From Wikipedia, the free encyclopedia
Бастани (парсы: بستنی, жергілікті жерде бастани соннати (парсы: بستنی سنتی, «дәстүрлі балмұздақ») немесе бастани соннати заферани (парсы: بستنی سنتی زعفرانی «дәстүрлі запырангүл балмұздағы») — сүт, жұмыртқа, қант, раушан суы, запырангүл, ваниль және пістеден жасалған ирандық балмұздақ. Ол әдетте парсы балмұздағы ретінде белгілі. Бастаның құрамында жиі мұздатылған кілегей үлпектері бар[1]. Кейде ингредиент ретінде салеп қосылады.
Аб хавидж бастани (парсы: آب هویج بستنی) — балмұздақ сусыны сәбіз шырыны қосылған және кейде даршынмен, мускат жаңғағымен немесе басқа дәмдеуіштермен безендірілуі мүмкін.
Бастанидің тарихы біздің дәуірімізге дейінгі б.з.д. 500 жыл шамасында басталуы мүмкін. Персиядағы Ахеменидтер империясында[2]. Қарға әр түрлі сироптар себіліп, «кескі» (шербет) деп аталатын жазғы дәм жасалды. Әдетте мұз запырангүл, жүзім шырыны, жемістер және басқа хош иістендіргіштермен араласқан. Он жыл бойы парсылармен соғысқан Александр Македонский балмен және салқындатылған қармен тәттілендірілген «кепшіктерді» жеген.
Б.з.д. 400 жылы парсылар раушан суы мен вермишельден жасалған фалуде деп аталатын шербетті де ойлап тапты (парсы: پالوده)[3]. Парсылар арабтарды балмұздақ пен фалудепен арабтардың Иранға басып кіруінен және Парсы Сасани империясы құлағаннан кейін таныстырды.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.