bahîv
From Wiktionary, the free dictionary
Remove ads
Bilêvkirin
Navdêr
bahîv mê
- (dar) Sareke hûrik e û kakilên wê dişibin gûzan yan fisteqan lê dirêjok in.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
- (fêkî) Tov û berhemên xwerbar yên wê darê.
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Bi alfabeyên din
- kurdî-erebî: باهیڤ
- kurdî-krîlî: баһив
Herwiha
Hevmane
Jê
Navên zanistî
- Prunus dulcis
- Prunus amygdalus
- Amygdalus communis
Etîmolojî
herwiha behîv, be'îv, hevreha soranî باوی (bawî) (bi metatezê ji *ba-îw, tenê di devoka Hewlêrê de), farisî بادام (badam), بايام (bayam) û بادم (badum), pehlewî watam, zazakî vame, sanskrîtî वाताम (vatama) ji zimanên îranî.
Dengê "d" ji kurmancî dikeve (wek farisî "bad" lê kurdî "ba") û "m" dibe "v" (wek farisî "nam" lê kurdî "nav") û A carinan dibe Î (wek kurmancî hêlîn lê soranî hêlane / lane û farisî lane/lanê) loma "badem" bûye "ba-îv".
Paşî H li peyva kurmancî lê zêde bûye daku du herfên dengdar nekevin pey hev. Ji ber ku bi rastî ew deng di peyva resen de nîne, tenê "ba-îv" e, her devokekê li gor xwe "h", "y" yan "eyn" lê zêde kiriye. Herwiha hin devokan "a" ya dirêj kurt kiriye û kiriye "e" yan "i".
"peyam/payam" ya Kobaniyê û hin deverên din bi rêya tirkiya devokî/kevnbûyî payam ji forma farisî ya devokî بایام (payam) e.
Formên di soranî de tên bikaranîn بادهم (badem) û بایهم (bayem) ji farisî hatine wergirtin. Eger na ew ê di soranî de *bayêw bûya lê ne wisa ye.
Ev peyv ji zimanên îranî - bi taybetî ji farisî - ketiye piraniya zimanên Başûrê Asyayê, Navenda Asyayê, Kafkasyayê û Tirkiyê û Balkanan: azerî badam / بادام, osmanî بادام (badam) û بادم (badem), tirkî badem, ermenî բադամ (badam), ûrdûyî بادام (bādām) (bādām), hindî बादाम (bādām), bengalî বাদাম (badam), gujaratî બદામ (badām), endonezyayî/malezî badam, ozbekî bodom, kirgîzî/qazaxî бадам (badam), tîbetî བ་དམ (ba dam), འབའ་དམ ('ba' dam), çînî 巴旦 (bādàn), bulgarî бадѐм (badѐm), makedonî/sirbî бадем (badem), kroatî badem, albanî bajame...
Bi zaravayên din
Werger
ew dar
- Albanî: bajame → sq
- Almanî: Mandelbaum → de n
- Amharî: ለውዝ (läwz)
- Aramî:
- Astûrî: almendral → ast n
- Bulgarî: бадем → bg (badem)
- Çekî: mandloň → cs m
- Çînî:
- Erebî: لَوْز pj (lawz), لَوْزَة m (lawza)
- Ermenî: նշենի → hy (nšeni)
- Estonî: mandlipuu
- Etiyopiya klasîk: ለውዝ (läwz), ከርካዕ (kärkaʿ), ስግድ (səgd)
- Fenîkî: 𐤔𐤒𐤃 (šqd)
- Fînî: mantelipuu
- Fransî: amandier → fr n
- Friyolî: mandolâr n
- Galîsî: amendoeira → gl m
- Holendî: amandelboom → nl n
- Îbranî: שָׁקֵד → he n (šāqḗd), שְׁקֵדִיָּה → he m (šqēḏiyā́)
- Îdoyî: mandeliero → io
- Îngilîzî: almond → en (tree)
- Îrlendî: crann almóinní n
- Îtalî: mandorlo → it n
- Kannadayî: ಬಾದಾಮಿ → kn (bādāmi)
- Katalanî: ametller n
- Makedonî: бадем n (badem)
- Malezî: pokok badam, badam → ms
- Maltayî: lewża m
- Manksî: billey almon n
- Mîrandî: almendreira m
- Normandî: almandgi n
- Norwecî:
- Norweciya bokmålî: mandeltre nt
- Norweciya nînorskî: mandeltre nt, mandel n
- Oriyayî: ପେସ୍ତାବାଦାମ (pestabadamô)
- Ozbekî: bodom → uz
- Polonî: migdałowiec → pl n
- Portugalî: amendoeira → pt m
- Romanyayî: migdal → ro n
- Rusî: минда́ль → ru n (mindálʹ)
- Sanskrîtî: बादाम → sa n (bādāma)
- Sirboxirwatî:
- Slovakî: mandľovník → sk, mandľa → sk
- Slovenî: mandljevec → sl n
- Spanî: almendro → es n
- Swahîlî: mlozi
- Swêdî: mandelträd nt
- Tagalogî: almón → tl
- Tamîlî: வாதுமை → ta (vātumai)
- Telûgûyî: బాదము → te (bādamu), బాదాము → te (bādāmu)
- Tigreyî: ለውዝ (läwz)
- Tigrînî: ለውዝ (läwz)
- Tirkî: badem → tr
- Tirkmenî: badam → tk
- Ugarîtî: 𐎘𐎖𐎄 (ṯqd)
- Urdûyî: بادام n (bādām)
- Ûkraynî: мигда́ль n (myhdálʹ)
- Viyetnamî: hạnh đào
- Volapûkî: mügdalabim → vo, mügdalep → vo
- Yidîşî: מאַנדלבוים n (mandlboym)
- Yûnanî: αμυγδαλιά → el m (amygdaliá)
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
tov û berhema wê darê ku tê xwarin
- Afrîkansî: amandel
- Albanî: bajame → sq m
- Almanî: Mandel → de m
- Amharî: ለውዝ (läwz)
- Aramî:
- Argobbayî: ለውዝ (läwz)
- Astûrî: almendra → ast m
- Azerî: badam → az
- Baskî: almendra → eu
- Batsbî: ნუშ (nuš)
- Belarusî: мінда́ль n (mindálʹ)
- Bengalî: বাদাম (badam)
- Bretonî: alamandez → br pj
- Bulgarî: баде́м → bg n (badém)
- Burmayî: ဗာဒံ → my (badam)
- Çekî: mandle → cs m
- Çînî:
- Danmarkî: mandel → da
- Elfdalî: mandel n
- Endonezyayî: buah badam
- Erebî: لَوْز pj (lawz), لَوْزَة m (lawza)
- Ermenî: նուշ → hy (nuš)
- Esperantoyî: migdalo → eo
- Estonî: mandel
- Etiyopiya klasîk: ለውዝ (läwz), ከርካዕ (kärkaʿ)
- Farisî: بادام → fa (bâdâm), لوز → fa (lowz, luz)
- Fenîkî: 𐤔𐤒𐤃 (šqd)
- Ferî: mandla m
- Fînî: manteli → fi
- Fransî: amande → fr m
- Friyolî: mandule m
- Frîsî: mangel g
- Gaelîka skotî: cnò-almoin m
- Galîsî: améndoa → gl m
- Gurcî: ნუში (nuši)
- Haîtî: zanmann
- Hindî: बादाम → hi n (bādām)
- Holendî: amandel → nl m
- Îbranî: שָׁקֵד → he n (šāqḗd)
- Îdoyî: mandelo → io
- Îngilîziya kevn: amigdal n
- Îngilîzî: almond → en
- Îrlendî: almóinn m
- Îstriyotî: manduleîna m
- Îtalî: mandorla → it m
- Îzlendî: mandla → is m, sætmandla m
- Japonî: アーモンド → ja (āmondo), 扁桃 → ja (へんとう, hentō), 巴旦杏 (はたんきょう, hatankyō)
- Kalalîsûtî: mandeli
- Kannadayî: ಬಾದಾಮಿ → kn (bādāmi)
- Katalanî: ametlla → ca m
- Kirgizî: бадам → ky (badam)
- Koreyî: 아몬드 → ko (amondeu), 편도 → ko (pyeondo)
- Kornî: alamand n
- Korsîkayî: amandula → co m
- Ladînoyî:
- Latînî: almendra m
- Latînî: amygdalum, amygdala m
- Latviyayî: mandele m
- Lawsî: ແກ່ນອະມັນດ (kǣn ʼa man da), ຫູກວາງ
- Lîtwanî: migdolas n
- Luksembûrgî: Mandel m
- Makedonî: бадем n (badem), мигдал n (migdal)
- Malezî: badam → ms
- Maltayî: lewża m
- Manksî: almon n, cro almon n, cro Greagagh n
- Maorî: aramona
- Maratî: बदाम n (badāma)
- Mecarî: mandula → hu
- Mîrandî: almendra m
- Mongolî: бүйлс → mn (büjls)
- Navajoyî: neeshchʼííʼ hááheeshchiiʼí
- Nedersaksî: Mannel m
- Norwecî:
- Oksîtanî: amètla → oc m
- Oriyayî: ବାଦାମ → or (badamô), ପେସ୍ତାବାଦାମ (pestabadamô)
- Osmanî: بادم (badem)
- Ozbekî: bodom → uz
- Plodîşî: Maundel m
- Polonî: migdał → pl n
- Portugalî: amêndoa → pt m
- Puncabî: ਬਦਾਮ n (badām)
- Qazaxî: бадам (badam)
- Rohingyayî: badam
- Romancî: mandel n, mandla m
- Romanyayî: migdală → ro m
- Rusî: минда́ль → ru n (mindálʹ)
- Sardînî: méndhula m, méndua m, méndula m, ménnula m, míndula m
- Sicîlî: mènnula → scn m
- Sindhî: بادامي
- Sirboxirwatî:
- Slovakî: mandľa → sk m
- Slovenî: mandelj → sl n
- Spanî: almendra → es m
- Swahîlî: lozi → sw
- Swêdî: mandel → sv g
- Tacikî: бодом → tg (bodom)
- Tagalogî: pili → tl
- Tamîlî: பாதாம் பருப்பு (pātām paruppu)
- Tayî: อัลมอนด์, หูกวาง → th
- Teteriya krîmî: badem
- Teterî: бәдәм (bädäm)
- Tigreyî: ለውዝ (läwz)
- Tigrînî: ለውዝ (läwz)
- Tirkî: badem → tr
- Tirkmenî: badam → tk
- Tîbetî: བ་དམ (ba dam), འབའ་དམ ('ba' dam)
- Ugarîtî: 𐎘𐎖𐎄 (ṯqd)
- Urdûyî: بادام n (bādām)
- Ûkraynî: мигда́ль n (myhdálʹ)
- Viyetnamî: hạnh nhân
- Walonî: amande
- Weylsî: almon n an m, cneuen Roegaidd m
- Ximêrî: អាម៉ង់ (aamɑŋ), អាល់ម៉ុង (almoŋ)
- Yidîşî: מאַנדל n (mandl)
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads