Pseudotsuga er ættkvísl af sígrænum barrtrjám í undirættinni Laricoideae. Hann er algengur í vesturhluta Norður-Ameríku og er mikilvæg uppspretta timburs. Fjöldi tegunda hefur verið umdeildur, en tvær í vestur Norður-Ameríku og tvær til fjórar í Austur-Asíu eru yfirleitt samþykktar.[1][2] Grasafræðingar 18du aldar voru í vandræðum meða að staðsetja tegundirnar í ættkvísl vegna líkinda við betur þekktar ættkvíslir; þær hafa verið flokkaðar sem Pinus, Picea, Abies, Tsuga, og jafnvel Sequoia. Vegna einkennandi könglanna voru þær að lokum settar í sjálfstæða ættkvísl Pseudotsuga (þýðir fölsk þöll) af franska grasafræðingnum Carrière 1867. Stundum er það skrifað sem Pseudo-tsuga.
| Pseudotsuga | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Pseudotsuga menziesii var. menziesii in Anacortes Community Forest Lands, Washington | ||||||||||||||
| Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Tegundir | ||||||||||||||
|
Sjá texta | ||||||||||||||
Lýsing
Pseudotsuga eru meðalstór til einstaklega stór sígræn tré, 20 til 120m há (þó að eingöngu stranddöglingur nái slíkri hæð).[3] Barrnálarnar eru flatar og mjúkar, 2 til 4 sm langar, og líkjast þinnálum, eru stakar í stað knippa, og vaxa um allann sprotann sem getur hjálpað við að greina ættkvíslina. Kvenkönglarnir eru hangandi, með köngulskeljar sem sundrast ekki (ólíkt þin), og einkennandi er flipi með þremur totum sem er á hverri köngulskel (hún líkist neðri hluta músar, með afturlappir og skott).
 |
Tegundir og afbrigði
Lang þekkturst og útbreiddust er Norður-Ameríska tegundin Pseudotsuga menziesii[4] sem skiftist í tvö meginafbrigði (stundum talin undirtegundir eða sjálfstæðar tegundir): "stranddegli", við strönd Kyrrahafsins; og "fjalladegli", inn til landsins á vesturhluta N-Ameríku. Samkvæmt sumum grasafræðingum nær fjalladeglið suður í Mexíkó og telst þá Pseudotsuga lindleyana til þess,[5] en aðris vilja skifta þeim í Mexíkó upp í fjölda tegunda.[6][7][8] Útlitseinkenni og erfðagreining bendir til að sú mexíkóska sé líklega afbrigði innan P. menziesii.[9][10][11]
Allar aðrar tegundirnar eru með takmarkaða útbreiðslu og lítið þekktar utan heimkynna sinna þar sem þær eru sjaldgæfar og dreifðar í blönduðum skógum; allar eru með slaka verndunarstöðu. Flokkun asísku tegundanna er enn umdeild,[12] en nýlegusta flokkunin viðurkennir fjórar tegundir: þrjár kínverskar og eina japanska.[1][2] Kínversku tegundirnar þrjár hafa sitt á hvað verið taldar afbrigði af P. sinensis[13] eða verið skift upp í fleiri tegundir og afbrigði.[14] Í núverandi flokkun er kínversku tegundinni P. sinensis skift niður í tvö afbrigði: var. sinensis og var. wilsoniana.
Norður-Ameríka
- Pseudotsuga macrocarpa (Vasey) Mayr – Könguldegli - Suður Kalifornía
- Pseudotsuga menziesii (Mirb.) Franco - vestur Norður-Ameríka frá Alaska til Oaxaca
- Pseudotsuga menziesii var. glauca (Beissn.) Franco – Fjalladegli
- Pseudotsuga menziesii var. menziesii – Stranddegli
- Pseudotsuga lindleyana (Roezl) Carrière – Mexíkódegli
Asía
- Pseudotsuga brevifolia W.C.Cheng & L.K.Fu
- Pseudotsuga forrestii Craib – Yunnandegli
- Pseudotsuga japonica (Shiras.) Beissn. – Japansdegli
- Pseudotsuga sinensis Dode – Kínadegli
- Pseudotsuga sinensis var. sinensis
- Pseudotsuga sinensis var. wilsoniana – Taívandegli
Áður taldar til Pseudotsuga
- Keteleeria davidiana (Bertrand) Beissn. (sem P. davidiana Bertrand)[14]
- Cathaya argyrophylla (sem P. argyrophylla)
- Keteleeria fortunei (sem P. fortunei)
- Abies magnifica (sem P. magnifica)
- Abies procera (sem P. nobilis)
Tilvísanir
Tenglar
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
