Lingua Osca

Lingua Osca seu Sabina^[1] est lingua ad gregem Indoeuropaeum pertinens, familia Italica subsummata, una cum lingua Latina, Umbrica, etc.

Tabula Osca.

Lingua Osca olim in Latio meridiano et Campania septentrionali adhibita est, ab antiquo aevo exstincta.

Exemplum in Lingua Osca

Osce	Latine
Kerríi arentikaí manafúm paí púsi heriam suvam leginúm aflakud suvam úrsúrs íním malaks nistrus Pakiú Kluvatiud valaímas puklúm ant kadúm damia leginúm idik tifei manafúm prebaí Viibiaí ampulúm sadad. Kerríi arentikaí valaímas puklúm it úllas leginei sadid lamatir akrid eises dunte it kaíspatar it krustatar. Svaí níp avt svaí tiú idik fificus púst eis kúm kafad avt nei púttiad avt svaí píd perfakúm púttiad. Níp húntruís níp subruís aisusis púttians pidúm púttians úfteis Pakiúi Kluvatiúi valaímas puklúm. Pun far kafad níp púttiad edum menum limupi paí húmuns bivus karanter. Suluh Pakis Kluvatiís valaímas puklúi turúmiad. Viibiaí Aquiaí svaí aflakus Pakim Kluvatim valaímas puklúm subra íním tuaí leginei it sakrim svaípúh aflakus húntrus terras húntrus apa, Pakis Kluvatis puklúm valaímas Keríi arentikaí avt úlas leginei trutastus.	Cereri ultrici, mandavi qui quae vim suam legionem affligat suam osores enim malevolos propinquos Pacio Clovatio optimae puerum, ante cadere damium legionem id tibi mandavi pravae Vibae ministrum reddat. Cereri ultrici, optimae puerum et illius legioni reddat tundatur acriter eius dente, et caedatur et cruentetur. Si nec aut si id tu decreveris post ea cum capiat aut non possit quandoque aut si quid perficere possit. Nec inferis nec superis sacrificiis possint quidquam possint optati Pacio Clavatio optimae puerum. Quando far capiat nec possit edere minuere famem quae homines vivi vescuntur. Solus Pacius Clovatius optimae puero tremit. Vibae Aquiae si afflixeris Pacium Clovatium puerum optimae supra enim tuae legioni et sacrum sive afflixeris infra terrae infra aqua, Pacius Clovatius puerum optimae aut Cereri ultrici aut illius legioni potentis.
Onomust izic suai mins quaistur moltam angitunur deiuast maimas carneis senateis tanginud pun osins ioc egmo com parascuster. Suai pis pertemust pruterpan deiuatud sipus comenei perum dolom malom siom ioc comono mais egmas touticas amnud pan pieisum brateis aut cadeis amnud inim idic siom dat senateis tanginud maimas carneis pertumum piei ex comono pertemest izic eizeic zicelei comono ni hipid. Pis pucapit pust exac comono hafet meddis dat castrid oufur en einatus factud pous toutos deiutuns tanginom deicans siom dat eizas idic tangineis deicum pud valaimom touticom todait ezum nep fafacid pud pis dat eizac egmad mins deuiaid dolud malud. Suai pis contrud exeic fefacust aut commono hipust molto etanto estud it suai pis ionc fortis meddis moltaum herest ampert minstreis aetis eituas moltas moltaum licitud. Suai pis pru meddicutud altrei castrous aut eituas zicolom deicust izic comono ni hipid ne com op toutad petirupert urust sipus perum dolom malom it trutum zico touto peremust petiropert nep mais pompis com preiuatud actud pruter pam meddicat didest it com posmom com preiuatud urust eisucem ziculud zicolom nesimom comonom ni hipid. Suai pis contrud exeic fefacust ionc suai pis herest meddis moltaum licitud ampert mistreis aetis eituas licitud. Pun censtur Bansae toutam censazet pis ceus bantins fust censamur esuf it eituam poizad ligud iusc censtur censaum anget uzet. Aut suai pis censtomen nei cebnust dolud malud it eizeic uincter esuf comenei lamatir meddixud toutad praisentid perum dolum malom it miricatud allo famelo it eituam siuom paei eizeis fust pae ancensto fust toutico estud. Praitur suai praifacum pud post exac Bansae fust suai pis op eizois com atrud ligud acum herest aut pru medicatud manim aserum eizazunc egmazum pas ex aiscen ligis scriftas sint ni puhim pruhipid mais zicolois nesimois. Suai pis contrud exeic pruhipust molto etanto estud it suai pis ionc meddis moltaum herest licitud ampert minstreis aetis eituas moltas moltaum licitud. Praitur censtur Bansae ni pis fuid nei suai quaistor fust nep censtur fuid nei suai praitur fust it suai pis praitur it suai pis quaistum nerim uirom fust izic post eizuc fuid. Suai pis contrud exeic fust estud izic amprufid facum estud idic medicim eizuc medicim acunom nesimom pud medicim. Pruterpan medicatinom lehest dolom malom dolud malud sudana inim. Suai pis fortis ionc meddis moltaum herest moltas moltaum licitud. Pis arageteis maistram carnom aceneis usurom nummom eh exac ligud allam hipust, pantes censas fust acenei poizeipid spentud quaistur inim eisiuss deiu nail holans deuatud aceneis perum dolom malom.	Oneraverit is si minus quaestor multam proposuerit iurabit maximae carnis senatus sententia dummodo, quando adsint ea cum res consulta erit. Si quis pertimuerit, priusquam pertimuerit iurato sciens in comitio sine dolo malo se ea comitia magis rei publicae causa quam cuiuspiam gratiae aut cadis causa enim id se de senatus sententia maximae carnis pertimere qui sic comitia pertimet, is eo die comitia ne habuerit. Quis quandoque post hac comitia habebit magistratus de castro vel in pecunias facito ut populus iurati sententiam dicant se de iis id sententia dicere quod optimum publicum consideret esse nec fecerit quo quis de ea re minus iuret dolo malo. Si quis contra hoc fecerit aut comitia habuerit multae tanta esto et si quis eum forte magistratus multare volet dumtaxat minoris partis pecuniae multae multare liceto. Si quis pro magistratu alteri castri aut pecuniae diem dixerit is comitia ne habuerit nisi cum ob populum quater oraverit sciens sine dolo malo et tractum diem populus peremerit quater nec magis quinquies cum reo agito priusquam iudicationem dabit et cum postremum cum reo oraverit ab eo die dierum proximorum comitia ne habuerit. Si quis contra hoc fecerit si quis volet magistratus multare, liceto, dumtaxat minoris partis pecuniae liceto. Quando censores Bansae populum censebunt qui civis bantinus fuerit, censetor ipse et pecuniam qua lege censores censere proposuerint. Aut si quis in censum non venerit dolo malo et in eo vincitur, ipse in comitio tundatur magistratu populo praesente sine dolo malo et mercato alia familia et pecunia omnino quae iis fuerit, quae incensa fuerit publica esto. Praetor si praefectum post hac Bansae fuerit, si quis ob eos cum, altero lege agere volet aut pro iudicato manum asserere earum re, quae hisce in legibus scriptae sunt, ne quem prohibuerit magis diebus proximis. Si quis contra hoc prohibuerit, multa tanta esto et si quis eum magistratus multare volet, liceto, dumtaxat minoris partis pecuniae multae multare liceto. Praetor censor Bansae ne quis fuit, non quaestor fuerit, nec censor fuit, non si praetor fuerit et si quis praetor et si quis quaestor neve virum fuerit is post ea fuit. Si quis contra hoc fuerit esto is improbe factum esto, id magistratum eo magistratum annorum proximorum quod magistratum. Priusquam magisterium leget dolum malum dolo malo consilium enim. Si quis forte eum magistratus multare volet multae multare liceto. Quis argenti maiorem carnem anni usurum nummum ex hac lege aliam habuerit quantis census fuerit anno quoque sponso quaestor enim iidem iuro nihil halant iurato anni sine dolo malo.

Collatio verbalis

Protoitalice	Latine	Osce[2][3]
ago	agere	acum
asai	arae	aisaí
argentod	argento	aragetud
kampana	campania	campanom
kertsna	cena	cersna
kailom	caelum	cailam
alter	alter	altre
ante	ante	ant
awte	aut	aut
kenseo	censere	censaum
keiwis	civis	ceus
kom	cum	com
kolumba	columba	columa
kontrad	contrad	contra
dakruma	lacrima	dacruma
det	de	dat
deted	dedit	deded
deiko	dicere	deicum
donom	donum	dúnum
esa	ea	eisaí
ekstrad	extra	ehtrad
ezom	esse	ezum
este	est	íst
xeike	hic	exeic
estod	esto	estud
fakio	facere	facum
fakitod	facito	factud
xabeo	habere	hafum
feznom	fanum	fíísnam
famelo	familia	famelo
flosa	flora	flusa
frater	frater	fratrer
forktis	fortis	fortis
fruktatos	fructus	fructatiuf
fused	foret	fusid
xendra	infra	huntrus
xeike	hic	eica
gwratos	gratias	brateis
ipi	ibi	ípi
ise	is	izi
ide	id	idic
ole	ille	úlle
enter	inter	anter
emperator	imperator	embratur
emprobed	improbe	amprufid
dengua	lingua	fangua
stlokod	loco	slagid
leigos	lego	leígúss
liketod	liceto	líkitud
louderod	libero	lovfrud
magis	magis	mais
malom	malum	malom
manom	manum	manim
mediod	medio	mefiud
merikatod	mercato	mericatud
minos	minus	mins
multam	multam	moltam
nekwe	neque	nepe
nen	non	nei
nowos	novus	nú
kwe	que	pe
kwsi	qui	pús
kwid	quid	píd
kwis	quis	pís
kwod	quod	pud
prai	prae	prai
patensint	paterent	patensíns
praisented	praesente	praisentid
premom	primum	promom
pro	pro	pru
postem	post	pust / pustin
posterios	posterius	pústiris
portam	portam	púrtam
pontem	pontem	púuttram
op	ob	úp
opezandam	operandam	úpsannam
osor	osor	úrsúr
ruðos	ruber	rufrus
salwos	salvus	salavs
senatos	senatus	senateís
skreiptos	scriptus	scriftas
sweis	sui	suveís
swei	si	svaí
etantos	tantus	etantus
taurom	taurum	taurom
terza	terra	terrúm
teremeno	terminare	teremem
trebom	trabem	triíbom
umniom	omnium	úíním
gwitam	vitam	biitam
wija	via	viaí
winos	vinus	vinus
gwiwos	vivus	bivus

Notae

1. "Osce" (adv.): Conradus Gesnerus, Mithridates: de differentiis linguarum (1555) textus f. 61v. "Sabina vocabula": ibid. f. 66r
2. https://thevore.com/oscan/
3. Stuart-Smith, Jane (2004). Phonetics and Philology: Sound Change in Italic. Oxford University Press.

Nexus externi

• Inscriptiones Osce exaratae

Haec stipula ad linguam vel ad linguisticam spectat. Amplifica, si potes!