ავგუსტ III საქსონიელი
From Wikipedia, the free encyclopedia
ავგუსტ III საქსონიელი (პოლ. August III Sas, ლიეტ. Augustas III Saksas; დ. 17 ოქტომბერი, 1696 — გ. 5 ოქტომბერი, 1763) — ვეტინთა დინასტიის წარმომადგენელი. პოლონეთ-ლიტვის მეფისა და საქსონიის კურფიურსტ ავგუსტ II-ისა და მისი მეუღლის, კრისტიანა ებერჰარდინა ბრანდენბურგ-ბაიროითელის ერთადერთი შვილი. საქსონიის კურფიურსტი 1733-63 წლებში ფრიდრიხ ავგუსტ II-ის სახელით (გერმ. Friedrich August II).
ავგუსტ III საქსონიელი | |
---|---|
პოლონეთის მეფე და ლიტვის დიდი მთავარი | |
კორონაცია: | 17 იანვარი, 1734, კრაკოვი |
მმართ. დასაწყისი: | 1734 |
მმართ. დასასრული: | 5 ოქტომბერი, 1763 |
წინამორბედი: | სტანისლავ I ლეშჩინსკი |
მემკვიდრე: | სტანისლავ II პონიატოვსკი |
საქსონიის კურფიურსტი | |
მმართ. დასაწყისი: | 1 თებერვალი, 1733 |
მმართ. დასასრული: | 5 ოქტომბერი, 1763 |
წინამორბედი: | ფრიდრიხ ავგუსტ I |
მემკვიდრე: | ფრიდრიხ კრისტიანი |
პირადი ცხოვრება | |
დაბ. თარიღი: | 17 ოქტომბერი, 1696 |
დაბ. ადგილი: | დრეზდენი, საქსონია |
გარდ. თარიღი: | 5 ოქტომბერი, 1763, (66 წლის) |
გარდ. ადგილი: | დრეზდენი, საქსონია |
დაკრძ. ადგილი: | დრეზდენი, საქსონია |
მეუღლე: |
მარია იოზეფა ავსტრიელი (ქ. 1719 - გარდ. 1757) |
შვილები: |
1. ფრიდრიხ კრისტიანი, საქსონიის კურფიურსტი 2. მარია ამალია, ესპანეთის დედოფალი 3. მარია მარგარეტა 4. მარია ანა, ბავარიის კურფიურსტი 5. ფრანც ხავიერი 6. მარია ჟოზეფა, საფრანგეთის დოფინი 7. კარლი, კურლანდის ჰერცოგი 8. მარია კრისტინა, რემირემონტის აბატი 9. მარია ელიზაბეთი 10. ალბერტ კაზიმირი, ტესჩენის ჰერცოგი 11. კლემენტ ვენეცელი, ტრიერის არქიეპისკოპოსი 12. მარია კანიგუნდა, ესენის აბატი |
დინასტია: | ვეტინები |
მამა: | ავგუსტ II, პოლონეთის მეფე |
დედა: | კრისტიანა ებერჰარდინა ბრანდენბურგ-ბაიროითელი |
რელიგია: | კათოლიციზმი |
ხელმოწერა: | |
1712 მამის ინიციატივით იგი კათოლიკედ მონათლეს, 1719 წელს კი დააქორწინეს საღვთო რომის იმპერატორ იოზეფ I-ის უფროს ასულ მარია იოზეფა ავსტრიელზე, რომელთანაც თექვსმეტი შვილი შეეძინა. იგი იყო ბაბუა საფრანგეთის მეფეების: ლუი XVI-ის, ლუი XVIII-ისა და შარლ X-ის, ასევე ესპანეთის მეფე კარლ IV-ისა და ორი სიცილიის მეფე ფერდინანდ I-ისა. 1733 წელს, მამის გარდაცვალების შემდეგ საქსონიის ტახტი დაიკავა, მაგრამ პოლონეთის ტახტისთვის ომი დაიწყო და უცხოელების დახმარებით ტახტზე სტანისლავ ლეშჩინსკი ავიდა, რომელიც მალევე დაამხეს და პოლონეთ-ლიტვის მეფედ 1734 წლიდან ავგუსტი გვევლინება.
ავგუსტი აქტიურ საგარეო პოლიტიკას აწარმოებდა. იგი ჩაება ავსტრიული მემკვიდრეობის ომში (1742) და შვიდწლიან ომში (1756). კონფლიქტი ჰქონდა რუსეთის იმპერატრიცა ანასთან, რომელსაც კურლანდიაზე ჰქონდა პრეტენზია. მისი გარდაცვალების შემდეგ პრუსიამ, რუსეთმა და ავსტრიამ პოლონეთს დიდი მიწები ჩამოაჭრეს, ტახტზე კი რუსეთის იმპერატრიცა ეკატერინე II-ის საყვარელი სტანისლავ პონიატოვსკი დასვეს, რომელიც პოლონეთის უკანასკნელი მეფე გახდა.