From Wikipedia, the free encyclopedia
Sudania[1][2] (Arabice السودان as-Sūdān), rite Res Publica Sudanensis[3] seu Sudaniensis[4] (Arabice جمهورية السودان Jumhūriyyat as-Sūdān), est civitas sui iuris in Africa Septentrionali et Orientali sita. Fines cum Republica Africae ad australem et occidentem, Tzadia ad occidentem, Aegypto ad septentriones, Erythraea ad septentriones et orientem, Aethiopia ad australem et orientem, Libya ad septentriones et occidentem, Sudania Australi ad australem versus, ac Mari Rubro communicat. Nilus, longissimum orbis terrarum flumen, terram Sudaniensem in latera orientalia et occidentalia dividit.[5] Septentrionalis Sudaniae regio lingua Latina classica Nubia notus est. Numerus incolarum anno 2022 fuit 45.70 milliones hominum[6] et civitas 1 886 068 chiliometra quadrata occupat, ut area superficiali sit tertia a maxima civitate in Africa, et tertia a maxima in Foedere Arabico. Sudania area superficiali erat maxima civitas in Africa usque ad 2011, cum Sudania Australis secessit,[7] ex quo tempore ambo insignia ab Algeria tenentur. Caput est Khartum, et urbs frequentissima est Omdurman, occidentalis areae metropolitae Khartum pars.
Gestio
Populus
Commemoratio
Historia Sudaniae tempore pharaonico coepit, cum regnum Kermanum? (circa 2500–1500 a.C.n. vigebat, postquam Novum Regnum Aegyptianum (circa 1500–1070 a.C.n. et Regnum Kush? (circa 785–350 p.C.n.) exoriebantur, quorum hic totum Aegyptum paene saeculo regebat. Kush? autem everso, Nubiani Nobatiam, Makuriam, et Alodiam constituerunt, tria regna Christiana, quorum Makuria et Alodia usque ad [annum 1500 fere durabant. Saeculis quarto decimo et quinto decimo, plurimum terrarum Sudaniae a nomadibus Arabicis gradatim occupabatur. Saeculis a sexto decimo ad undevicensimum, Sultanatus Sennar in Sudania media et orientali dominabatur, cum Sultanatus Darfurensis? occidentalem, Ottomanique orientalem partes regerent.
Temporibus Mamlucorum et Ottomanidarum, commercium servorum magnas partes in Sudania agebat, et quidem tributum servorum ex kashif? Sudaniae legitime postulabatur. Anno 1811, Mamluci civitatem apud Dunqulah ad servos venditandos condiderunt. Sub dicione Turco-Aegyptia post annos 1820, commercium servorum secundum axem a septentrionibus ad australem institutum est, ubi incursiones servos petendos in australibus civitatis regionibus fiebant, et ex quo servi ad Aegyptum et Imperium Ottomanicum mittebantur.[8]
Praeses et dux civitatis olim fuit Omar Hassan al-Bashir, praeses a die 30 Iunii 1989 ad 2019.
Sudania anno 1956 libertatem a Britanniarum Regno et Aegypto accepit. In Sudania Australi longum bellum civile erat usque ad annum 2004. Nunc in regione Darfurensi bellum civile est. A die 9 Iulii 2011, Sudania Australis civitas libera est.
Lingua Arabica est lingua publica. Aliae linguae in Sudania adhibitae sunt linguae Niloticae sicut Nuer-Dinka, linguae Nubicae, lingua Bejica, lingua Azande, lingua Bari. Gentes Sudaniae sunt Arabi, Africani nigri Dinkae et Nueri et Nubae et multi alii. Et Musulmani et Christiani in Sudania habitant.
In 18 vilaiet, i.e. provincias vel civitates, Sudania divisa est:
Civitates |
Aegyptus · Aethiopia · Africa Australis · Algerium · Angolia · Beninum · Botswana · Burkina · Burundia · Cameronia · Dzibutum · Erythraea · Gabonia · Gambia · Gana · Guinea · Guinea Aequatorensis · Guinea Bissaviensis · Insulae Comorianae · Insulae Sancti Thomae et Principis · Insulae Seisellenses · Kenia · Lesothum · Liberia · Libya · Litus Eburneum · Madagascaria · Malavium · Malium · Marocum · Mauritania · Mauritia · Mons Leoninus · Mozambicum · Namibia · Nigeria · Promontorium Viride · Respublica Africae Mediae · Respublica Congensis (Brazzapolis) · Respublica Democratica Congensis (Kinshasa) · Res publica Nigritana · Ruanda · Senegalia · Somalia · Swazia · Sudania · Sudania Australis · Tanzania · Togum · Tunesia · Tzadia · Uganda · Zambia · Zimbabua |
---|---|
Territoria |
Insula Sanctae Helenae · Sahara Occidentalis · Reunio · Maiotta · Insulae Madeirae · Rusadir · Septa · Insulae Canariae |
Ibrahim Abboud • Sirr Al-Khatim Al-Khalifa • vacat • Ismail al-Azhari • Gaafar Nimeiry • Abdel Rahman Swar al-Dahab • Ahmed al-Mirghani • Umar al-Bašīr • ʿAbd al-Fattāḥ al-Burhān praeses consilii militaris Capsae cognatae: Primi ministri Sudaniae | |
Ismail al-Azhari • Abdallah Khalil • Ibrahim Abboud • Sirr Al-Khatim Al-Khalifa • Muhammad Ahmad Mahgoub • Sadiq al-Mahdi • Muhammad Ahmad Mahgoub • Babiker Awadalla • Gaafar Nimeiry • Rashid Bakr • Gaafar Nimeiry • Al-Jazuli Daf'allah • Sadiq al-Mahdi • vacat • Bakrī Ḥasan Ṣāliḥ • Mutaz Musa • Abdalla Hamdok • Osman Hussein ad interim | |
Ali Sahloul 1989 • Hussein Suleiman Abu Saleh 1993 • Ali Osman Mohamed Taha 1995 • Mustafa Osman Ismail 1998 • Lam Akol 2005 • Deng Alor 2007 • Ali Karti 2010 • Ibrahim Ghandour 2015 • Dirdiri Mohamed Ahmed 2018 • Asmaa Abdallah 2019 • Omar Gamar Aldin Ismail 2020 ad interim • Mariam Sadiq al-Mahdi 2021 • Abdalla Omar Bashir 2021 ad interim • Ali al-Sadiq Ali 2022 ad interim • Mohamed Osman al-Hadi 2023 ad interim • Ali al-Sadiq Ali 2023 ad interim • Hussein Awad Ali Mohamed 2024 ad interim Capsae cognatae: Primi ministri Sudaniae | |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.