), sade (צ), beth (ב) an he (ה). Se sti fir d'Ufanksbuschtawe vun de Wierder vun engem hebräesche Saz, deen op Lëtzebuergesch heescht "Seng Séil soll verbonne si mat dem Bond vum éiwege Liewen".
Den 3. Juli 2005 war beim Monument eng Erënnerungsfeier un d'Shoah zu Lëtzebuerg mat Aweiung vun engem Informatiounspanneau. Dorop ass ze liesen: 1940-1945. Pour avoir été Juifs, 700 hommes et femmes furent déportés d'ici au camp d'extermination d'Auschwitz par l'occupant nazi. Seuls quelques-uns en revinrent. Que ce martyre reste gravé dans vos mémoires et vous inspire la fraternité et la paix.
| Commons: Pafemillen – Biller, Videoen oder Audiodateien |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
