jiyan

 Binêre herwiha: Jiyan

Kurmancî

Bilêvkirin

• (Navdêr û lêkera rader) IPA^(kilîd): //
  • Deng (Amed)^ⓘ
  • Deng (Bidlîs)^ⓘ
• (Formeke dema borî) IPA^(kilîd): //
• Kîtekirin: ji·yan

Navdêr

Tewandina jiyan
Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	jiyan	jiyan
Îzafe	jiyana	jiyanên
Çemandî	jiyanê	jiyanan
Nîşandera çemandî	wê jiyanê	wan jiyanan
Bangkirin	jiyanê	jiyanino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	jiyanek	jiyanin
Îzafe	jiyaneke	jiyanine
Çemandî	jiyanekê	jiyaninan

jiyan mê

1. Rewşa piştî zayînê û berî mirinê.
2. Hemû dema ku kesek sax e.

   Hemû jiyana xwe me xweşî nedîtiye.

3. Can, ruh.

   Jiyana xwe ji dest dan. ― mirin

4. Tiştên ku bi hev re dijîn.

   Ew pisporê jiyana şêran e.

5. Hemû dema ku tiştek dixebite yan tê bikaranîn.

   Jiyana van kompûteran ne dirêj e.

6. Awayek yan parçeyek ji jiyanekê.

   Jiyana kurdan ya civakî.

   Jiyana min ya li derveyî welat.

7. Xweşî, rehetî.

   Me ti jiyan nîne.

8. Çalakî, aktîvîte.

   Ev bajar bi şev jî tijî jiyan e.

9. Awayê jînê.

   Piraniya mirovên vî bajarî jiyaneke dijwar dijîn.

10. Hemû bûyerên giring yên jiyana kesekê/î (bi taybetî dema tê nivîsîn).

    Hevmane: jiyanname, biyografî

    Wî pirtûka "Jiyana Celadet Alî Bedirxan" nivîsiye.

11. Mijara berhemeke hunerî.

    Helbestên wê li ser jiyanê ne.

Bi alfabeyên din

• kurdî-krîlî: жийан

Herwiha

• jîn
• jiyîn

Hevmane

• heyat

Bide ber

 

• debar
• giyan
• hebûn
• hîn
• jiyar
• jî
• ruh
• saxî
• sihet
• temen
• tenduristî
• umir

Jê

 

• anîn jiyanê
• hatin jiyanê
• jiyana xwe ji dest dan
• jiyandar
• jiyandarî
• (navdêr) jiyankirin
• (lêker) jiyan kirin
• jiyanname
• jiyannamekî
• jiyannamenivîs
• jiyannamenivîsî
• jiyannameyî
• jiyannîgar
• jiyannîgarkî
• jiyannîgarnivîs
• jiyannîgarnivîsî
• jiyannîgarî
• jiyanî

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî *gʷey- ("jîn, jiyan"), proto-hindûîranî *ǰai-, têkildarî ciwa- ("jiyan") ya avestayî, cîw- ("jiyan") ya farisiya kevn (zindegî ya farisiya nû), जीवति (cîvati "jiyan") ya sanskrîtî, жить (jîti "jiyan") ya rusî, dzivs ("jiyan") ya latviyayî, gývas ("jiyan") ya lîtwanî, vivus ("jiyan") ya latînî, կեամ (keam "jiyan") ya ermeniya kevn, կեցցե (keççe "her bijî, aferîn!"), cwic ("jîndar") ya inglîziya kevn > quick ("lezgîn; bi lez") ya inglîziya nû.

Werger

jiyan, heyat

• Abxazî: ()
• Adîgeyî: (), (), ()
• Afrîkansî:  → 
• Akadî: ()
• Albanî:  →  m,  m
• Almanî:  →  nt

  Elmanîşî:  nt

  Almaniya Pennsylvania:  nt

• Altayiya başûrî: (), ()
• Amamî-oşîmayiya başûrî: ()
• Amharî:  →  ()
• Amîs:
• Apaçî:

  Apaçiya rojava:

• Aramî:

  Îbranî: ‎ n pj ()

  Siryanî: ‎ n pj ()

• Aromanî:  m,  m,  m
• Asamî: (), (), (), ()
• Astûrî:  →  m
• Atesoyî:
• Avarî: ()
• Avestayî: ‎ n ()
• Aymarayî: ,
• Azerî:  → , , ,  → ,  → 
• Balînî: ()
• Bangî:
• Baskî: ,  → 
• Başkîrî: (), ()
• Belarusî:  nt (),  nt ()
• Bengalî:  →  (),  →  ()
• Berberî:

  Taşelhitî:  m

• Bicolanoyiya northern catanduanes:
• Bîkoliya naverast:
• Bojpûrî:  n ()
• Bretonî:  →  m
• Bulgarî:  n ()
• Burmayî:  →  (),  →  (),  →  ()
• Buryatî: (), (), ()
• Çeçenî: (), ()
• Çekî:  →  n,  nt
• Çerokî: ()
• Çîçewayî:
• Çînî:

  Kantonî: (), ()

  Dunganî: (), ()

  Hakkayî: (), ()

  Mandarînî:  →  (),  →  ()

  Min dongî: (), ()

  Minnanî:  →  (),  →  ()

  Wuyî: ,

• Çukçî: ()
• Çuvaşî: ()
• Çûkî:
• Dalmatî:  m
• Danmarkî:  →  nt
• Divehî: ‎ ()
• Dongşîangî:
• Elfdalî:  nt
• Endonezyayî:  → 
• Erebiya başûrî ya kevn: ‎ ()
• Erebî: ‎ →  m ()

  Erebiya misrî: ‎ m ()

  Erebî: ‎ →  m ()

  Erebî: ‎ →  m ()

  Erebiya başûrê şamê: ‎ m ()

  Erebî: ‎ →  m ()

• Ermenî:  →  ()
• Erzayî: ()
• Esperantoyî:  → ,
• Estonî:  → 
• Eweyî:
• Farisî: ‎ →  (), ‎ →  (), ‎ →  (), ‎ →  (), ‎ →  ()
• Ferî:  nt,  m
• Fiji hindiyî:
• Fîjî:  → 
• Fînî:  → ,  → ,  → ,  → 
• Frankoprovansî:  m
• Fransî:  →  m
• Friyolî:  m
• Frîsiya bakur:  nt
• Frîsî:  nt
• Fulahî:
• Gaelîka skotî:  m,  n
• Gagawzî:
• Galîsî:  →  m
• Garîfunayî:
• Gotî:  m ()
• Gujaratî:  nt (),  m ()
• Gurcî: (), ()
• Haîtî:
• Hawayî:
• Hawsayî:  n
• Higaononî:
• Hindî:  →  m (),  →  n (),  →  m (),  →  n (),  →  m (),  →  (),  →  n (),  n (),  →  n (),  →  n (),  →  m (),  →  m ()
• Hîlîgaynonî:
• Hmongî:
• Holendî:  →  nt
• Hopîyî:
• Hunsrikî:  nt
• Îbranî: ‎ n pj ()
• Îdoyî:  → 
• Îgboyî:
• Îlokanoyî:
• Îngilîziya kevn:  nt
• Îngilîzî:  → 
• Îngriyî:
• Înterlîngua:  → 
• Înupîakî: ,
• Îrlendî:  n,  m,  →  n
• Îstriyotî:  m
• Îtalî:  →  m
• Îtelmenî: ()
• Îzlendî:  →  nt,  nt,  →  n pj,  →  m
• Japonî:  →  (),  →  (),  →  (),  →  ()
• Javayiya kevn:
• Javayî:  → ,  → ,  → 
• Kabardî: ()
• Kalalîsûtî:
• Kannadayî:  →  (),  →  (),  →  ()
• Kapampanganî: ,
• Kaqçikelî:
• Karaçay-balkarî:
• Karelî:
• Kaşûbî:  nt,  n
• Katalanî:  →  m
• Keçwayî:  → 
• Kirgizî:  →  (),  →  (),  →  ()
• Kîkûyûyî:  3
• Kîngalî:  →  (), ()
• Kînyarwandayî:  14
• Komî-permyakî: ()
• Koreyî:  →  (),  →  (),  →  ()
• Kornî:  n,  n,  n,  n
• Korsîkayî:  →  m
• Kumikî: ()
• Kunigamî: ()
• Ladînî:  m
• Ladînoyî:  m
• Lakotayî:
• Latgalî:  m
• Latînî:  →  m,  →  m,  →  m
• Latviyayî:  →  m,  n
• Lawsî:  →  ()
• Lazî:
• Lezgînî: (), ()
• Lingalayî:  14
• Lîmbûrgî:  →  nt
• Lîtwanî:  →  n,  →  m
• Luksembûrgî:  nt
• Luoyî:
• Mòçenoyî:  nt
• Maguindanaoyî:
• Makedonî:  →  n (),  nt (),  m ()
• Malagasî:  → 
• Malayalamî:  →  ()
• Malezî:  → ,  → ,  → ,
• Maltayî:  m
• Mançûyî: (), ()
• Mandaicî: ‎ ()
• Manksî:  m
• Maorî: ,
• Mapuçî:
• Maquiritarî:
• Maranaoyî:
• Maratî:  n ()
• Mariya rojhilatî:
• Mbya guaraniyî:
• Mecarî:  → 
• Megrelî: ()
• Misrî: ( n)
• Miyakoyî: ()
• Mizoyî: ,
• Mîrandî:  m
• Mokşayî: ()
• Mongolî:

  Kirîlî:  →  (),  →  ()

• Monî: (), ()
• Nahwatliya klasîk: ,
• Nahwatlî: , ,  → 
• Napolîtanî:  m
• Navajoyî:
• Nedersaksî:

  Almaniya jêrîn a almanî:  nt,  nt,  nt,  nt,  nt;  nt

• Nepalî:  →  (), ()
• Nganasanî: ()
• Norwecî:

  Norweciya bokmålî:  →  nt

  Norweciya nînorskî:  →  nt

• Ojibweyî:
• Okînawanî: ()
• Oksîtanî:  →  m
• Oriyayî:  →  ()
• Oromoyî: ,
• Oroqenî:
• Osetî: ()
• Oskanî: ()
• Oygurî: ‎ ()
• Ozbekî:  → ,  → ,  → 
• Palî:
• Pangasînanî:
• Papyamentoyî:
• Peştûyî: ‎ →  n (), ‎ →  n ()
• Piedmontîsî:  m
• Polabî:  n
• Polonî:  →  nt,  →  n
• Portugalî:  →  m
• Puncabî:  n ()
• Qazaxî:  →  (), ()
• Qiptî:  n (),  n ()
• Romancî:  m
• Romanî:  n,  n,  n,  n
• Romanyayî:  →  m
• Rusî:  →  m (),  m (),  n (),  →  nt ()
• Rusînî:  n ()
• Samiya bakurî: ,
• Samiya lule:
• Sanskrîtî:  →  (),  →  nt (),  →  n ()
• Santalî: ()
• Sardînî:  m,  m

  Sardînî:  m

  Sardînî:  m

• Sebwanoyî:
• Siar-lakî:
• Sicîlî:  →  m
• Sidamoyî:
• Sindhî: ‎ (), ‎ ()
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî:  n

  Latînî:  →  n

• Slaviya kevn:

  Kirîlî:  n (),  m (),  m (),  nt ()

• Slaviya rojavayî ya kevn:  m (),  n ()
• Slovakî:  →  n
• Slovenî:  →  nt
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn:  nt

  Sorbiya jorîn:  nt

• Spanî:  →  m
• Sundanî: ()
• Sûmerî: ()
• Svanî: ()
• Swahîlî:  →  11 an 12,  →  5 an 6
• Swêdî:  →  nt,  →  g
• Şanî: ()
• Şerpayî: ()
• Şîngazîcayî:  9 an 10,  9 an 10
• Şorî: ()
• Tacikî:  →  (),  →  (),  →  ()
• Tagalogî:  → 
• Tamîlî:  →  (),  →  ()
• Tarifitî:  m
• Tayî:  → 
• Telûgûyî:  →  (),  →  (),  →  (),  →  ()
• Teteriya krîmî:
• Teterî:  →  (),  →  (),  →  ()
• Tetûmî:
• Tigrînî: ()
• Tirkî:  → ,  → ,  → ,  → 
• Tirkmenî: , ,
• Tîbetî: (), ()
• Tofalarî: ()
• Tokpisinî:
• Toxarî B:
• Tsongayî:  14
• Tswanayî:  14
• Tzotzîlî:
• Udmurtî: ()
• Ugarîtî: ()
• Urdûyî: ‎ m (), ‎ n (), ‎ m (), ‎ m ()
• Ûkraynî:  nt ()
• Venîsî:  m
• Vepsî:
• Viyetnamî:  → ,  → ,  → ,  → 
• Voroyî:
• Votî:
• Vuresî:
• Walonî:  →  m
• Warayî:
• Weylsî:  →  n
• Wîlamowî:  nt
• Xakasî: ()
• Ximêrî:  →  (),  →  (),  →  (),  →  ()
• Yakutî: ()
• Yidîşî: ‎ nt (), ‎ n ()
• Yolayî:
• Yonagunî: ()
• Yukaghiriya bakurî: ()
• Yûnanî:  →  m (),  →  n ()

  Kevn:  m (),  n (),  m ()

• Zhuangî: , ,
• Zuluyî: ,  9

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Lêker

jiyan lêkera xwerû, negerguhêz

1. Guhartoyeke jîn.

Formeke lêkerê

jiyan

1. Dema borî ya sade kesa yekem/duyem/ sêyem pirjimar ya jiyan.

   Ew deh salan li Almanyayê jiyan lê paşî vegeriyan Kurdistanê.