ულმის კამპანია

ულმის კამპანია

ულმის კამპანია
მესამე კოალიციის ომის ნაწილი
გენერალი მაკის კაპიტულაცია, შარლ თევენინის ნამუშევარი
თარიღი	25 სექტემბერი – 20 ოქტომბერი, 1805
მდებარეობა	ცენტრალური ევროპა
შედეგი	ფრანგების გამარჯვება
მხარეები
საფრანგეთი ბავარიის სამეფო ავსტრია
მეთაურები
ნაპოლეონ I კარლ მაკი
ძალები
დაახ. 200,000 ფრანგი[1] 25,000 ბავარიელი[2]
ულმის კამპანია ვიკისაწყობში

წინაპირობები

ლა-მანშის გადალახვისა და ინგლისში შეჭრის მიზნით ნაპოლეონმა ბულონში დაიწყო არმიის ჩამოყალიბება. დიდ ბრიტანეთს ამ საფრთხემ უბიძგა საფრანგეთის იმპერიის წინააღმდეგ ახალი კოალიციის შექმნისკენ. დიდი ბრიტანეთის პირველი ევროპელი მოკავშირე რუსეთი გახდა. კოალიციის კიდევ ერთი წევრი ავსტრია გახდა. საფრანგეთთან წინა დაპირისპირებების შედეგად ის მნიშვნელოვნად დაზარალებულიყო და ევროპაში საკუთარი მდგომარეობის აღსადგენად ისიც გახდა საფრანგეთის წინააღმდეგ რიგით მესამე კოალიციაში ჩაბმული.

მესამე კოალიციის შექმნის დაჩქარება ასევე განაპირობა 1804 წლის მარტში ნაპოლეონის მიერ ენგიენის ჰერცოგის სიკვდილით დასჯამ, რაც შემდეგ გახდა კოალიციის შექმნის საბაბი. ევროპული მონარქიების აღშფოთება ასევე გამოიწვია იმან, რომ ჰერცოგი დააკავეს ბადენში ნეიტრალურ ტერიტორიაზე.^[3]

მოწინააღმდეგეთა არმიები და გეგმები

ავსტრია

საფრანგეთი

დიდი არმიის ორგანიზაცია მესამე კოალიციის ომის დროს

გამომდინარე იქიდან, რომ მესამე კოალიციის ომი მაშინ დაიწყო, როდესაც ნაპოელონი ბრიტანეთის დალაშქრისთვის ემზადებოდა, მან საბრძოლო მოქმედებების ძირითად ასპარეზზე ჩართო ბულონის ბანაკში მომზადებული არმია, რომელსაც შემდეგ დიდი არმია ეწოდა. არმია იყოფოდა 7 კორპუსად, რომელსაც სათავეში ნაპოლეონის მარშლები ედგნენ. თითოეულ მათგანში შედიოდა ელემენტები ყველა ტიპის სამხედრო ძალებიდან და წარმოადგენდა პატარა არმიებს, რომლებიც საერთო ჯამში ქმნიდნენ დიდ არმიას. მაშინ, როდესაც კორპუსებს ჰქონდათ დამოუკიდებელი ოპერაციებისა და დახმარების მისვლამდე თავის დაცვის უნარი, როგორც წესი ისინი გადადგილდებოდნენ 1 დღის სავალ მანძილზე ერთმანეთისგან. საერთო ფრონტზე ცალ-ცალკე მარშირება არმიას მობილურობას და მანევრირების უნარს მატებდა, რის მეშვეობითაც ის ხშირად ახერხებდა მოწინააღმდეგე არმიასთან მოულოდნელ მიახლოებას.^[4][5] კორპუსებში შემავალი კავალერიისა და არტილერიის გარდა არმიას ასევე გააჩნდა მათი ცალკეული დანოყოფები და საიმპერატორო გვარდია, რომელიც ნაპოლეონის პირადი დაცვის ფუნქციას ასრულებდა. დიდ არმიასთან ერთად ულმის კამპანიაში იბრძოდა 25,000-იანი ბავარიული არმია.^[2]

საიმპერატორო გვარდიის კავალერისტი, თეოდორ გერიკოს ნამუშევარი

დიდი არმია 1805 წლის სექტემბერში^[1][6]

კორპუსი	მეთაური	ინფანტერიის დივიზიონი	კავალერიის დივიზიონი	ბატალიონი	ესკადრონი	საერთო რაოდენობა
I	ბერნადოტი	2	1	18	16	17,737
II	მარმონი	3	1	25	12	20,758
III	დავუ	3	1	28	12	27,452
IV	სულტი	4	1	40	12	41,358
V	ლანი	2	1	18	16	17,788
VI	ნეი	3	1	25	12	24,409
VII	ოჟერო	2	—	16	4	14,850
კავალერია	მიურატი	—	6	8	120	23,415
გვარდია	ბესიერი	—	—	12	8	6,278
ჯამი						194,045

დაპირისპირება

შედეგები

ლიტერატურა

სქოლიო

1. Dumolin - Precis D'Histoire Militaire, II, 120-121
2. David G. Chandler, The Campaigns of Napoleon. p. 384.
3. გრეგორი ფრემონ-ბარნსი, ტოდ ფიშერი, ბერნარდ კორნველი - ნაპოლეონის ომები: იმპერიის აღზევება და დაცემა, დიდი ბრიტანეთი, 2004, გვ.24
4. Smith, Rupert (2005). The Utility of Force. London: Penguin Books, გვ. 35-38. ISBN 978-0-141-02044-0.
5. Albert Sidney Britt, Thomas E. Griess - The wars of Napoleon, 2003, USA, p.33-34
6. Albert Sidney Britt, Thomas E. Griess - The wars of Napoleon, p.34