კოდა (თეთრიწყაროს მუნიციპალიტეტი)

კოდა — სოფელი საქართველოში, თეთრიწყაროს მუნიციპალიტეტში, ქვემო ქართლის ვაკეზე, მდინარე ალგეთის მარცხენა მხარეს. ზღვის დონიდან 590 მ, თეთრიწყაროდან 34 კმ, მარნეულიდან (უახლოესი რკინიგზის სადგური) 12 კმ.

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ კოდა.

სოფელი
კოდა
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	ქვემო ქართლიქვემო ქართლის მხარე
მუნიციპალიტეტი	თეთრიწყაროს მუნიციპალიტეტი
თემი	კოდა
კოორდინატები	41°34′47″ ჩ. გ. 44°46′28″ ა. გ.
ცენტრის სიმაღლე	590 მ
მოსახლეობა	3062[1] კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 97 %
სასაათო სარტყელი	UTC+4
სატელეფონო კოდი	+995
საქართველო ქვემო ქართლის მხარე თეთრიწყაროს მუნიციპალიტეტი
კოდა ვიკისაწყობში

კოდაში დაიბადა მწერალი ვასილ ბარნოვი. სოფელი წყაროებში პირველად მოხსენიებულია XVII საუკუნეში. კოდაში შემორჩენილია დარბაზული ეკლესია (XIX საუკუნე). სოფელში გაითხარა (1969 და 1974, ხელმძღვანელი გ. ფხაკაძე) ბრინჯაოს ხანის (ძვ. წ. IV ათასწლეულის ბოლო მეოთხედი) ნამოსახლარი და სამაროვანი. ნამოსახლარზე აღმოჩნდა წრიული ფორმის თიხატკეპნილიატაკიანი ნახევრადმიწურები (დიამეტრი 2,3-4 მ), რომლებშიც კერები იყო. წნული კედლები თიხით უნდა ყოფილიყო შელესილი. ნამოსახლარს ტერიტორიაზეა სამაროვანიც. გამოვლინდა სამარხების ორი ტიპი: ორმოსამარხები და ქვის სამარხები. ორმოსამარხები ინდივიდუალურია. მიცვალებულები ესვენა გვერდზე, კიდურებმოკეცილი. ქვის სამარხები კოლექტიურია. სოფლის დასავლეთ ნაწილში გაითხარა მშრალი წყობით ნაგები კოლექტიური აკლდამები. მიცვალებულებს ჩატანებული ჰქონდათ ხელით ნაძერწი, არათანაბრად გამომწვარი თიხის ჭურჭელი, რომელთა ნაწილი ორნამენტირებულია. ქვის იარაღიდან აღსანიშნავია ხელსაფქვავები, როდინები, სალესები, კაჟის ნამგლის ჩასართები, ობსიდიანის ისრისპირები, საფხეკები, ლამელები. მსგავსი მასალა აღმოჩენილია საქართველოს ამავე ხანის სხვა ძეგლებში (კიკეთი, დიდუბე, თეთრიწყარო, თამარისი, სამშვილდე, ოზნი და სხვა).

2008 წელს აქ ჩაასახლეს აგვისტოს ომით დაზარალებული დევნილები, ადგილობრივები ადვილად შეეწყვნენ მათ. ეს სოფელი აკავშირებს მრავალ სოფელს, როგორებიცაა ვაშლოვანი, ღოუბანი, ბორბალო და სხვა, ამ სოფელზე გადის რუსთავისა და მარნეულის დამაკავშირებელი გზა. საბჭოთა კავშირის პერიოდში აქ იყო მეფრინველეობის ფაბრიკა. სოფელში ფუნქციონირებს საზოგადოებრივი ცენტრი.

დემოგრაფია

2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 3062 ადამიანი.

აღწერის წელი	მოსახლეობა	კაცი	ქალი
2002[2]	1539	709	830
2014[1]	3062	1482	1580

ლიტერატურა

• ფხაკაძე გ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 5, თბ., 1980. — გვ. 568.

სქოლიო

1. მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). ციტირების თარიღი: 7 ნოემბერი, 2016.
2. საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები, ტომი II