na
From Wiktionary, the free dictionary
Bilêvkirin
Hoker 1
na
- nexêr, ne, no, bersiva redker,
bersiva neyînî bo pirseke erênî,
peyvikek e ku wateya dijî gotinekê didiyê:- – Gelo ew kurd e?
– Na. ― Ew ne kurd e. - – Tu dê îro biçî?
– Na. ― Ez naçim.
- erêkirina pirseke neyînî, qebûlkirina pirseke negatîv
- Gelo ew ne kurd e? – Na. ― Ew ne kurd e.
- Tu îro nayê? – Na. ― Ez nayêm.
- peyveke qedexekirinê yan haydarkirinê:
- Na, wisa nekin!
Bi alfabeyên din
Hevmane
Dijmane
Jê
Têkilî
Bide ber
Binêrin herwiha
Etîmolojî
Herwiha ne û no, hevrehên soranî نا (na) û نه (ne), goranî/hewramî ne, zazakî nê, farisî نا (na) û نه (ne, nê) û نی (nê), tacikî на (na) û не (ne), pehlewî 𐭫𐭠 (nê), avestayî 𐬥𐬀 (na, /ne/), osetî нæ (næ), hexamenişî nai (/ney/), sanskrîtî न (ná), hindî न (na) û ना (nā), ûrdûyî نہ (na, ne), latviyayî ne, lîtwanî nè, rusî не (nʸê, nʸi), bulgarî не (nê), çekî ne, polonî û slovakî nie, bretonî ne, îrlendî ní, latînî nē û nōn, fransî ne û non, îtalî no û non, spanî no, portugalî não, romanî nu, îngilîzî no û not, almanî nein, danmarkî û swêdî nej (/ney, nêy/), norwecî nei... hemû ji proto-hindûewropî *ne.
Peyv wek ne ... ne ji zimanên îranî ketiye tirkî jî.
Peyva kurdî nexêr û ya farisî نخیر (nexêyr) awayekî rêzgirtin û ihtiramê yê gotina na, ne ye û ji ne ya îranî û خیر (xeyr) (xêr, xweşî, bereket) ya erebî hatiye çêkirin wek heçku mirov bibêje "bixêr be lê na" yan "na lê bixêr be".
Peyva tirkî hayır (na, ne, nexêr) jî dîsa ji erebî خیر (xeyr) (xêr, xweşî, bereket) e û wê di tirkî de bergeha bikaranînê li yok ya xwemalî teng kiriye. Di zimanên din yên tirkîkî de bi piranî hevrehên peyva yok hem li cihê yok û hem jî cihê hayır tên bikaranîn.
- Çavkanî:
- Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.
- Horn, Paul. (1893): Grundriss der neupersischen Etymologie [Bingehê etîmolojiya farisî] (bi almanî). Strassburg
- Lubotsky, Alexander. Indo-Aryan inherited lexicon . University of Leiden.
- Nişanyan, Sevan: Çağdaş Türkçenin Etimolojisi [Etîmolojiya Tirkiya Niha] (bi tirkî)
- Pokorny, Julius, Ferhenga etîmolojî ya hindûewropî ["Indogermanisches etymologisches Wörterbuch (bi almanî)"], Bern, 1959
- Tsabolov, R. L., Ferhenga etîmolojî ya zimanê kurdî ["Цаболов, Р. Л.: Эмцмолоƨцческцц̆ словарь курδскоƨо языка"], Moskova, 2001-2010
- Watkins, Calvert, The American Heritage Dictionary of Indo-European Roots [arşîv], Houghton Mifflin Co., 2007, çapa 2em
- Etymonline. Online English Etymology Dictionary. <etymonline.com> by Douglas Harper.
- The Tower of Babel - An Etymological Database Project [Birca Babilê - Projeyeke Danegeha Etîmolojî] (bi îngilîzî û rusî): http://starling.rinet.ru/
Bi zaravayên din
Werger
- Abxazî: мап (māṗ)
- Afrîkansî: nee → af
- Albanî: jo → sq, nuk → sq
- Almanî: nein → de ; nee → de, nö → de Şablon:a
- Alutîqî: qang'a
- Aramî:
- Aromanî: nu
- Asamî: নাই (nai), নহয় (nohoy), না (na)
- Astûrî: nun → ast
- Azerî: yox → az, xeyr → az
- Baskî: ez → eu
- Başkîrî: юҡ (yuq)
- Belarusî: не → be (nje)
- Bengalî: না → bn (na), জি না (ji na), জ্বী না → bn (jī na)
- Bîkoliya naverast: dai, bako
- Bretonî: nann → br
- Bulgarî: не → bg (ne)
- Burmese:, မဟုတ်ပါဘူး (ma.hutpabhu:), ဟင့်အင်း → my (hang.ang:)
- Çamicuroyî: kala
- Çeçenî: хӏан-хӏа (han-ha)
- Çekî: ne → cs
- Çerokî: ᏝᏃ (tlano), Ꮭ → chr (tla)
- Çîçewayî: iyayi
- Çîkasawî: ki'yo
- Çînî:
- Çoktawî: kíyo
- Danmarkî: nej → da
- Endonezyayî: tidak → id
- Erebî: لَا → ar (lā)
- Ermenî: ոչ → hy (očʿ), չէ → hy (čʿē)
- Esperantoyî: ne → eo
- Estonî: ei → et
- Farisî: نه → fa (na), نخیر → fa (naxeyr), خیر → fa (xeyr)
- Ferî: nei → fo
- Fîjî: sega → fj
- Fînî: ei → fi
- Fransiya kevn: non
- Fransî: non → fr
- Friyolî: no
- Frîsî: nee → fy
- Galîsî: non → gl
- Garîfunayî: inó, uá
- Gayî: daabi, dabida
- Gotî: 𐌽𐌴 (nē)
- Guaraniyiya paraguayanî: nahániri
- Gujaratî: ના (nā)
- Gurcî: არ (ar), არა (ara)
- Guwaranî: nahániri → gn
- Halkomelemî: éwe
- Hawayî: ʻaʻole
- Hindî: नहीं → hi (nahī̃), जी नहीं (jī nahī̃)
- Hîlîgaynonî: indi, dili
- Holendî: nee → nl, neen → nl
- Îbanagî: ari
- Îbranî: לֹא → he (lo)
- Îdoyî: no → io
- Îngilîziya kevn: nese
- Îngilîzî: no → en
- Înterlîngua: no
- Înuîtî: ᐋᒃᑲ
- Îrlendî: ní hea.
- Îtalî: no → it
- Îzlendî: nei → is
- Japonî: いいえ → ja (iie), いえ → ja (ie), ううん → ja (u'un), 違う → ja (ちがう, chigau), いや → ja (iya)
- Javayî: ora → jv
- Kannadayî: ಇಲ್ಲ → kn (illa)
- Kapampanganî: ali, e
- Karelî: ei
- Katalanî: no → ca
- Keçwayî: mánan
- Kinaray-ayî: indi
- Kirgizî: жок → ky (cok)
- Kîngalî: නැ (næ)
- Komançî: kee
- Koreyî: 아니요 → ko (aniyo), 아뇨 → ko (anyo), 아니 → ko (ani)
- Latgalî: nā
- Latînî: minime → la, non → la, ne → la
- Latviyayî: nē → lv
- Lawsî: ບໍ່ (bǭ)
- Lîmbûrgî: nae → li
- Lîtwanî: ne → lt
- Luksembûrgî: nee, neen → lb
- Makedonî: не (ne)
- Malayalamî: അല്ല → ml (alla), ഇല്ല → ml (illa)
- Malezî: tidak → ms, tak → ms
- Maltayî: le → mt
- Mandinkayî: hani
- Manksî: cha nee
- Maorî: kāo
- Maratî: नाही (nāhī)
- Mecarî: nem → hu
- Miskitoyî: apia
- Misrî:
(m-bjꜣt)
- Mongolî: үгүй → mn (ügüj)
- Napolîtanî: none
- Navajoyî: dooda, ndagaʼ
- Nepalî: नाई (nāī), हुन्न (hunna), अहँ → ne (ahã)
- Nootkayî: wik
- Norsiya kevn: nei
- Norwecî: nei → no
- Ohloniya bakur: 'ák̄we
- Ojibweyî: gaawiin
- Oksîtanî: non → oc
- Osetî: нӕ (næ), нӕй (næj)
- Osmanî: یوق (yok)
- Oygurî: ياق (yaq)
- Ozbekî: yoʻq → uz
- Palawî: ng diak
- Pangasînanî: andi
- Papyamentoyî: nò
- Peştûyî: نه → ps (na)
- Pîpîlî: inte, te, tesu
- Plodîşî: nä
- Polonî: nie → pl
- Portugalî: não → pt
- Puncabî: ਨਹੀਂ (nahī̃), نہیں (nheṉ)
- Qazaxî: жоқ → kk (joq)
- Qiptî: ⲙⲙⲟⲛ (mmon)
- Romancî: na
- Romanî: na
- Romanyayî: nu → ro
- Rusî: нет → ru (net)
- Rusînî: нїт (njit)
- Samiya bakurî: a-a
- Samoayî: leai
- Sanskrîtî: नहि → sa (nahi)
- Sardînî: no, non, nu
- Sebwanoyî: dili
- Sicîlî: no → scn
- Silesî: ńy
- Sirboxirwatî:
- Skotî: naw
- Slaviya kevn: ⱀⰻ (ni)
- Slovakî: nie → sk
- Slovenî: nè → sl
- Sorbî:
- Sorbiya jêrîn: ně
- Spanî: no → es
- Swahîlî: hapana → sw, sivyo
- Swêdî: nej → sv
- Tacikî: на → tg (na), не → tg (ne)
- Tagalogî: hindi → tl
- Tamîlî: இல்லை → ta (illai)
- Tayî: ไฮ้ → th (hái), ไม่ → th (mâi), เปล่า → th (bplào)
- Telûgûyî: కాదు → te (kādu), లేదు → te (lēdu)
- Temazîxtiya atlasa navendî: ⵓⵀⵓ (uhu)
- Teterî: юк (yuk)
- Tirkî: yok → tr, hayır → tr
- Tirkmenî: ýok, ýook
- Urdûyî: نہیں (nahī̃), جی نہیں (jī nahī̃)
- Ûkraynî: ні → uk (ni)
- Viyetnamî: không → vi
- Volapûkî: no → vo
- Warayî: diri
- Weylsî: na
- Wiradhurî: wiray
- Wînnebagoyî: kaʼo
- Wolofî: déedéet
- Ximêrî: ទេ → km (tei), អត់ទេ (ʼɑttei), បាទទេ (baattei)
- Yidîşî: ניין (neyn)
- Yorubayî: kò, kọ
- Yûnanî: όχι → el (óchi)
- Zimanê destan ê emerîkî: H^o@Side-PalmForward Flatten
- Zuluyî: cha → zu, qha
- ǃXóõ: ʻĩĩ
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Hoker 2
na
Daçek
na
Hoker
na (na)
Cînav
na
Etîmolojî
bi metatezê hevreha farisî an, belûçî ã, kurmancî hin- (wê/wî: hingê = wê demê) ji zimanên îranî
Cînav
na
Girêdek
na
Daçek
na
Çavkanî
Daçek
na
Çavkanî
Daçek
na
Girêdek
na
Girêdek
na
Girêdek
na
Girêdek
na
Navdêr
na
Çavkanî
Daçek
na
Çavkanî
Daçek
na
Çavkanî
Daçek
na
Çavkanî
Daçek
na
Çavkanî
Daçek
na
Çavkanî
Daçek
na
Çavkanî
Girêdek
na
Daçek
na
Çavkanî
Navdêr
na
Navdêr
na
Çavkanî
Daçek
na