Remove ads
Tbîlîsî,[1] Tilbîs[1] yan jî Tiflîs (bi gurcî: თბილისი), paytext û bajarê herî mezin ê Gurcistanê ye ku li peravên Çemê Kurayê hatiye avakirin û nifûsa bajarê bi qasî 1.5 milyon kes e. Tiblîsî di sedsala pêncan ê zayînê de ji aliyê Vakhtang I ê îberî ve hatiye avakirin û ji wê demê vir ve bajar bûye paytexta gelek qral û komarên Gurcistanê. Di navbera salên 1801 û 1917an de ku di vê demê beşek ji Împeratoriya Rûsî bû, Tiblîsî navenda Cîgirparêziya Kafkasyayê bû ku hem li bakurê û hem jî li başûrê Qafkasyayê serwerî dikir.
Tbîlîsî
თბილისი  | |
|---|---|
| |
| თბილისი | |
 | |
 Ala  Nîşan Coat of arms | |
Tbîlîsî li ser nexşeyê | |
  Tbîlîsî | |
| Koordînat: 41°43′21″Bk 44°47′33″Rh | |
| Parzemîn | Ewropa, Asya |
| Dewlet | Gurcistan, Yekîtiya Komarên Sovyet ên Sosyalîst, Komara Sosyalîst a Federatîv a Sovyet a Piştqefqazê, Democratic Republic of Georgia, Transcaucasian Democratic Federative Republic, Transcaucasian Commissariat, Komara rûsî, Împeratoriya Rûsî, Kingdom of Kartli-Kakheti, Kingdom of Kartli, Keyaniya Gurcistanê |
| Paytexta |
|
| Dema avabûnê | c. 455 |
| Îdarî | |
| • Şaredar | Kakha Kaladze (2017–) |
| Qada rûerdê | |
| • Giştî | 720 km2 (280 sq mi) |
| Bilindahî | 575 m (1886 ft) |
| Nifûs | 1.118.035 (2014) |
| Dem | |
| Koda telefonê | 32 |
| Malper | www |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre | |
Ji ber ku cihê bajêr li ser xaçerêya di navbera Ewropa û Asyayê ye û ji ber nêzîkbûna bajêr a Rêya Îpekê, bi dîrokek demdirêj, Tiblîs di navbera hêzên cihêrengên cîhanê de bûye cihê nakokiyan. Heta roja îro cihê bajêr pozîsyona xwe wekî rêyek girîng a derbasbûnê ji bo projeyên enerjî û bazirganiyê misoger dike. Dîroka Tiflîsê di mîmariya bajêr de tê diyarkirin ku tevliheviyek ji avahiyên serdema navîn, neoklasîk, Hunerên Beaux, Art Nouveau û mîmariyên Stalînîst heye.
Her çend bajêr bi gelemperî xiristiyanên Ortodoks ên Rojhilatî jiyan kirine, ji hêla dîrokî ve Tbîlîsî bûye wargeha mirovên ji gelek çand, etnîkî û dînî. Di avahiyên geştyariyên girîng ê bajêr, Katedralên Sameba û Sioni, Qada Azadî, Kolana Rustavelî û Avenue Agmashenebeli, Keleha Narîkala ya Navîn, Şanoya Operaya pseudo-Moorish û Muzexaneya Neteweyî ya Gurcistanê hene. Avhewaya Tiblîsê di demsalên havînan germahî bi piranî ji 20 °C heta 32 °C û di zivistanê de -1 °C heta 7 °C (santîgrat) diguhere.
Remove ads
Dîmenek ji taxa dîrokî ya Tiblîsê.
Kaukasus, Tiblîs.
Katedrala Sîonî.
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads